تحولات پسین در افغانستان و محدودیتهایی که طالبان در برابر زنان وضع کردهاند، سبب شدهاست که این بخش از جامعه با چالشها و محدودیتهای زیادی روبهرو شوند.
زنان بازرگان که در دورهی جمهوریت روزهای روشنی را پشت سرگذاشتند، حالا فضای تاریک بر کارهای شان سایه افگنده و نیازمند حمایت استند.
آنان میگویند که اگر سهولت و امکانات برایشان فراهم شود، میتوانند به کارشان ادامه دهند. این بانوان از نهادهای بینالمللی میخواهند که حمایت شان کنند.
نرگس هاشمی، زن تجارت پیشه و رئیس اتاق تجارت و صنایع ولایت هرات میگوید که تحولات اخیر باعث شدهاست که برخی از خانمهایی که در بخشهای گوناگون بازرگانی مشغول بودند، کار شان را از دست بدهند و برخی از آنان هم مجبور شدند که کشور را ترک کنند.
او در ادامه گفت: «با تحولات اخیر، بعضی از خانمها امید و انگیزهی شان را از دست دادهاند و نخواستند که کار کنند. اینها همه نتیجهی تحولاتی است که در یکسال پسین بر خانمها گذشتهاست؛ هرچند که روزنهی کار برای خانمهای تجارت پیشه تا هنوز باز است و ادارهی طالبان نیز برای ما اطمینان داده که میتوانیم کارکنیم.»
هاشمی با اشاره به توانایی و انگیزهی زنان تجارت پیشه برای از سرگیری کارهای تجاری شان افزود: «اما مشکلات مالی سبب رکود کارشان گردیده و شرایط خاص اقتصادی باعث فلج شدن کارخانههای شان شدهاست. اگر نهادهای خارجی در این بخش برای خانمها پروژههای کوتاهمدت و میانمدت را ارائه کنند، زنان میتوانند به خودکفایی و استقلال مالی برسند.
ازسویی هم این زنان به خانمهای بیبضاعت که در کنار این خانمها مصروف کار میشوند، میتوانند کمک کنند تا چرخهی زندگی شان همچنان بچرخد.»
عطیه توخی از زنان بازرگان بادغیس است، او که سالهای زیادی است در این بخش کار میکند، میگوید که نبود برق و بازار از جمله چالشهایی است که زنان تجارت پیشه در ولایت بادغیس با آن مواجه استند.
این بانوی بازرگان خاطرنشان کرد: «خواست ما از موسسات بینالمللی این است که از ما حمایت کنند تا بتوانیم با سایر زنان در دیگر ولایتهای کشور ارتباط داشته باشیم و در قسمت سیر علمی ما را همکاری کنند تا برای آموزش به نقاط دیگر کشور برویم و چیزهای تازهای در این بخش بیاموزیم.»
خانم توخی با اشاره به نبود بازار برای فروش تولیدات زنان در بادغیس تاکید کرد: «اگر شهرداری با ما همکاری کند و زمین در اختیار ما قرار بدهد، موسسات خارجی حاضر میشوند که در قسمت ساخت بازار با ما همکاری کنند.»
عایشه عزیز، رئیس اتاق تجارت و صنایع زنان در کابل است. او باورمند است که هرچند مشکلات و محدودیتها فرا راه شان وجود دارد و نمیتوان از آن چشم پوشی کرد؛ اما ادارهی طالبان به آنها این اطمینان دادهاست که با آنان همکاری خواهد کرد.
او در ادامه میگوید: «ما از موسسات خارجی میخواهیم که در این راستا ما را حمایت کنند تا زنان افغانستان به خودکفایی برسند. اگر حمایت از موسسات بیشتر شود، ما میتوانیم کارخانههای تولیدی بیشتری ایجاد کنیم تا شمار زیادی از زنان در آن مشغول کار شوند.»
بربنیاد آمارهای موجود، در دوران جمهوریت بیش از ۹۰۰ شرکت تولیدی در کشور از سوی زنان رهبری میشد؛ اما اکنون این رقم به نیم برابر کاهش یافتهاست. برخی از زنان محدودیتهای وضع شده توسط طالبان را دلیل اصلی تعطیلی کارخانههای شان میدانند.