افغانستان

رئیس اف بی آی: نگران بازسازی القاعده در افغانستان هستم

ایمن الظواهری

رئیس اف بی آی به اعضای مجلس سنای امریکا گفته است که نگران ظهور دوباره القاعده در افغانستان است. براساس گزارش سی ان ان، کریس ری؛ رئیس اف بی آی به سناتور لیندزی گراهام گفته است که «حالا که ما (از افغانستان) بیرون شده‌ایم از احتمال از دست دادن منابع و جمع‌آوری اطلاعات به شدت نگرانم».

در عین حال، تلویزیون سی ان ان گزارش داده که ارزیابی‌های اطلاعاتی ایالات متحده نشان می‌دهد که شبکه تروریستی القاعده حضور خود را در افغانستان بازسازی نکرده است.

این ارزیابی اطلاعاتی ایالات متحده پس از کشته شدن ایمن الظواهری در اوایل ماه جاری میلادی تهیه شده است.

بر بنیاد گزارش سی ان ان، خلاصه‌ی این ارزیابی اطلاعاتی نشان می‌دهد که در کمتر از ده «عضو اصلی» القاعده در افغانستان باقی مانده‌اند و احتمالا  آن‌ها حتا پیش از سقوط کابل به دست طالبان در آن‌جا حضور داشته‌اند. براساس این گزارش الظواهری یگانه عضو کلیدی القاعده بود که تلاش می کرد خود را در افغانستان تثبیت کند.  

این گزارش همچنان نشان می‌دهد که دولت امریکا در ارزیابی‌های خود به این نتیجه رسیده است که اعضای باقی‌مانده شبکه القاعده در برنامه‌ریزی حملات خارجی دخالت نداشته و این گروه به عنوان یک جمع «توانایی انجام حملات علیه ایالات متحده یا منافع آن در خارج از افغانستان را ندارد.»

مقام‌ها به سی ان ان گفته‌اند که باوجود این ارزیابی، سوالی مهمی که باقی می‌ماند این است که آیا خطر القاعده به مرور زمان بیشتر خواهد شد یا خیر؟ از سوی دیگر، با توجه به کاهش حضور استخباراتی امریکا، مقام‌ها نگران هستند که شاید فعالیت‌های تروریستی که در ریشه در خاک افغانستان دارند، به بیرون از مرزهای این کشور نیز سرایت خواهد کرد.

با این‌حال، ادرین واتسن؛ سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا به سی ان ان گفته است که ایالات متحده به همراه شرکای خود برای دفاع از شهروندان امریکا  آماده است و اطمینان داده که افغانستان دیگر هرگز به پناهگاه امن تروریسم تبدیل نخواهد شد.

پیش از این نیز سی ان ان گزارش داده بود که به باور مقام‌های آمریکایی، گروه القاعده در حال سنجش توانایی‌های خود برای عملیات با استفاده از چتر حمایتی طالبان است. اما در کوتاه مدت، به جای برنامه ریزی برای عملیات خارجی، بر حفظ پناه­گاه امن خود در افغانستان تمرکز خواهند داشت.

پس از کشته شدن ایمن‌الظواهری نگرانی از رابطه‌ی طالبان با شبکه‌ی القاعده بار دیگر افزایش یافته است.

آنتونی بلینکن؛ وزیر خارجه امریکا از پناه دادن طالبان به الظواهری به عنوان «خیانت یاد کرد».

جک سلیوان؛ مشاور امنیت ملی رئیس جمهور امریکا نیز گفت که رهبران شبکه‌ی حقانی از حضور ایمن ‌الظواهری در کابل آگاه بوده‌اند.

چندی پیش‌از این احمد مسعود نیز در گفت‌‌گو با اتلانتیک کانسل گفته بود: «ایمن‌الظواهری که رهبر القاعده بود در کابل کشته شد، اما او دیگر پیر شده بود و اطلاعات ما نشان می‌دهد که او فقط رهبری معنوی شبکه القاعده را به عهده داشت و رهبری تاکتیکی این گروه را چهره‌های نو از نسل جوان القاعده که یک گروه تروریستی است، به عهده دارد».

ایمن‌الظواهری رهبر گروه القاعده، ۳۰ جولای ۲۰۲۲ در یک حمله‌ی پهبادی آمریکا در کابل کشته شد. نزدیک به ۲۰ روز پس از کشته شدن وی در امن‌ترین نقطه‌ی پایتخت افغانستان، سی ان ان این گزارش را در مورد ارزیابی‌های جدید اطلاعاتی آمریکا به نشر رسانده است.