همزمان با بلند رفتن بهای نفت در بازارهای جهانی، بهای نفت به ویژه دیزل و پترول در روزهای پسین بگونهی روز افزون در سراسر کشور به شمول ولایت بلخ در حال افزایش است.
شماری از رانندگان تکسی در شهر مزار شریف مرکز ولایت بلخ میگویند که در ده روز گذشته، بهای پترول (بنزین) در بازارهای بلخ تا ۲۷ افغانی در هر لیتر افزایش داشته است و این افزایش قیمت کار و بار آنان را با رکود روبرو کرده است.
این رانندگان تکسی میگویند که در ده روز گذشته بهای یک لیتر پترول از ۶۵ افغانی به ۸۷ افغانی افزایش یافته است.
به گفتهی آنان، بهای یک لیتر دیزل در شهر مزارشریف ۱۰۶ افغانی است.
رستم اکبری؛ راننده تکسی در شهر مزارشریف میگوید که در اوج بیکاری بهای نفت نیز بلند است و مردم توانایی پرداخت کرایه بلند تکسی را ندارند.
او افزود: «هر روز نرخ تیل در حال بلند شدن است در این شرایط فقر و ناداری مردم توان ندارند که با کرایه بلند جای بروند. پیسه تیل را پیدا کرده نمیتوانیم.»
احمد شاه؛ راننده دیگر با انتقاد از بیکاری و بلند رفتن بهای تیل از مسئولان میخواهد که بر بازارها کنترل جدی داشته باشند و نگذارند تاجران از وضعیت سوء استفاده کنند.
او میگوید: «تیل قیمت است و ما برای ما تامین مصارف با مشکل مواجه هستیم و مجبوریم موترهای خود را ایستاد کنیم.»
با این حال شماری از فروشندگان نفت در بلخ میگویند که هم زمان با بلند رفتن بهای تیل مشتریان آنها کاهش داشته است.
احمد رشاد، یک فروشنده مواد نفتی در مزار شریف میگوید: «از وقتی که قیمتی شده ما مشتری نداریم. بسیاری موترهای خود را متوقف کردند و بیرون نمیکنند.»
از سویی هم، شماری از باشندگان مزارشریف میگویند که افزایش بهای مواد نفتی و بلند رفتن کرایههای تکسی سبب شده تا آنان بیشتر مسیرها را پیاده بروند.
محمد قاهر؛ باشنده مزارشریف با تاکید بر لزوم مدیریت بهای مواد نفتی، میگوید: «بخاطر اینکه که کرایه تکسی بلند شده من خودم چند روز است با پای پیاده به دانشگاه میروم.»
با این همه مسئولان محلی در بلخ بلند رفتن نرخ مواد نفتی در بازارهای جهانی و ادامه جنگ میان روسیه و اوکراین را بنیادیترین علتی میدانند که بر نرخ مواد نفتی اثر داشته است.
مقام ها در ولایت بلخ نیز روی همین مسئله تاکید دارند و میگویند که بهای نفت در بازارهای کشور متاثر از بهای آن در بازارهای جهانی است.
شیراحمد سپاهیزاده؛ آمر پارکهای صنعتی ریاست صنعت و تجارت بلخ میگوید: «ما یک کشور وارداتی هستیم و تیل ما از خارج میآید. تاجران ما مجبور هستند فایده خود را گرفته و (مواد نفتی) را قیمتتر به فروش برسانند.»
این در حالی است که بهای نفت همواره در بازارهای افغانستان پس از تغییر در نرخ جهانی مواد نفتی بالا میرود. اما آگاهان اقتصادی میگویند که پس از کاهش در بهای نفت جهانی هیج تغییری در بهای مواد نفتی در کشور به میان نمیآید.