یک پژوهش برنامه توسعه‌ای ملل متحد نشان می‌دهد که شغل‌های زیر رهبری زنان به دلیل محدودیت‌های طالبان با یک سری چالش‌ها روبه‌رو اند.
بربنیاد این پژوهش، بیش از چهل درصد از بیش از سه‌هزار زن که پس از محدودیت کار از سوی طالبان به کاروبار مستقل رو آورده‌اند، با چالش جدی گرفتن وام روبه‌رو‌‌اند.
در این میان، این گزارش به کاروبار فروزان کوهستانی، یکی از زنان کارآفرین پرداخته است که پس از به قدرت رسیدن طالبان یک کارخانه تولید کیک ساخته است و زمینه کار برای زنان را فراهم کرده است.
فروزان کوهستانی اکنون می‌گوید که به دلیل شرایط سخت وام، با ورشکست شدن روبه‌رواست.برخی کارگران زن هم می‌گویند که اگر کار های شان را از دست بدهند، ممکن با بیماری‌هایی هم‌چون افسردگی روبه‌رو شوند
.کارخانه کوچکی که فروزان کوهستانی آن را سروسامان بخشیده؛ کارخانه تولید کیک و کلچه. این زن کارآفرین کارمند کهنه‌کار یک اداره خصوصی بوده که پس از به قدرت رسیدن طالبان در ۲۰۲۱، خانه‌نشین می‌شود اما پسانتر کسب‌وکار خودش را می‌سازد، با این چشم‌انداز که این کارخانه راه نجات برای خودش و برخی زنان دگر محروم از کار و آموزش باشد.
فروزان کوهستانی، زن کارآفرین می‌گوید: «تصمیم گرفتم تجارتی را راه اندازی کنم که در هر شرایطی بتوانم به ملت و خودم خدمت کنم، به ویژه خدمت به زنان محروم از تحصیل و آنهایی که بیکار هستند، زیرا برخی از آنها تنها نان آور خانواده خود هستند.»
فروزان کوهستانی با گرفتن وام ۳۵۰هزار افغانی به دنبال توسعه کاروبارش می‌رود، با استخدام پانزده زن و پنج مرد. هرچند که او با آغاز کارش ماهانه تا صدهزار درآمد بدست می‌آورد و حقوق کارمندان و هزینه خانواده را می‌پردازد، اما پس از یک سال کارش افت می‌کند و امروزه در آستانه ورشکستگی قرار دارد، به دلیل سایه بد وضعیت اقتصادی افغانستان.
او گفت: «اگر پلان سقوط کند، چیزی جز ناامیدی برای ما باقی نخواهد ماند و ممکن است ما را به چندین مشکل سلامتی مانند افسردگی بکشاند. این مکان تنها امید کارگران زن است وگرنه ممکن است آنها را به افسردگی نیز بکشاند و مجبور شوند در خیابان گدایی کنند.»
کوهستانی درخواست یک وام تازه داده، اما شرایط پیچیده وام در بانک‌ها، درخواست او را با پاسخ رد روبه‌رو کرده‌است. اما هرچه شود، تنها فروزان کوهستانی را زمین‌گیر نمی‌سازد، بل در این چرخه، زنان دگری هم تنها راه درآمد و تنها راه نجات از دایره محدودیت‌های سخت‌گیرانه از دست می‌دهند.
ندا مومنی، کارگر در این رابطه افزود: «من نمی خواهم شغلم را از دست بدهم. اگر این اتفاق بیفتد، کاری جز نشستن در خانه ندارم. بسیاری از زنان هستند که همراه (مرد) ندارند و تنها نان آور خانواده خود هستند، بنابراین بیکاری برای آنها مشکل بزرگی است. ممکن است مجبور شوند در خیابان گدایی کنند.»
رویا نعیمی، یک کارگر دیگر گفته است: «طالبان همیشه از ما می پرسند که همراه مرد ما کجاست. اما حقوق ما به اندازه ای نیست که بتوانیم هزینه تاکسی را هم برای خودمان و هم برای همسرمان و هزینه های خانوارمان بپردازیم.»
در همین حال یک پژوهش اخیر برنامه توسعه ملل متحد نشان داده که شغل‌های زیر رهبری اکنون به دلیل محدودیت‌های طالبان در دسترسی به سرمایه و بازار با یک سری مشکلات روبرو هستند. چنانچه پژوهش دریافته که ۴۱ درصد از ۳۱۰۰ کارآفرین زن که باید بدهی خود را بپردزند، تنها پنج درصد آنها توانسته اند از طریق یک بانک یا نهاد مالی کوچک اعتبار کسب کنند، در عوض بیشتر به وام دوستان یا اعضای خانواده متکی بوده‌اند.
استفن رودریکس، نماینده برنامه توسعه ملل متحد در افغانستان گفته است: «تقاضای کم برای کالاهای آنها، توانایی محدود برای صادرات به دلیل انسدادهای پرداخت، ناتوانی در دسترسی مجدد به نهاده‌ها برای کسب‌وکارشان، چالش‌های واقعی دسترسی به منابع مالی، و این چیزی است که در گزارشی که منتشر کردیم درباره آن صحبت می‌کنیم، تنها پنج درصد از این موارد زنان کارآفرین می‌توانند از بانک‌ها وام بگیرند.»
در شرایطی که طالبان نقش زنان در تجارت از برای جامعه جهانی از دست‌آوردهای خود می‌گویند، اما پژوهش برنامه توسعه‌ای ملل متحد می‌گوید، زنان محدودیت‌های طالبان را مانع فعالیت خود می‌دانند و هفتاد درصد پاسخ دهندگان پژوهش گفته‌اند که بدون سرپرست مرد به بازارهای محلی سفر کرده نمی‌توانند.
