دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در گزارش سه ماههاش تحت عنوان «وضعیت حقوقبشری در افغانستان» وضعیت حقوق زنان و دختران، تلفات حملههای هوایی خوست و پکتیا، آزادی رسانهها، مقامات حکومت پیشین، مجازات بدنی و سایر موضوعات مرتبط به حقوقبشری در کشور را بررسی کرده است.
یوناما در این گزارش گفته است که در اول حمل سال جاری و همزمان با آغاز سال تعلیمی جدید بدون حضور دختران بالاتر از صنف ششم، در دعوتنامهای که از سوی وزارت معارف طالبان به خبرنگاران فرستاده شد، طالبان به دلیل آنچه که آنان عدم وجود مکان مناسب برای زنان عنوان کردهاند، از حضور خبرنگاران زن در این مراسم جلوگیری کردهاند.
بر بنیاد این گزارش، از ۶ تا ۱۱ جنوری سال ۲۰۲۴، دستکم ۷۹ غیرنظامی در سه انفجار کشته و زخمی شدهاند.
در این گزارش آمده است: «در یک حمله در غرب کابل به تاریخ ۶ جنوری، دستکم ۵ غیرنظامی کشته شدند و ۲۰ تن دیگر زخم برداشتند. در انفجار یک بس مسافربری در ۹ جنوری در منطقه الوخیل ناحیه ۱۶ شهر کابل، ۳ تن کشته شدند و ۱۳ تن دیگر برداشتند و در انفجار دیگر در غرب کابل در یک مرکز تجارتی ۳ تن کشته شدند و ۳۵ تن زخم برداشتند و در آخرین رویداد در همین ماه در ولایت کندهار، یک مهاجم با انفجار واسکت انتحاریاش در میان مردم، باعث کشته و زخمیشدن دستکم ۷۵ تن شد».
گفتنی است که مسئولیت تمام این حملهها را داعش بر عهده گرفت و هدف اصلیاش را هم نیروهای طالبان عنوان کرده است.
در بخش دیگر این گزارش آمده که در حملههای هوایی پاکستان در ۱۸ مارچ بر ولایت خوست یک تن کشته و ۲ تن دیگر زخمی شدند و به همین ترتیب هفت غیر نظامی در ولایت پکتیکا کشته شدند.
بر اساس این گزارش، در اواخر همان روز در نتیجه درگیریهای مسلحانه میان نیروهای مرزی افغانستان و پاکستان در ولایت پکتیا، ۴ غیرنظامی کشته شدند و ۷ غیرنظامی دیگر زخم برداشتند.
یوناما در این گزارش در مورد آزادی رسانهها نگاشته شده که وضعیت خبرنگاران متفاوت است و شماری از خبرنگاران از کارکردهای مسئولان طالبان راضی اند.
یوناما در حالی از رضایت برخی از خبرنگاران از مسئولان طالبان نگاشته است که هم اکنون تعدادی از خبرنگاران به دلیل فعالیتهای رسانهای شان در بند طالبان به سر میبرند و بعضا از شنکجه تعدادی از خبرنگاران در زندانهای طالبان نیز گزارشهای منتشر شده است.
دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد همچنین نگاشته است که با وجود برخی رضایتها، اما یک خبرنگار از کیودو جاپان به تاریخ ۱۷ جنوری، دو خبرنگار از مرکز خبری گردش اطلاعات به تاریخ ۱۸ جنوری، یک خبرنگار آژانس خبری پژواک در ۱۸ جنوری و یک خبرنگار خامه پرس در ۱۷ فبروری از سوی طالبان بازداشت شدهاند.
گفته میشود که دلیل بازداشت برخی از این خبرنگاران تا اکنون معلوم نیست.
یوناما در این گزارش همچنان در مورد وضعیت کارمندان دولت پیشین افغانستان گفته است که با وجود اعلام عفو عمومی از سوی رهبر طالبان؛ اما تهدیدات علیه آنان همچنان پابرجا است.
در بخش دیگری این گزارش آمده است که در فبروری سال جاری، طالبان سه تن را در محضر عام کردند و دو مورد اعدام در ماههای پیش از این نیز اط سوی مسئولان آنان در ولایتهای مختلف اجرا شده است.
این در حال است که ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان پیش از این در صحبت با رسانهها گفت که «سنگسار بخش از احکام شریعت» است و اگر شرایط دوباره برای سنگسار فراهم شود، بدون شک آن را اجرا میکنند.
این در حالی است که شورای حقوقبشر سازمان ملل متحد در آخرین نشستاش وضعیت حقوقبشری در افغانسانِ زیر اداره طالبان را «وخیم» عنوان کرده است.