بیست و هفتم حوت روز ملی خبرنگار در افغانستان است. از این روز در حالی گرامی داشت می‌شود که بسیاری از خبرنگاران می‌گویند که با محدودیت‌های کاری رو به رو هستند و در شرایط بد اقتصادی به سر می‌برند.
هامون خموش، خبرنگاری که بیش از ۱۰ سال در رسانه‌ها کار می‌کرد، می‌گوید که از دو سال گذشته کار‌اش را از دست داده است و کودکان‌اش نان بسنده‌یی برای خوردن ندارند.
خموش که در این مدت در رسانه‌های گوناگون سرگرم اطلاع رسانی بود، نزدیک به دو سال است که کار‌اش را از دست داده‌است.
جز اشک ریختن چاره‌یی ندارد، می‌گوید که در «بدترین شرایط اقتصادی» به سر می‌برد و نان بسنده‌یی بر سر سفره‌اش ندارد.
آقای خموش می‌گوید: «چیزی که همیشه من را شکنجه می‌کند مهم‌تر از همه حال بحث این نیست که من مظلوم نمایی کنم بحث تنها مسائل اقتصادی که همرایش دست و پنجه نرم می‌کنم واقعاً ما را زمین گیر کرد درس تعلیم نبود مصونئیت روانی کلاً من را آزار می‌دهد اذیت کننده است برم.»
خواست‌اش این است که نهادهای ملی و جهانی پشتیبان خبرنگاران کمک‌اش کنند.
به گفته این خبرنگار: «نهادهای ملی و بین‌المللی روز خبرنگار که می‌شود فقط گرامی می‌داریم تبریک باشد این باشد و آن باشد خبرنگار نیاز به چی دارد نیاز به مصونیت شغلی دارد نیاز به مسئولیت تجاری دارد نیاز به مسئولیت روانی دارد این همه موارد است که روز تا روز زمین‌گیر می‌کند یک خبرنگار ر ناگزیر می‌شود پیش خود و خدای خود می‌گوید ای کاش من خبرنگار نمی‌بودم یک دزد می‌بودم.»
در کنار این همه چالش‌ها، محدودیت‌های کاری یکی دیگر از مواردی است که همواره خبرنگاران را می‌آزارد.
بشیراحمد شیرزاد یک دیگر از خبرنگاران افزود: «تا چند روز پیش من هم نیز در یکی از رسانه‌های کشور کار می‌کردم. پیش از سقوط جمهوریت و حاکمیت اکنونی افغانستان همچنان خود سانسوری وجود داشت. خبرنگاران به هر نحوه دست به خود سانسوری می‌زدند آن گونه که اطلاعات باید در دست جامعه و شهروندان می‌رسید، نمی‌رسید.»
بر بنیاد آمار مرکز خبرنگاران افغانستان، در سالی که گذشت، نزدیک به ۱۳۹ رویداد نقض حقوق رسانه‌ها و خبرنگاران را ثبت کرده اند که شامل ۸۰ مورد تهدید و ۵۹ مورد بازداشت خبرنگاران بوده است.
یافته‌های مرکز خبرنگاران افغانستان در مورد خشونت‌ها در برابر خبرنگاران ۸۰ مورد تهدید ۵۱ مورد بازداشت به ثبت رسیده است.
یافته‌های این مرکز همچنان نشان می‌دهند که در حال حاضر، مدیر مسوول دو رادیوی محلی در دایکندی و فاریاب به اتهام‌های جنایی و همکاری با رسانه‌های بیرونی هر کدام به یک سال زندان محکوم شده اند.
سمیه ولی زاده، مسوول کمیته ارتباطات و دادخواهی مرکز خبرنگاران افغانستان افزود: «اعمال فشار و تهدیدات از طرف اداره استخبارات طالبان به اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان سبب شده که خود سانسوری در داخل افغانستان بیشتر افزایش پیدا کند و رسانه‌های داخل افغانستان تحت فشار قرارگیرند و محدود شوند و حقایق از طریق این رسانه‌ها آن طوری که باید انعکاس داده شود متاسفانه انعکاس داده نمی‌شود خود سانسوری صورت می‌گیرد و این نگران کننده است.»
با این حال اما طالبان از خبرنگاران می‌خواهند تا منافع ملی و ارزش‌های اسلامی را در نظر بگیرند و حقایق را با مردم شریک سازند.
حمدالله فطرت، معاون سخنگوی طالبان می‌گوید: «خبرنگاران با توجه به ارزش‌های اسلامی و منافع ملی حقایق را به گونه واقعی انعکاس دهند و در میدان رسانه مسوولیت شأن را به گونه درست ادا نمایند. خبرنگاران واقعی و متحد صدای جامعه و مردم را منعکس نموده و رسالت شأن در وصادت میان حکومت و مردم را به گونه احسن انجام نمایند.»
در حالی روز خبرنگار در کشور گرامی داشت می شود که، پس از روی کار آمدن طالبان بسیاری از خبرنگاران به دلیل سیاست های سخت‌گیرانه طالبان، ناگزیر به ترک افغانستان شدند.
خبرنگاران بدون مرز در سال ۲۰۲۳ میلادی گفته بود که ۶۴۰۰ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای که ۲۴۹۰ تن آنان زنان بودند کار‌های شان را از دست داده اند.
