ارزش پول افغانی در برابر دالر، در یک ماه گذشته سیر نزولی را پیموده است. آمارهای رسمی بانک مرکزی زیر اداره طالبان نشان میدهند که در ارزش تبادلهی صد دالر در برابر افغانی، نزدیک به ۶۰۰ افغانی کاهش آمده است.
پول افغانی در سال ۲۰۲۳ میلادی، در صدر فهرست در حال رشد ارزهای جهان قرار گرفت.
این صدرنشینی اما در سال نو میلادی دستخوش دگرگونی شد و گراف آن در ماه نخست ۲۰۲۴، با گذشت هر روز سیر نزولی خود را پیمود که بهطور میانگین از ارزش آن کاسته شده است.
آمارهای بانک مرکزی زیر اداره طالبان نشان میدهند که پیش از ماه جنوری، یک دالر با کمتر از ۷۰ افغانی در بازار تبادله میشد؛ اما اکنون ارزش آن از مرز ۷۵ افغانی گذشته است و در هر صد دالر، نزدیک به ۶۰۰ افغانی تفاوت آمده است.
سخنگوی بانک مرکزی طالبان، تغییر نوسانات در پول افغانی را عادی میداند و تاکید میورزد که برای کنترول آن امکانات کافی وجود دارد.
حسیب الله نوری سخنگوی بانک مرکزی میگوید: «تغییرات در نرخهای مبادله، امر معمولی در بازار ها است. د افغانستان بانک وضعیت بازار را به دقت تحت نظر دارد و امکانات کافی نیز در اختیار دارد تا نیازمندی های اسعاری بازار را مرفوع نماید. برای مدیریت بهتر بازار د افغانستان بانک اقدامات لازم را اتخاذ خواهد نمود. لذا هموطنان عزیز ما نگرانی نداشته باشند.»
برگه رسمی بانک مرکزی نشان میدهد که در ماه دسمبر سال ۲۰۲۳ میلادی، این بانک برای ثبات ارزش افغانی حتا یک دالر هم لیلام نکرده است؛ اما یک ماه بعد از آن، در ماه جنوری امسال، بیش از ۹۰ میلیون دالر در بازار لیلام شده است وه با آن هم، بر ثبات پول افغانی اثری نداشته است.
برخی آگاهان اقتصادی به این باورند که نبود سرمایهگذاریهای خارجی، فقدان صنعت و کمبود صادرات، باعث خواهد شد تا ارزش افغانی در برابر دیگر ارزها کاهش بیابد.
سیر قریشی آگاه مسایل اقتصادی میگوید: «در صورت که ما نتوانیم تولید خوب داشته باشیم، صنعت نداشته باشیم و صادرات نداشته باشیم که اسعار خارجی را جذب کنیم و در پهلویش ما جلب و جذب سرمایه گذاری خارجی را به افغانستان نداشته باشیم ما نمی توانیم به شکل طبیعی ارزش پول افغانی را در برابر اسعار خارجی نگهداری کنیم.»
صعود و نزول ارزش افغانی در برابر دیگر ارزها به ویژه دالر، اثر مستقیمی بر بهای کالاها در افغانستان دارد.
شماری از شهروندان کشور میگویند که افزایش فقر از یک سو و بلندرفتن بهای مواد خوراکی از سوی دیگر، به مشکلات زندگی آنان افزوده است.
فقیر احمد دکاندار میگوید: «در یک ماه گذشته، نرخها بلند شده؛ اما کاروبار نیست، قیمتها بالا رفته و خریدار نیست؛ بازارها خراب است».
نوید احمد دکاندار میگوید: «در همین روزها در جریان هستید که دالر بلند شده و از روزیکه دالر بلند رفته، چون به اسعار میآوریم بلند رفته است».
گفته میشود که بستههای چهل میلیون دالری ملل متحد به افغانستان، ارزش پول افغانی در برابر ارز خارجی را در دو سال گذشته با ثبات نگهداشته است.
آخرین گزارش بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان نشان میدهد که پس از اگست سال ۲۰۲۱ میلادی، ایالات متحده بیش از ۱۱.۲ میلیارد دالر به افغانستان فرستاده است.