افغانستان

دیدبان حقوق‌بشر خواستار حضور و نقش‌آفرینی زنان افغانستان در نشست دوحه است

این سازمان می‌گوید که بدون حضور زنان، این نشست -در شرایطی که طالبان هم دعوت شده‌اند- مشروعیت نخواهد داشت. دیدبان حقوق بشر هم‌چنان تاکید می‌ورزد که مدافعان حقوق زن نیز دست‌کم جایگاهی به اندازه طالبان را باید در بحث‌های نشست دوحه داشته باشند.

رایزنی دوام‌دار و مرتب با گروه وسیعی از زنان، یکی از خواست‌های دیگر این سازمان از فرستاده ویژه ملل متحد برای افغانستان است.

همزمان با این، محمد رضا بهرامی، سفیر پیشین ایران در افغانستان می‌گوید که با توجه به موضع‌گیری‌های کشورها در هفته‌های اخیر پیش از نشست دوحه، استمرار وضعیت فعلی، محتمل‌ترین و قوی‌ترین گزینه برای افغانستان خواهد بود.

ملل متحد برای نشست هژدهم و نزدهم فبروری در دوحه آماده می‌شود؛ نشست دبیرکل این سازمان با نمایندگان ویژه کشورها و سازمان‌ها از بهر گشودن یک فرایند سیاسی تازه برای افغانستان.

طالبان به این نشست دعوت شده‌اند؛ همین‌گونه برخی چهره‌های غیر طالبانی. دیدبان حقوق بشر می‌گوید حضور مدافعان حقوق زن در این نشست، در شرایطی که طالبان هم حضور خواهند داشت، نباید از نظر بیفتد؛ البته نه در حاشیه نشست، بلکه در متن آن.

هیدر بار مسئول بخش زنان دیدبان حقوق‌بشر می‌گوید: «تا زمانی که این الزام برآورده نشود، این نشست احساس نمی شود که از سوی زنان افغانستان مشروعیت داشته باشند، و به ویژه که طالبان هم دعوت شده باشند. این مهم است که فعالان حقوق زنان باید حداقل به اندازه طالبان در این بحث ها جایگاهی داشته باشند. حقوق زنان هم به مسئله تعیین یک نماینده ویژه ملل متحد برای افغانستان مرتبط است».

دیدبان حقوق بشر انتظار دارد که هم فرستاده ویژه ملل متحد که قرار است تازه انتخاب شود و هم گروه کاری‌اش، باید در حوزه حقوق بشر و حقوق زنان «کارکشته» باشند؛ چراکه به گفته این سازمان، با در نظرداشت وضعیت زنان در افغانستان، نیاز است فرستاده ویژه رایزنی دوام‌دار و منظم با جمعیت وسیعی از زنان افغانستان داشته باشد.

برخی از مدافعان حقوق زن می‌گویند که چشم‌انداز نخست فرستاده ویژه، در گفت‌وگو و رایزنی با جهان و طالبان باید متمرکز به برداشتن محدودیت‌های طالبان از برابر زنان و دختران باشد.

هدیه صاحب‌زاده مدافع حقوق زن می‌گوید: «متضررین دو نیم سال گذشته در حکومت نامشروع طالبان، زنان بوده‌اند، حقوق‌شان نقض شده، به انزوا کشانیده شده‌اند و بر حریم خصوصی‌شان از سوی طالبان تجاوز شده‌ است. ما می‌خواهیم در این نشست روی حقوق اساسی زنان بحث شود».

اما نشست گروه نمایندگان هفت کشور صنعتی جهان در لندن، نشست منطقه‌یی روز دوشنبه در کابل و نشست مسکو که قرار است در روزهای آتی برگزار شود، به باور برخی‌ها از همین اکنون نشست دوحه را به چالش کشیده‌ است.

چنانچه محمد رضا بهرامی، سفیر پیشین ایران در کابل در یادداشتی در خبر آنلاین نبشته که کشورهای منطقه در پی ایجاد هماهنگی بیش‌تر در هفته‌های پسین هستند و فاصله منطقه و فرامنطقه روی مسئله‌ی افغانستان بیش‌ از گذشته به نظر می‌رسد. به گفته او، با موضع‌گیری‌های اخیر، قوی‌ترین و محتمل‌ترین گزینه، دوام وضعیت فعلی افغانستان خواهد بود.

محمد رضا بهرامی سفیر پیشین ایران در افغانستان می‌گوید: «با توجه به مواضع اتخاذ شده توسط طرف های مختلف ظرف هفته های اخیر، به نظر می رسد استمرار وضع موجود محتمل ترین و قوی ترین گزینه برای ترسیم وضعیت افغانستان در حال حاضر بوده و در نهایت این کشور مسیری همسو با دیگر تحولات و بحران های مهم فعلی را لزوما باید طی کند»

نازیلا جمشیدی آگاه سیاسی می‌گوید: «اگر بخواهیم بگوییم که این نشست می‌تواند نتیجه‌ای داشته باشد، زمانی خواهد بود که کشورها به تفاهمی برسند؛ روی ایجاد یک عملکرد واحد که اکثر کشورها روی آن توافق نظر داشته باشند».

ملل متحد گفته، هدف نشست دوحه رایزنی برای مشارکت بیش‌تر، ساختارمند و منسجم‌تر جهان با افغانستان است و هم‌چنان رایزنی روی پیشنهادهای ارزیابی مستقل این سازمان که از سوی فریدون سینرلی اوغلو ترتیب شده‌ است.

مهم‌ترین مسئله، گزینش فرستاده ویژه برای افغانستان است تا هم روند ادغام دوباره‌ی این کشور با جهان را به‌ پیش‌ ببرد و هم بستر گفت‌وگو میان طرف‌های سیاسی افغانستان را فراهم سازد. این در حالی است که تاهنوز روشن نیست که این فرستاده چه زمانی گزینش می‌شود تا به کارش آغاز کند.