این پرسش از آنجا نشئت میگیرد که طالبان بیآنکه واژه «هراسافگنانه» را به کار ببرند، حمله اخیر داعش در کرمان ایران را محکوم کردند؛ موردی که انتقاد محمد رضا بهرامی سفیر پیشین ایران برای افغانستان را بهدنبال داشت.
نگرانیهای در منطقه نیز از حضور و فعالیت شاخه خراسان داعش شکل گرفته است؛ اما در این میان راهبرد جنگی طالبان در برابر داعش، بر بنیاد کدام منافع استوار است؟
محمد رضا بهرامی سفیر پیشین ایران برای افغانستان پس از واکنش طالبان در برابر حمله در کرمان این کشور گفت: «عدم استفاده از واژه «تروریستی» در محکومیت حادثه روز گذشته کرمان توسط سخنگوی وزارت امور خارجه طالبان، واجد معانی خاص خود است».
در پاسخ به این انتقاد پر حاشیه؛ اما ذاکر جلالی یکی از مقامهای بلندپایه وزارت خارجه طالبان در اکس، از سفیر پیشین ایران پرسید که گاهی سراغ دارید، طالبان «وحشیانهترین حملههای داعش را تروریستی» خوانده باشد. جلالی به جای نام داعش، «گروه فتنهگر» نوشت.
در این نوشته ذاکر جلالی از مقامهای وزارت خارجه طالبان آمده است: «آقای سفیر، آیا گاهی هم سراغ دارید که امارت (طالبان) وحشیانهترین جنایات گروهی فتنهگر در افغانستان را نیز «تروریستی» خوانده باشد؟ شما به عنوان کسی که در افغانستان ماموریت دیپلماتیک انجام داده اید، باید فهم دقیقتر نسبت به همچو مسایل داشته باشید».
چنانکه سرپرست وزارت دفاع طالبان نیز در ارائه گزارش سالانهی وضعیت امنیتی افغانستانِ زیر اداره طالبان، از شاخه خراسان داعش بهعنوان «حلقات شریر و فتنهگر» یاد کرد.
ظاهراً طالبان واژههای «شریر و فتنهگر» را جاگزین تروریست و هراسافگن ساختهاند.
محمد یعقوب مجاهد سرپرست وزارت دفاع طالبان گفت: «واقعات حلقات شریر و فتنهگر در این دوازده ماه در مقایسه با سال گذشته، ۹۰ درصد کاهش یافته است».
اما چه عواملی دست طالبان را بسته کرده؛ تا به گفته یکی از مقامهای بلندپایه وزارت خارجه طالبان، آنان نتوانند حملههای داعش را «تروریستی» خطاب کنند؟
هارون مجیدی نویسنده میگویند: «وقتی طالبان بیایند رفتاری را که خود شان انجام میدادند و حالا داعش انجام میدهد، تروریستی بخوانند؛ کسانی که زیردستشان یا زیر مجموعه شان است، آنان را که یک روزی تشویق به همین اعمال میکردند و امروز نیز تشویق میکنند تا همان ذهنیت ادامه یابد، برای آنان چه پاسخی بدهند».
هر چند طالبان پیوسته گفتهاند که داعش در افغانستان سرکوب شده است.
در آخرین مورد بربنیاد اعلامیه ارگ زیر ادارهی طالبان، عبدالکبیر معاون سیاسی رییس وزیران طالبان در دیدار با کاردار اتحادیه اروپا نیز چنین گفته است.
در بخشی از اعلامیه ارگ زیر ادارهی طالبان آمده است: «اکنون در افغانستان، فساد، مواد مخدر و زورمندان به پایان رسیدهاند، «داعش سرکوب شده» و سرحدات زیر کنترل آمده است».
اما حملهی مرگبار داعش در کرمان ایران، نگرانیهای تازهای را از حضور و فعالیت شاخه خراسان داعش در منطقه به همراه داشته است.
در این میان راهبرد نظامی طالبان در برابر داعش با چه منفعت سیاسی در منطقه مرتبط است؟
عظیمالله ورسجی کاردار پیشین سفارت افغانستان در قطر میگوید: «با در نظرداشت سیاست چندگانهی طالبان با هماهنگی پاکستانیها جهت باجگیری از کشورهای منطقه به هدف کسب مشروعیت برای طالبان تحت نام مبارزه با داعش، برای آیندهی افغانستان خطرناک خواهد بود».
هرچند طالبان حضور و فعالیت شاخهی خراسان داعش را در افغانستان رد کرده است؛ اما در دو سال پسین، داعش همچون گذشته غیرنظامیان؛ بهویژه مردم هزاره و اهل تشیع را در کشور، از مسجد تا ورزشگاه و همچنان در جادهها، آماج حملههای مرگبار قرار داده است.
