ادامه‌ی محرومیت‌های تعلیمی و تحصیلی سبب شده است تا برخی از دانش‌جویانِ دختر، از سر ناگزیری به‌گونه‌ی «آنلاین» درس بخوانند. این دانش‌جویان می‌گویند که فراگیری تحصیل به گونه‌ی آنلاین گزینه‌ی خوبی نیست.
آن‌ها به این باورند که ادامه‌ی محرومیت‌های تحصیلی، نسلی از زنان و دختران بی‌سواد و بی‌مهارت را در جامعه به بار خواهد آورد. دخترانی که از رفتن به دانشگاه‌ها محروم شده‌اند، خود را مانند جسمی بدون روح می‌بینند.
یک‌سال دوری از دانشگاه، برای مسعوده غیاثی سالی طولانی و پر از درد و محرومیت گذشت. او از دور‌افتاده‌ترین نقاط روستای ینگی قلعه‌ی ولایت جوزجان است که به دانشکده طب معالجوی دانشگاه کابل راه یافته بود.
او حالا دست‌آورد‌های گذشته‌اش را یکی‌یکی می‌شمارد؛ دست‌آورد‌هایی که تنها بر روی کاغذ‌ها باقی مانده‌اند و دیگر هیچ دردی را برایش دوا نمی‌کنند. مسعوده اکنون به گونه‌ی آنلاین درس می‌خواند.
او می گوید دستانش خالی است و حتا خانواده‌اش از ترس طالبان نمی‌گذارند که او برای به دست‌آوردن حقوقِ ازدست‌رفته‌اش مبارزه کند. اما هنوز بخت با این دانشجو یار است و به او فرصت داده تا کم‌از‌کم بتواند به‌گونه‌ی پنهانی و آنلاین به تحصیلاتش ادامه دهد.
در گوشه‌ی دیگری از افغانستان در ولایت بادغیس، داستان زندگی دختری را بازگو می‌کنیم که دانش‌جوی سال چهارم دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی بوده است. در این یک‌سال، دوری از فضای تحصیلی و نگرانی از آرزو‌های بربادرفته، بر تمامی جنبه‌های زندگی او سایه افگنده است.
نور هوا قادسی از ولایت بادغیس می‌گوید: «زحمت زیادی کشیدیم تا به این سطح رسیدیم. آرزویم این است که پوهنتون‌ها دوباره باز شوند؛ چون ما به خانه هستیم و این موضوع به روحیه‌ی ما تاثیرات بدی گذاشته است. نرفتن ما به پوهنتون، مثل این است که گل تازه به جای می‌رسد؛ اما دوباره نیم سر می‌شود. ما همان قِسم شدیم و امیدوارم که دوباره دروازه‌های دانشگاه‌ها باز شوند».
انگار این داستان غم‌انگیز دانش‌جویان دختر را پایانی نیست. اندکی دورتر از بادغیس، در هرات، دانش‌جوی دیگری است که تنها برای دل‌خوشی خودش، در باره‌ی آموزش می‌نویسد؛ نوشته‌هایی که هیچ خریداری ندارند و از ناامیدی‌ها حکایت می‌کند.
فاطمه میوندوال یکی از دانشجوان هرات به آمو می‌گوید: «طوری‌که می‌دانید، از روزی که پوهنتون‌ها بسته شده‌اند، تقریبا یک سال می‌گذرد و من و هزاران دختر دیگر با مشکلات روحی و روانی مبتلا شده‌ایم. به دلیل این‌که ما وقتی به پوهنتون می‌رفتیم، حداقل آینده‌ی خود را تضمین می‌کردیم؛ یکی آینده‌ی تحصیلی و بعد از تحصیل، برنامه برای آینده‌ی خود داشتیم؛ در نظر بگیریم که در آینده چه کاره شویم و چه وظیفه‌‌ای داشته باشیم. حالا که ما به خانه نشسته‌ایم، هیچ چیزی به ما معلوم نیست؛ حتا آینده هم برای ما تاریک شده است».
این دانش‌جویان می‌گویند که گزینه‌‌ای جز درس‌خواندن به گونه‌ی آنلاین ندارند. اکنون آمار دقیقی از دخترانی که به گونه‌ی آنلاین آموزش می‌بینند در دست نیست.
افغانستان در حدود ۴۹ دانشگاه دولتی و ۱۳۰ دانشگاه غیردولتی دارد. آمار‌ها نشان می‌دهند که در سال ۲۰۰۱ تنها ۸هزار دانشجو در دانشگاه‌های افغانستان ثبت نام کرده بودند؛ رقمی که تا سال ۲۰۲۰، به ۴۰۰هزار دانشجو افزایش یافت که از این میان، یک‌صد هزار تن آن را دختران و زنان تشکیل می‌دادند.
