گزارش تازه برنامه توسعه‌ای ملل متحد نشان می‌دهد که افغانستان با بیش از ۶/۵ میلیون نفر بیجا شده دومین کشور در جهان در شمار بیجاشدگان است.
گزارش تازه برنامه توسعه‌ای ملل متحد درباره بیجا شدگان داخلی در سراسر جهان نشان می‌دهد که سوریه، افغانستان و کانگو به ترتیب در صدر جدول ۴۰ کشوری در جهان قرار دارند که شماری از بیجا شدگان آن به بیشتر از ۶ میلیون تن می‌رسد.
بربنیاد این گزارش تا پایان سال ۲۰۲۲ سوریه و افغانستان بیش از شش و نیم میلیون بیجا شده و جمهوری دموکراتیک کانگو نزدیک به شش میلیون بیجا شده داشته‌اند.
با این حساب، افغانستان با داشتن ۶.۵ میلیون بیجا شده دومین کشوری در جهان است که بیشتر بیجا شده داخلی دارد.
سوریه ۶میلیون و ۸۶۵هزار نفر
افغانستان ۶میلیون و ۵۸۸ هزار نفر
جمهوری دموکراتیک کانگو ۵میلیون و ۹۶۹ هزار نفر
آذرخش حافظی؛ آگاه مسایل اقتصادی معتقد است: «علت اساسی آن فقر و بیچارگی و نبود خدمات عامه در دهات است و در کنار آن حوادث طبیعی و طبیعت خشن که داریم و خشکسالی های پیهم سبب بیجا شدن شمار زیادی از هموطنان ما شده است.»
از میان شش و نیم میلیون بیجا شده در افغانستان، ۲.۱ میلیون تن از اثر جنگ و خشونت آواره و بیجا شده‌اند.
این شمار باعث شده که برنامه توسعه‌ای ملل متحد افغانستان را در صدر فهرست کشورهایی قرار دهد که بیشترین آواره و بیجاشده داخلی را از اثر جنگ و خشونت دارد.
این گزارش می‌گوید که شمار بیجا شدگان در ۴۰ کشور جهان به ۶۲ میلیون تن می‌رسد.
سید مسعود؛ استاد دانشگاه می‌گوید: «پیامد اولی این است وقتی شما یک منطقه را تخلیه می کنید این منطقه تبدیل می شود به یک منطقه غیر مسکونی و در پهلولش از لحاظ اقتصادی فوق العاده صفر و تبدیل به جای که برگشتاندن آن مشکلات زیادی را دارد.»
جنگ‌ها در تخار باعث شده که کریمه از ولسوالی ینگی قلعه به شهر تالقان آواره شود و همچنان آواره مانده است.
کریمه تنها نان‌آور خانواده پنج نفری خود است و می‌گوید آوارگی، ناداری و گرسنگی همه یکجا دامن‌گیرش شده‌اند.
کریمه گفت: «از ینگی قلعه مهاجر شده آمدیم که در جنگ ها که آمدیم نرفتیم شوهرم در ایران است و سرپرست خانه خودم هستم.»
برنامه توسعه‌ای ملل متحد در این گزارش گفته است که بیشترین پروژه‌ها و برنامه‌ها را برای رسیدگی به بیجاشدگان در افریقا عملی کرده است و شمار کم این برنامه‌ها در کشورهای آسیایی به شمول افغانستان عملی شده اند. هرچند علت آن روشن نیست؛ اما کارشناسان می‌گویند که جنگ‌های بیست سال گذشته و حضور طالبان در افغانستان باعث شده است که برنامه‌های کمتری برای رسیدگی به آوارگان و بیجاشدگان داخلی، عملی شوند.
