سازمان جهانی مهاجرت در گزارشی که به تازگی منتشر کرده گفته است که میزان بیکاری در افغانستان درحال افزایش است و کارآفرینان کوچک و بزرگ در حال اخراج کارمندان خود هستند.
این نهاد در آماری که ارائه کرده میگوید که ۷۰ درصد شهروندان افغانستان زیر خطر فقر زندگی میکنند و بیکار هستند.
مهتاب ۴۰ سال دارد، در شهر هرات زندگی میکند و یکی از هزاران زن افغانستان است که با مشکلات اقتصادی زیادی روبرو است.
او در دوره جمهوریت در یکی از نهادهای خارجی صفا کار بود، اما پس از حاکمیت طالبان از کار بیکار شد و در حال حاضر با هفت عضو خانوادهاش از فقر و بیکاری رنج میبرد.
مهتاب در این باره میگوید: «وضعیت اقتصادی دو سال پیش خیلی خوب بود، خرج و خوراک ما به حساب هر نگاه بهتر بود. حالا اما وضع اقتصادی مردم خراب است، هفتهای دو روز سرکار میروم، به زور ۲۰۰ یا ۲۵۰ افغانی میدهند و به یک ستم زندگی را میگذرانیم.»
طالبان در دسامبر سال ۲۰۲۲ در فرمانی کار زنان را در نهادهای غیرحکومتی به تعلیق درآورد و اکنون بسیاری از زنان در بیکاری بسر میبرند.
زنانی که شماری از آنان سرپرست و تنها نان آور خانوادههای خود هستند، آنان میگویند که از بیکاری و گرسنگی به ستوه آمدهاند.
بی بی گل در این باره میگوید: «دو سال میشود وضعیت ما خراب است، کسی هم برای ما کمک نمیکند، خودم دستم شکسته است و شوهرم مریضی قلبی دارد و توان کار کردن ندارد.»
مریم نیز که در دو سال گذشته با مشکلات اقتصادی زیادی دست در گریبان است، میگوید: «از روزی که امارت اسلامی آمده یک بوجی آرد برای من دادند، همسایهها خبر هستند، من کارگر مردم هستم، ۱۲ سال میشود شوهرم کشته شده، روز در خانهها کار میکنم و شب پسته میشکنم، کمکی برای ما درک نیست که کسی برای ما کمک کند، هیچکس به فکر ما و زندگی و گرسنگی ما نیست.»
افزون بر زنان، بسیاری دیگر از شهروندان افغانستان نیز بیکار هستند و یا درآمدشان در دو سال گذشته کاهش یافته است.
سازمان جهانی مهاجرت در حساب کاربری خود در پیام رسان ایکس تاکید کرده است که در یک سال پسین برای ۱۰ هزار تن زمینه کار را فراهم کرده است.
شبیر بشیری؛ آگاه مسایل اقتصادی معتقد است: «ارقام مختلف از فقر و بیکاری مردم افغانستان توسط سازمان ملل متحد ارائه شده و تا امروز به یک رقم واحدی میزان فقر و بیکاری مردم افغانستان به اجماع نظر دفاتر سازمان ملل متحد نرسیده است. ما نمیتوانیم از فقر و بیکاری مردم افغانستان چشم پوشی کنیم، متاسفانه این مسئله است. ولی برای راه حل این مسئله ما بارها گفتیم که کمکهای انسان دوستانه روبنایی سازمان ملل نمیتواند، راه حل مشکل باشد. ما برای حل این مسئله نیاز به سرمایهگذاریهای زیربنایی داریم تا بتوانیم پروژههای انکشافی و زیربنایی و توسعهای را در افغانستان به راه اندازیم و از این طریق جای کار به مردم ایجاد کنیم و تا میان مدت به گونه نسبی بتوانیم فقر و بیکاری را در افغانستان کاهش دهیم.»
پس از به قدرت رسیدن طالبان، تنها ۳۵۰ هزار نیروی امنیتی افغانستان بیکار شدند.
بانک جهانی در ماه می سال ۲۰۱۷ شمار شهروندان افغانستان را که زیر خط فقر قرار داشتند، نزدیک به ۳۹ درصد اعلام کرده بود و اکنون بربنیاد آمار سازمان جهانی مهاجرت دست کم ۷۰ درصد شهروندان کشور در فقر و بیکاری زندگی میکنند.