افغانستان دوسالگی سقوط جمهوریت

مهمترین تحولات افغانستان در روز دهم آگست ۲۰۲۱

دو سال پیش در چنین روزی ولایت‌های فراه و بغلان به صورت کامل سقوط کردند. شهرهای فیض‌آباد، مزارشریف، قندهار، لشکرگاه و‌ هرات هم‌چنان گواه درگیری‌های سخت و سنگین میان نظامیان دولت پیشین و طالبان بودند.

در روز دهم آگست ۲۰۲۱، محمد اشرف غنی رییس جمهوری پیشین، سمیع سادات را به عنوان فرمانده قول‌ اردوی نیروهای ویژه و هیبت‌الله علی‌زی را به عنوان رییس ستاد مشترک‌ ارتش تعیین کرد.

این تصمیم در آن روز رسانه‌ای نشد، اما منابع آگاه می‌گویند که آقای غنی به دلیل روابط خوب این دو جنرال با نظامیان امریکایی، چنین تصمیمی گرفت.

اما در میدان جنگ، شهرهای فراه و پلخمری به دست طالبان سقوط کرد. به‌گفته مسئولان محلی کمبود ساز‌و برگ‌های نظامی و نرسیدن نیروهای کمکی عامل سقوط شهرهای کشور بود.

مسعود بختور، والی پیشین فراه در این باره گفت: «امکاناتی که برای جنگ‌های جدی نیاز داشتیم را در اختیار نداشتیم. بعد از توافق دوحه کمک‌های جهان به ویژه امریکا به صفر رسیده بود. حتا مرمی راکت نداشتیم. شاید بگویید بهانه می‌آورم. نیروهای هوایی ما محدود شده بود.»

سید عظیم‌ محسنی، نماینده‌ پیشین ‌مردم بغلان در مجلس نمایندگان پیشین نیز در این باره گفت: «نیروهای امنیتی تا آخرین توان که داشتند، جنگیدند، بسیار خوب رزمیدند. اما کمک برایشان صورت نگرفت، مهمات نیامد. نیروی‌ کمکی‌ نیامد، مجبور شدند، از ساحه خارج شوند.»

هم‌زمان با این درگیری‌ها، صلیب سرخ اعلام کرده بود، که از اول آگست تا دهم آگست ۲۰۲۱، چهار هزار غیرنظامی و نظامی زخمی را درمان کرده است.

در بخشی از اعلامیه صلیب سرخ که در تاریخ ۱۰ آگست ۲۰۲۱ منتشر شد آمده است: «صدها هزار غیرنظامی با تشدید نبردها در کندز، لشکرگاه، قندهار و دیگر شهرهای افغانستان و اطراف آن در معرض خطر هستند. مراکز صحی تحت پشتیبانی صلیب سرخ بیش از ۴ هزار تن را که از اول آگست به این سو در درگیری‌ها زخم برداشته بودند را درمان کرده‌اند.»

در این روز خالد پاینده، سرپرست‌ وزارت مالیه از سمت خود کنار رفت و به ایالات متحده رفت. یک منبع هم‌چنان از زبان کارمندان ارگ روایت می‌‌کند که رییس شرکت برشنا و رییس شرکت انکشافی ملی نیز ظاهرا دفتر کارشان را به دبی و ترکیه انتقال داده بودند.

اما با بدتر شدن وضعیت امنیتی و سیاسی، زنان افغانستان بیش‌تر از هر قشری دیگر، درگیر ترس و وحشت فردا بودند.

حوریه مصدق؛ فعال حقوق‌بشر گفت: «این ‌روزها توام با وحشت، ترس، سراسیمگی و هراس از یک سرنوشت نامعلوم بود که بیش از نصف نفوس افغانستان را تهدید می‌کرد، وجود داشت.»

با این همه، محمد اشرف غنی، رییس جمهوری پیشین به‌گفته‌ منبع آگاه در این روزها بیشتر به مشوره‌های نیک‌‌‌کارتر، رییس پیشین ستاد مشترک ارتش بریتانیا تمکین می‌‌کرد.

منبع تاکید دارد که آقای کارتر در آن‌‌‌وقت یکی از فرمانده‌های نیروهای ویژه بریتانیا را نیز به کابل فرستاد، بربنیاد گفته‌های منبع تا دولت آقای غنی را برای ایجاد برنامه‌های جنگی در نبود نظامیان خارجی کمک کند.