هیدربار، معاون بخش حقوق بشر سازمان دیدبان حقوق بشر با انتقاد از زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه سابق ایالات متحده امریکا در امور صلح افغانستان در توئیتر خود نوشته است که بارها در گفتوگو با خلیلزاد درباره آینده حقوق زنان افغانستان سخن گفتم. اما خلیلزاد اهمیت این موضوع را نادیده میگرفت و آن را یک مسئله داخلی افغانستان میدانست.
این نخستین بار نیست که از کارکردهای خلیلزاد در زمان ماموریت او اینگونه انتقاد صورت میگیرد.
خلیلزاد یکی از کسانی بود که نقشی کلیدی در توافق امریکا در دوره رئیس جمهوری دونالد ترامپ با طالبان داشت که به خروج امریکا از افغانستان و سلطه دوباره این گروه بر افغانستان منتهی شد.
هیدربار، روز گذشته در توئیتی دوباره در مورد سرنوشت زنان افغانستان در آینده این کشور ابراز نگرانی کرده بود.
خانم بار در ادامه نوشته است که او در مورد نگرانی از اینکه امریکا علاقه خود را به حقوق زنان افغانستان از دست داده، توضیحات قناعت بخشی ارائه نکرده بود.
خلیلزاد در سال ۲۰۱۸ به عنوان نماینده ویژه نظارت بر مذاکرات با طالبان از سوی ریيس جمهور پیشین ایالات متحده معرفی شده بود و تا آگست ۲۰۲۱ با رفتوآمدهای این مرد شماره یک واشنگتن در امور افغانستان و حضور او در اجلاسها و سخنرانی در اتاقهای فکر معتبر، به مخاطبان خود همیشه اطمینان میداد که طالبان آماده مذاکره برای سازش با دولت افغانستان است.
او در ماه مه ۲۰۲۱ به کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت: «پیشبینیها مبنی بر اینکه طالبان به سرعت نیروهای دولتی افغانستان را پشت سر میگذارد و کابل را فتح میکند، بی بنیاد و بدبینانه است.»
اشاره خانم بار همچنان به قطعنامه شماره ۱۳۲۵ شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز است که در آن گفته شده «صلح بدون زنان وجود ندارد.»
فوزیه کوفی، عضو هیأت گفتوگو های صلح دوحه میگوید: «خلیلزاد با سیاست منحصر به فرد خودش همیشه حقایق و تصمیماتی که در رابطه با وضعیت حقوق بشری مردم افغانستان را کتمان میکرد و در طول دوره ماموریت خود هرگز حرفی نگفته است که منجر به بهبود وضعیت افغانستان شود.»
به گفته کوفی بارها رو در رو با خلیلزاد موضوع زنان را مطرح کردهاند، پاسخ خلیلزاد این بوده که اگر طالبان حقوق اساسی زنان را در افغانستان نقص کنند در آن صورت بالای طالبان تحریمهای اقتصادی از سوی ایالات متحده آمریکا وضع خواهد شد.
در همین حال شماری از فعلان حقوق زنان در افغانستان میگویند که برای خلیلزاد در دوران ماموریت او حقوق بشری زنان افغانستان اهمیت خاصی نداشت و خلیل زاد کاری را انجام میداد که در عقب صحنه روی آن توافق شده بود.
این گفتهها درحالی مطرح میشود که قرار است فردا دوشنبه نوزدهم جون؛ ریچارد بنت نیز در پنجاهوسومین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد گزارشی را در رابطه به وضعیت حقوق بشری زنان افغانستان ارائه خواهد کرد.
بنت در توئیترش نگاشته است که این گزارش صدای زنان افغانستان را انعکاس خواهد داد.
ممنوعیت بر آموزش دختران و زنان، ممانعت از کار زنان در سازمانها و نهادهای غیردولتی و سایر محدودیتهای وضع شده از سوی طالبان بر زنان در زندگی اجتماعی، علاوه بر دیگر موضوعات موانعی را در برابر رسمیت شناختن طالبان در سطح بین المللی، ایجاد کرده است.
با وصف فشارهای بین المللی و اعتراضات داخلی از سوی فعالان حقوق زنان در مورد رعایت حقوق زنان، اما طالبان بارها گفتهاند که در چارچوب قوانین اسلامی از حقوق زنان در افغانستان، حمایت میکنند.