بازنشستگان در ولایت نیمروز میگویند که پس از سقوط جمهوریت، تنخواه آنان پرداخت نشده و همواره برای گرفتن آن به طالبان مراجعه میکنند؛ اما طالبان میگویند که برای پرداخت تنخواه شان، منتظر امر امیرالمونین باشند.
بسمالله هوتک، یکی از بازنشستگان نظامی در نیمروز به آمو میگوید که پس از تسلط طالبان به قدرت، تنخواه آنها پرداخت نشده و او بارها بهخاطر گرفتن امتیاز بازنشستگیاش به طالبان مراجعه کرده؛ اما پاسخ روشنی از سوی این گروه دریافت نکردهاست .
او که نفقهی خانوادهی ۵ نفری خود را تأمین میکند، تنها درآمدش امتیاز دورهی بازنشستگیاش بود که با همان گذران زندگی خود را میکرد و تمام مصارف خانه را از آن میپرداخت؛ ولی از زمان تسلط این گروه به قدرت، این امتیاز قطع شده و زندگی او و خانوادهاش با مشکل سپری میشود.
هوتک در ادامه گفت: «طالبان در نخست در پاسخ به اعتراض متقاعدین برای شان گفتند که تقاعد سود است و آنان آن را پرداخت نمیکنند؛ در حالی که هر ماه از مزد کارمندان دولت تقاعد وضع میکنند و به عواید دولت ذخیره میشود؛ اما وقتی در دفعات بعد مراجعه کردیم، گفتند: صبر کنید ما مسودهای ساختهایم و برای امضا آن را فرستادهایم.»
عبدالرحیم، یکی از دادستانهای پیشین که شش سال پیش در زمان جمهوریت بازنشسته شدهاست، به آمو میگوید که ۴ سال در دورهی جمهوریت تنخواه بازنشستگی خود را گرفته؛ ولی از زمان حاکمیت طالبان، مدت یکسال و ۷ ماه از گرفتن امتیاز بازنشستگیاش محروم بودهاست .
او میافزاید: «چند بار ما متقاعدین جهت اخذ امتیاز تقاعد خود نزد طالبان رفتیم و اعتراض کردیم. برای ما گفتند که ما مسوده ساختیم و برای تصویب و امضا به کابینه پیشکش کردیم، شما منتظر باشید و از آن زمان یکونیم سال سپری شد؛ ولی هنوز مسوده به امضا نرسید، پس ما چه بخوریم؟»
این شهروند کشور که در زمان جمهوریت سالانه ۳۹ هزار افغانی امتیاز بازنشستگی میگرفت، با این مبلغ اقتصاد خانوادهاش را مدیریت میکرد؛ اما اکنون سرگردان و پریشان است.
عبدالرحیم تأکید کرد: «ما را اینسو و آنسو میدوانند. سیر از شکم گرسنه چه خبر است؟ هرکدام از متقاعدین نزدیک به ۵۰ سال خدمت کردهاند. حالا با حال پریشان دست شان پیش هر کس و ناکس دراز است و حقِ شان به آنها داده نمیشود.»
منابع میگویند که شماری از کارمندان پیشین برشنا در ولایت نیمروز نیز درخواست پرداخت امتیاز بازنشستگی کرده بودند که این امتیاز از طریق ادارهی خود شان که عایداتی است، به آنها داده میشد؛ اما پس از بازگشت طالبان به قدرت، دیگر امتیاز بازنشستگی به آنان هم داده نشد .
محمد عُمر زبیر، رییس کار و امور اجتماعی طالبان در نیمروز در مورد پرداخت نشدن تنخواه بازنشستگان به آمو میگوید که آنهایی که از دورهی حکومت پیشین کارت بازنشستگی داشتهاند، باید با وزارت کار و امور اجتماعی هماهنگی کنند و موضوع پرداخت نشدن تنخواه شان را با آن نهاد در میان بگذارند .
او ادامه داد: «در این مورد برای ما تاکنون کدام پالیسی و یا دستورالعملی واگذار نشدهاست. در صورتی که فردی درخواست امتیاز تقاعد خود را کند، ما میتوانیم پالیسی را روی دست بگیریم. اگر معاش آنها از مستوفیت قطع شده باشد، ما میتوانیم در هماهنگی و تفاهم با وزارت مربوط، مشکلات شان را حل کنیم.»
زبیر گفت: «قبلن پروسهی امتیاز متقاعدان به ریاست کار و امور اجتماعی مربوط بود؛ اما اکنون به مستوفیت مربوط است. تاکنون هیچکس از متقاعدین به ریاست کار و امور اجتماعی مراجعه نکردهاست که ما طبق عریضهی شان به آنها پاسخ ارائه کنیم. این پروسه مربوط مستوفیت است و من در جریان نیستم که پرداخت میشود یا نمیشود.»
از نظر او، راه حل این مُعضل این است که چند تن از بازنشستگان باهم یکجا شوند و عنوانی وزارت عریضه ببرند تا وزارت کار و امور اجتماعی به مشکل شان رسیدگی کند .
گفته میشود که در افغانستان بیش از ۱۴۰ هزار بازنشسته وجود دارد که از هنگام بازگشت طالبان به قدرت، تا اکنون تنخواه نگرفتهاند.