شماری از باشندگان ولایت بغلان، از نبود ارایه خدمات معیاری و ناتوانی بانکهای زیرِ ادارهی طالبان بهخاطر پرداخت پول شکایت دارند.
آنان میگویند که همچنان با محدودیت برداشت پول روبهرو هستند و به جز از مقدار مشخصی که طالبان معین کردهاند، اجازهی گرفتن پول بیشتر را از بانکها ندارند.
جواد، یکی از دکانداران در شهر پلخمری است که در دورهی جمهوریت تمامی پولهایش را به یکی از بانکهای خصوصی سپرده بود؛ اما از سقوط جمهوریت تا حال، نتوانستهاست همهای سرمایهی خود را از بانک پس بگیرد.
او میگوید: «از زمان بازگشت طالبان تاکنون توانستهام هفتهای ۱۰هزار افغانی از پولم را از بانک بیرون بکشم. برای انجام این کار ساعتها در صف میایستم و از این وضعیت بسیار خسته شدهام.»
او دریافت پولهای فرسوده از بانکها را یکی دیگر از چالشها میداند و میگوید: «پولهای فرسودهای را که بانک به من میدهد، به سختی میتوانم خرج کنم؛ چون در بازار کسی آن را نمیگیرد.»
این باشندهی شهر پلخمری میگوید که اگر میدانست که چنین میشود، هرگز به بانکها اعتماد نمیکرد.
در همین حال، شمار دیگری از کسانی که تنخواه شان از طریق بانکهای خصوصی حواله میشود نیز از اینکه نمیتوانند آن را به دست آورند، انتقاد دارند.
احمد، کارمند یکی از نهادهای دولتی در این باره میگوید: «امروز چهارمین روز است که به عزیزی بانک مراجعه میکنم تا تنخواهم را بگیرم؛ اما هنوز مؤفق به این کار نشدهام. متقاضی زیاد است و تنها دو یا سه غرفهی پرداخت پول باز است که آنها به همه مراجعه کنندگان رسیدگی نمیتوانند.»
او از اینکه تنخواه ماهوار خود را به سختی میگیرد، به ستوه آمده و میگوید: «ما با بیعزتی تنخواه خود را میگیریم و محافظان و کارمندان بانکها با مردم رویهی درستی ندارند.»
قندآقا، یکی از آموزگاران در ولسوالی گذرگاه نور ولایت بغلان است. او که برای گرفتن تنخواه به عزیزی بانک آمدهاست، میگوید: «سه روز میشود برای گرفتن تنخواه به بانک رفتم؛ اما مؤفق به گرفتن معاش (تنخواه) خود نشدم. شبها در هوتل میخوابم و اگر این چنین ادامه پیدا کند، در هرماه نصف معاش من خرج گرفتن آن میشود.»
فردوس هم که واکسیناتور است، میگوید که نگران گرفتن تنخواه خود هست؛ زیرا بهتعبیر او گرفتن آن، «گذشتن از هفتخوان رستم» است.
در همین حال شماری از بانوان نیز از نبود کارمندان زن در بانکها و اینکه آنان مانند مردان ساعتها در قطار میایستند، شکوه دارند.
مشکل در بانکهای خصوصی از چندین سال به اینسو در ولایت بغلان وجود دارد؛ اما در سالهای پسین در دورهی جمهوریت، با نصب دستگاههای ATM مُعضل گرفتن پول اندکی کم شد؛ ولی پس از سقوط جمهوریت این مشکل چندین برابر شده و دیگر هیچ فردی به دلیل محدودیتهای وضع شده از سوی طالبان در بانکها، حاضر به گذاشتن پولش در بانکهای خصوصی نیست.
حالا اگر این روند ادامه یابد، با گذشت هر روز بر مشکلات مردم افزوده میشود و از سویی هم دیری نخواهد گذشت که تجربهی نوین بانکداریِ خصوصی در افغانستان با شکست روبهرو خواهد شد.