زنان

انتقاد زنان تجارت‌پیشه در بغلان از بسته شدن بازار مخصوص زنان

باغ بی بی صبری در شهر پل‌خمری در گذشته، مرکز بازرگانی و یک تفریح‌گاه خوب برای زنان بود. اکنون این محل به مرکز توزیع شناس‌نامه‌های برقی تبدیل شده و کارگران و فروشندگانی که سال‌ها در آنجا مشغولِ کار بودند، حالا بی‌کار شده‌اند.

باغ بی بی صبری یا همان باغ زنانه، با تلاش «خدیجه یقین» رییس امور زنان بغلان، در سال ۱۳۹۲ در شهر پل‌خمری به هدف تفریح‌گاه زنان و مکان خرید و فروش تولیدات و صنایع دستی بانوان تاسیس شد که با آمدن طالبان، دیگر خبری از این تفریح‌گاه برای زنان و نشانه‌ای برای فرآورده‌های دست ساخته‌ی زنان نیست.

بانو رنا که مدت هفت سال در باغ بی بی صبری فروشگاه موادغذایی داشت و با درآمدی که که از این راه به دست می‌آورد، بخشی از هزینه‌ی زندگی را جبران می‌کرد، حالا با مسدود شدن این مکان تفریحی و بازرگانی، کارش را در یکی از دکان‌های شهر دوباره آغاز کرده‌است.

او با شکایت از وضعیت بد فروش می‌گوید: «کارو بارما خوب نیست. دو سه ماه شده اینجا کار را آغاز کردیم. کرایه‌اش بلند است و فروش نداریم؛ اما چون نان‌آور خانواده هستم، مجبورم در هر شرایطی کار کنم. در باغ بی بی صبری درآمد خوب بود.»

بانو رنا که توانایی خرید مواد سوخت را برای گرم نگه‌داشتن خانه در فصل زمستان نداشته است، گفت: «زمستان سختی را می‌گذرانیم. دخترم مریض است، پول دوایش را نداشتم، مجبور شدم قرض بگیرم. حالا کار می‌کنم تا آن را جُبران کنم.»

دختر بانو رنا فارغ ‌التحصیل مکتب است؛ ولی محدودیت‌های جدید از سوی طالبان او را مانند هزاران دختر دیگر در کشور بی‌سرنوشت کرده‌است. خام رنا می‌گوید: «دخترم آرزو داشت به دانشگاه برود؛ اما او هم مثل من حسرت به دل ماند.»

بی بی شیرین یکی دیگر از زنان تجارت پیشه در این باغ بود. او از ولسوالی‌های اندراب، دهنه‌ی غوری، دوشی و خنجان صنایع دستی زنان را برای فروش به این بازار می‌آورد.

اما حالا با آمدن طالبان، کارش از رونق افتاد و دکانش نیز بسته شد.

پس از سقوط جمهوریت، طالبان اموال دکان بی بی شیرین را ضبط کردند. او گفت: «چند بار رفتم که وسایلم را بگیرم؛ ولی افراد طالبان اجازه‌ی نزدیک شدن به دروازه‌ی عمومی  این باغ را به من ندادند.»

بی بی شیرین در زمان رونق این باغ زنانه، صنایع دستی ظریف و زیبا را به ایران نیز صادر می‌کرد. او می‌گوید: «زنانی که در گذشته علاقمندی زیاد به تولید صنایع دستی داشتند، حالا از این کارشان دل‌سرد شده‌اند.»

باغ بی بی صبری که در گذشته یک مکان مشهور بازرگانی و تفریحی برای زنان بود، بیش از ۳۰ دکان داشت. حالا دکان‌هایش بسته و در ساختمان آن که کتاب‌خانه و دفتر اداری آن بود و در تالار آن برنامه‌های فرهنگی برگزار می‌شد، به مرکز توزیع شناس‌نامه‌ی برقی تبدیل شده‌است.

در کنار دکان‌های این باغ، چندین انجمن نیز برای حمایت از زنان تشکیل شده بود. بازارهای زنانه محدود به پل‌خمری و بغلان نیست. پارک زنانه در جوزجان، پارک ملکه ثریا در کندز، باغ زنانه در بلخ و پارک تفریحی تهمینه در سمنگان نیز بازاری مشابه باغ بی بی صبری داشتند که حالا تنها خاطراتی از این بازارها برای زنان و دختران باقی مانده‌است.