جهان درحالی امسال از روز جهانی آموزش گرامیداشت میکند که دختران در افغانستان ۵۰۲ روز میشود که از رفتن به مکتب محروم استند.
آنتونیو گوترش، دبیرکُل سازمان ملل متحد در پیامِ توییتری به مناسبت ۲۴ جنوری (۴ دلو) روز جهانی آموزش از طالبان خواست تا در تصمیم خود دربارهی ممنوعیت زنان و دختران از رفتن به مکتبها و دانشگاهها در افغانستان تجدید نظر کنند.
او گفتهاست که زمان آن رسیدهاست که به قوانین و عملکردهایی که آموزش را زیرِ تأثیر قرار میدهد، پایان داده شود.
یونسکو: بگذارید دختران در افغانستان بیاموزند
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ۲۴ جنوری ۲۰۲۳ روز بینالمللی آموزش را به نام زنان و دختران افغانستان که در ادارهی طالبان از آموزش محروم استند، اختصاص داد.
این نهاد در توییتی نوشتهاست: «در روز آموزش به ما بپیوندید و با صدای بلند و واضح بگویید: «بگذارید دختران افغانستان بیاموزند.»
طالبان پس از بازگشت به قدرت در افغانستان، دختران را از حق آموزش و تحصیل منع کرده و آنان تنها میتوانند تا صنف ششم درس بخوانند؛ اقدامی که با واکنشهای داخلی و بیرونی روبهرو شدهاست.
یونسکو آموزش را حق جهانی و بشری دانسته و گفتهاست که هیچ کشوری به جز افغانستان در جهان وجود ندارد که مانع آموزش زنان و دختران شود.
این نهاد گفتهاست که محدودیتها بر آموزش دختران سبب نابودی دستاوردهای بزرگ برای این کشور میشود .
این نهاد سازمان ملل متحد افزودهاست که جامعه بینالمللی مسؤولیت دارد تا دسترسی زنان و دختران افغانستان را به آموزش تضمین کند.
بربنیاد آمار سازمان ملل متحد ۸۰ درصد زنان و دختران در افغانستان که در سن مکتب رفتن هستند و جمعیت آنها نردیک به ۵/۲ میلیون نفر است، به خاطر وضع ممنوعیت طالبان در برابر آموزش شان، از رفتن به مکتب محروم هستند.
یونسکو گفتهاست که پس از به قدرت رسیدن طالبان در سال ۲۰۲۱، این نهاد از طریق کار با سازمانهای غیرحکومتی فعال در افغانستان، زمینهی آموزشِ بدیل از راه دور را، به ویژه با استفاده از ایستگاههای رادیویی در این کشور، برای زنان و دختران افغانستان فراهم میکند.
یونسکو علاوه کردهاست که از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ شمار دانشآموزان در افغانستان ده برابر شده و از یک میلیون دانشآموز در سال ۲۰۰۱ به ۱۰ میلیون در سال ۲۰۲۱ رسیده بود.
یونسکو همچنان گفتهاست با بسته شدن دروازهی دانشگاهها به روی دانشجویان دختر در افغانستان، ۱۰۰ هزار دختر از تحصیلات عالی محروم شدهاند.
در همین حال امینه محمد، معاون دبیر کُل سازمان ملل متحد در روزهای گذشته در رأس هیأت بلند پایهی این سازمان به کابل آمد تا دربارهی وضعیت زنان و دختران در این کشور با مقامهای طالبان دیدار و گفتوگو کند.
پس از حاکمیت دوبارهی طالبان بر افغانستان، این نخستین بار است که یک هیأت بلند پایهی سازمان ملل متحد از این کشور دیدن میکند.
امینه محمد در دیدارهای خود با مقامهای طالبان نگرانی خود را دربارهی ممنوعیت آموزش و کار زنان و دختران افغانستان با آنها در میان گذاشت و از معاون رییسالوزرای این گروه خواست تا طالبان در این تصمیم خود بازنگرنی کنند.
عبدالسلام حنفی در پاسخ به اظهارات مقامهای سازمان ملل گفت ،که امارت (ادارهی طالبان) در زمینههای بهداشت، آموزش و امنیت توجه نموده و به «حقوق زنان در چوکات شریعت اسلامی و عنعنات کشور» احترام میگذارد.
طالبان پس از دست یابی دوباره به قدرت در افغانستان، ابتدا دروازههای آموزش را بهروی دختران بالاتر از صنف ششم بستند و بهتازگی هم تحصیل دختران را به حالت تعلیق درآورده و کار زنان در نهادهای غیردولتی را منع کردند.
این ممنوعیت و محدودیتهای آموزش دختران از سوی ادارهی طالبان، واکنشها و محکومیتهای گستردهی جهانی را در پی داشتهاست؛ اما مقامهای طالبان گفتهاند که مخالف آموزش دختران و زنان نیستند و «در اوضاع مساعد» به آنها اجازهی از سرگیری دروس شان را خواهند داد.