افغانستان

فرمان‌ها و سفرهای طالبان در ۲۰۲۲

طالبان در سال ۲۰۲۲ میلادی ۲۲ فرمان و دستور را برای اعمال محدودیت‌های بر زندگی مردم افغانستان صادر کرده اند. در این میان پنج فرمان به شدت حقوق بشر را نقض کرده و محدودیت‌های سختی را برای شهروندان افغانستان به ویژه زنان در پی داشته است.

طالبان در ۹ جولای اعلام کردند که تمامی قوانین حکومت‌های حامد کرزی و محمد اشرف غنی را بررسی خواهند کرد تا موارد «خلاف شریعت» لغو شوند.

دو هفته پس از آن طالبان به نقل از هبت‌الله آخندزاده رهبر این گروه اعلام کردند «قوانینی که توسط مردم ساخته شود، غیرقابل اجرا است.»

منع کشت کوکنار

هبت‌الله آخندزاده رهبر طالبان در فرمانی، کشت کوکنار را درافغانستان ممنوع اعلام کرد.

اما کشت کوکنار پس از فرمان طالبان تاکنون در شماری از ولایت‌ها به ویژه در ولایت‌های جنوب و جنوب غربی در هماهنگی با فرماندهان طالبان در این بخش‌ها ادامه دارد. این فرمان سبب افزایش بهای تریاک در افغانستان شد.

پس از صادر شدن این فرمان نرخ یک کیلوگرام تریاک از ۴۰۰ دالر به ۱۲۰۰ دالر افزایش یافت. 

یک گزارش آمو از ماه گذشته نشان می دهد که طالبان از قاچاق مواد مخدر به بیرو از افغانستان مالیات می گیرند و آن را تبدیل به یکی از منابع رسمی درآمد خود ساخته اند. 

منع چند همسری

منع «چند همسری» یکی دیگر از فرمان‌های ملا هبت الله در ۳۰ ماه می سال ۲۰۲۲ میلادی است، اما بسیاری از مقام های طالبان پس از این فرمان نیز برای دومین و یا سومین بار ازدواج کرده اند. 

حدود و قصاص

هبت‌الله آخندزاده در ۱۳ نومبر فرمان عملی شدن «حدود و قصاص» را صادر کرد. طالبان پس از این دستور در کمتر از دو ماه، بیش از ۲۰۰ مرد و زن را به اتهام رابطه نامشروع، زنا، لواطت و دزدی در برابر چشمان مردم شلاق زدند.

بربنیاد این دستور یک تن در فراه از سوی طالبان در محل عام قصاص شد.

دستوری که با واکنش گسترده جهانی رو به شد اما طالبان این واکنش‌ها را «بی احترامی به شریعت اسلامی» دانسته اند و از کشورها و نهادهای بین المللی خواستند در امور داخلی افغانستان، مداخله نکنند.

رُزا اوتانبایوا، رئیس یوناما یا دفتر نمایندگی سیاسی ملل متحد در افغانستان، این کار طالبان را مسبب «بحران کرامت انسانی» در کشور خواند.

خطبه‌های جمعه به نام هبت‌الله

ذکر نام ملا هبت‌الله در خطبه‌های نماز جمعه در تمامی مسجدهای افغانستان یکی دیگر از دستورهای این گروه است که بر شهروندان افغانستان در سال ۲۰۲۲ از سوی طالبان تحمیل شد.

محروم ساختن دختران از دانشگاه و کار در انجوها

رهبر طالبان در واپسین ماه سال ۲۰۲۲ میلادی با صدور دو فرمان، همه مرکزهای تحصیلی را به روی دختران و زنان تا«امرثانی» بست و پنج روز پس از آن کار زنان در موسسات خارجی در افغانستان را ممنوع اعلام کرد.

او با این تصمیم‌ها، نقطه سیاهی به پایان سال ۲۰۲۲ میلادی برای دختران گذاشت.

تصمیمی که مارتین گریفتس، معاون دبیرکل ملل متحد را وادار کرده است به افغانستان بیاید و در این باره با طالبان رای زنی کند.

سفرهای طالبان

طالبان در سال‌پار به سفرهای‌شان به کشورهای منطقه و اروپا برای به دست‌آوردن مشروعیت سیاسی ادامه دادند.

نخستین سفر رسمی طالبان در سال ۲۰۲۲ میلادی در ۸ جنوری همین سال به رهبری امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه این گروه به دعوت ایران برای گفت‌وگو درباره موضوعات سیاسی و اقتصادی به تهران بود.

سرپرست وزارت خارجه طالبان در سفر به تهران با احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان و محمد اسماعیل خان، یکی از فرماندهان پیشین جهادی، دیدار کرده بود.

امیرخان متقی در بازگشت به کابل، در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها دیدارش با احمد مسعود و اسماعیل خان را تایید کرده بود.

در بیانیه جبهه مقاومت ملی آمده بود که این گفت‌و‌گو به خواست طالبان و بر سر اصولی مانند دولت فراگیر، حقوق شهروندی، عدالت اجتماعی و حق تعیین سرنوشت مردم برگزار شد، اما طالبان در این موارد نرمشی نشان ندادند.

ظاهراً این نخستین دیدار یک مقام ارشد طالبان با رهبری جبهه مقاومت ملی بود.

امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان در ۲۲ جنوری همین سال با یک هیات ۱۵ نفره به ناروی رفت. 

سفر طالبان به ناروی به دعوت وزارت خارجه این کشور انجام شده بود.

او در این سفر با تام ویست و رینا امیری، نمایندگان ویژه امریکا برای افغانستان دیدار کرد.

وزارت خارجه ناروی پس از رسیدن آقای متقی به این کشور، گفت که دعوت از طالبان به اسلو به معنای تمایل این کشور برای به رسمیت شناختن طالبان نیست.

امیرخان متقی پس از این به ژنو سفر کرد و در آنجا با مقام‌های این کشور درباره وضعیت انسانی و مسایل حقوق بشر در افغانستان گفت و گو کرد.

امیرخان متقی پس از آن در ۱۴ فبروری به ترکمنستان و در ۹مارچ به ترکیه سفر کرد و در آنجا با تام وست، نماینده ویژه امریکا برای افغانستان و شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر در ترکیه دیدار کرد.

سفرهایی که به گفته وزارت خارجه طالبان در آن درباره«شناسایی رژیم طالبان» صحبت شده بود.

سرپرست وزارت خارجه طالبان در ۳۰ مارچ برای شرکت در نشست کشورهای همسایه افغانستان به چین سفر کرد اما در عکس دسته جمعی وزیران خارجه غایب بود.

هدف از این نشست تمرکز روی بحران کنونی افغانستان و جستجوی راه حل برای صلح، ثبات و توسعه اقتصادی افغانستان گفته شده بود.

در ۱۶ مه،ملا عبدالغنی برادر، معاون رئیس‌الوزرای گروه طالبان برای تسلیت درگذشت شیخ خلیفه به ابوظبی رفت.

مقام‌های طالبان در سال ۲۰۲۲ سه بار به قطر سفر کرده اند. امیرخان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان، بار نخست در ۱۳ فبروری به قطر رفت و با نمایندگان کشورهای منطقه خلیج فارس،‌ اتحادیه اروپا و دیگر نمایندگی‌های دیپلوماتیک مستقر در دوحه گفتگو کرد.

دومین سفر متقی به قطر در ۱۸ جون انجام شد و به دیدار با توماس وست، نماینده ویژه ایالات متحده در امور افغانستان عازم قطر شده بود.

پس از آن ملا یعقوب مجاهد، سرپرست وزارت دفاع طالبان، در ۵جولای در نخستین سفر رسمی‌اش به بیرون از افغانستان، به قطر رفت. او در این سفر دو روزه با مسولان ارشد قطری به شمول شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر دیدار داشت. هدف از این سفر بحث و رای زنی درباره تامین امنیت میدان‌های هوایی افغانستان گفته شده بود.

در ادامه سفرهای رهبران طالبان، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه این گروه در ۲۴ جولای برای اشتراک در نشست بین‌المللی تاشکند به ازبیکستان سفر کرد. نماینده اتحادیه اروپا در این نشست خطاب به آقای متقی بر ضرورت تشکیل حکومت فراگیر با«مشارکت مردان و زنان و همه جناج‌های سیاسی و قومی» تاکید کرده بود.

در آخرین سفرخارجی طالبان در سال ۲۰۲۲، ملایعقوب مجاهد، سرپرست وزارت دفاع این گروه در ۴ دسمبر به امارات رفت و در آنجا با شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رییس دولت این کشور دیدار کرد.

این سفرها ظاهرا تلاش‌های طالبان برای به رسمیت شناخته‌شدن از سوی کشورهای جهان گفته شده است چیزی که طالبان نتوانسته اند به آن دست یابند.

این سفر‌ها در حالی انجام شده اند که طالبان با تحریم سفر از جانب شورای امنیت ملل متحد روبرو اند. شورای امنیت ملل متحد در ۲۰ جون ۲۰۲۲، تصمیم گرفت ۱۳ تن از سران طالبان برای ۶۰ روز، موقتن از ممنوعیت سفر و  تحریم بخشی از دارایی‌های‌شان معاف شوند. با پایان این معافیت، در ۲۰ اگست، این افراد بار دیگر اجازه‌ی سفر به بیرون از افغانستان را ندارند. 

تلاش روسیه و چین برای تمدید معافیت این افراد، با واکنش دیگر اعضای شورای امنیت، به ویژه ایرلند، بریتانیا، فرانسه و امریکا روبرو شد. در نهایت اعضای شورای امنیت نتوانست در مورد تمدید معافیت سفر طالبان به بیرون از افغانستان به توافق برسند. 

از این رو، رهبران طالبان هم‌چنان با ممنوعیت سفر و تحریم دارایی‌هایشان در بیرون از افغانستان روبرو اند. آن‌ها تنها در صورت دعوت کشور میزبان و تایید شورای امنیت می توانند سفر کنند. این محدودیت، تاثیر فلج کننده‌ی بر دستگاه دیپلوماسی طالبان گذاشته است.