با آنکه مکتب‌های دختران در کشور از سوی طالبان بسته است؛ اما در مرکز و چند ولسوالی ولایت کندز، دختران دانش‌آموز مانند گذشته بدون کدام ممانعت به مکتب می‌روند.
شماری از دانش‌آموزان دختر در کندز می‌گویند که آنان در سال آموزشی ۱۴۰۱ هجری-خورشیدی مانند سال‌های تعلیمی گذشته، بدون کدام ممانعتی به مکاتب رفتند و درس خواندند.
حسینا، یکی از دختران دانش‌آموز در کندز در این باره گفت: «امسال سال ۱۴۰۱ بسیار مؤفقانه سپری شد و مانند سال‌های پیش هم آزمون چهارونیم ماهه را سپری کردیم و هم آزمون سالانه را.»
وی افزود: «روزی یک مضمون امتحان می‌دادیم. همچنان مثل گذشته تأریخ مشخص، ساعت مشخص برای امتحانات وجود داشت و خدا کند همین قسم راه برای دانشگاه رفتن ما هم باز باشد. من از امارت (اداره‌ی طالبان) می‌خواهم، مکاتب دختران را که در دیگر ولایت‌ها مسدود است، باز کنند.»
وی علاوه کرد: «هر زن مسلمان حق دارد، درس و تعلیم کند؛ چرا که آموختن علم بر مرد و زن فرض است، ما نمی‌خواهیم که هیچ ممانعتی از سوی امارت (اداره‌ی طالبان) بالای ما باشد.»
طالبان، بین سال‌های ۱۹۹۶ تا اواخر ۲۰۰۱ میلادی زنان را اجازه نمی‌دادند، بدون محرم شرعی از خانه بیرون شوند و زنان و دختران از حق آموزش و کار در بیرون از خانه محروم بودند.
ثریا، یکی دیگر از دانش‌آموزان در کندز می‌گوید: «من صنف دوازده هستم و امسال هم مثل سال‌های گذشته امتحان از ما گرفته شد؛ چون همه سال تعلیمی درس خوانده بودیم و خیلی خوش‌حال هستم که مکتب را به اتمام رساندم. از امارت (اداره‌ی طالبان) سپاس‌گزار هستم که ما را گذاشت تا به مکتب بیاییم، تقاضای ما این است که بگذارند دختران به مکتب بروند، درس بخوانند و به دانشگاه بروند.»
پس از سقوط نظام جمهوریت و روی‌کار آمدن دوباره‌ی طالبان، این گروه مکتب‌ها را به روی دختران بالاتر از صنف ششم در همه ولایت‌های کشور بسته کردند؛ اما دختران در کندز، با وجود مسدود بودن مکتب‌ها، سال آموزشی ۱۴۰۱ را با رفتن به مکتب‌های شان پشت سر گذاشتند.
در همین حال، شماری از دانش‌آموزان دختر که در آستانه‌ی فراغت از مکتب قرار دارند، می‌گویند که آنان مانند زمان جمهوریت، آزمون‌های شان را سپری کرده‌اند.
ثنا، یکی از این دختران دانش‌آموز در کندز می‌گوید: «مانند دوره‌ی جمهوریت بسیار امتحانات ما خوب گذشت. هر روز می‌آمدیم، امتحان می‌دادیم و درس‌های ما مثل هر سال سپری شد. از امارت (اداره‌ی طالبان) می‌خواهیم که زمینه‌ی تحصیل را برای همه دختران فراهم کند.»
با این حال، دروازههای مکتب‌های متوسطه و لیسه به روی دختران در مرکز و برخی از ولسوالی‌های خان‌آباد، علی‌آباد، امام صاحب، قلعه‌ی زال، دشت ارچی و چهار دره در کندز باز بوده؛ اما در سایر ولایت‌های افغانستان دروازههای مکتب‌های متوسطه و لیسه‌ی دختران هنوز هم بسته است.
این در حالی است که پس از روی‌کار آمدن طالبان، دروازه‌ی مکتب‌های دخترانه در بسیاری از ولایت‌های کشور به‌روی دختران بالاتر از صنف ششم بسته شده‌است؛ اما در برخی از نقاط کندز مانند گذشته دروازه‌ی مکتب‌ها باز است و شاگردان به پایان سال آموزشی شان ۱۴۰۱ نزدیک شده‌اند.
