هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) در گزارش سهماههاش گفته است که دستکم ۵۰ مرد اسماعیلی در ولایت بدخشان، از سوی مقامهای محلی طالبان در فاصله ماههای جنوری تا فبروری، مجبور به تغییر مذهب شدهاند.
یوناما گفته است که این ۵۰ تن وادار به تغییر به مذهب سنی شدهاند.
بر اساس این گزارش، کسانی که از تغییر مذهب خودداری کردهاند، مورد ضربوشتم قرار گرفته یا تهدید به مرگ شدهاند. همچنین، کودکان آنها وادار به حضور در مدرسههای دینی سنی شدهاند.
در این گزارش آمده است که مأموران اداره «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان شبانه وارد خانههای مردم شده، مردان را در مورد باورهای دینیشان مورد بازجویی قرار دادهاند. آنهایی که از رها کردن عقاید خود سر باز زدهاند، با تهدید، فشار جسمی و ضربوشتم مواجه شدهاند.
یوناما میگوید طالبان در مناطق عمدتاً اسماعیلینشین، چندین مدرسه دینی سنی تأسیس کردهاند و کودکان اسماعیلی را مجبور به حضور در این مراکز آموزشی کردهاند.
این اقدامات، به باور ناظران، نشانهای از افزایش تلاش طالبان برای «همسانسازی مذهبی» و از بین بردن تنوع دینی در افغانستان است.
محدودیتهای رمضان
گزارش یوناما همچنین به سرکوب تازه طالبان در جریان ماه رمضان اشاره کرده است. به گفته این نهاد، مأموران طالبان از ۱ تا ۲۹ مارچ امسال در چندین ولایت از جمله فراه، هلمند، زابل و سمنگان، کسانی را که در نماز تراویح شرکت نمیکردند، بازداشت یا مورد آزار و اذیت قرار دادهاند.
بر اساس این گزارش، به کسبهکاران دستور داده شده که مغازههای خود را در زمان نماز ببندند و ملاهای مساجد مأمور شدهاند تا کسانی را که در نماز جماعت شرکت نمیکنند، شناسایی کنند.
در ولایتهای بادغیس و هرات، طالبان زنان را بهطور کامل از حضور در نمازهای تراویح در مساجد منع کردهاند و به آنها دستور دادهاند که تنها در خانه عبادت کنند. این محدودیتها، مشارکت زنان در مناسک دینی را بیش از پیش محدود ساخته و تبعیض جنسیتی نهادینهشده را تقویت کرده است.
«نقض آشکار» تعهدات بینالمللی
یوناما در گزارش خود تأکید کرده است که این اقدامات طالبان، ناقض تعهدات افغانستان در چارچوب قوانین بینالمللی حقوق بشر است، بهویژه در زمینه آزادی مذهب و حقوق اقلیتها.
این نهاد هشدار داده است که تداوم فشارهای مذهبی، از جمله وادار کردن اقلیتها به ترک عقایدشان، نهتنها اصول انسانی را زیر پا میگذارد، بلکه خطر تشدید شکافهای اجتماعی و بیثباتی درازمدت در کشور را افزایش میدهد.
سازمان ملل متحد از طالبان خواسته است تا به رفتارهای تبعیضآمیز علیه اقلیتهای مذهبی پایان دهند و به تعهدات بینالمللی افغانستان احترام بگذارند. سازمانهای حقوق بشری نیز از جامعه جهانی خواستهاند تا در تعامل دیپلماتیک با طالبان، محافظت از گروههای مذهبی در معرض خطر را در اولویت قرار دهند.
این در حالی است که طالبان در اظهارات عمومی خود مدعیاند که به تنوع مذهبی احترام میگذارند، اما گزارش یوناما نشان میدهد که اقدامات عملی آنها، بهویژه در زمینه تحمیل آموزشهای دینی اجباری و سرکوب اعتقادات اقلیتها، خلاف این ادعاهاست.