بختیار سعیدوف، وزیر خارجه ازبیکستان، در یک بیانیه گفته است که در یک گفتگوی تلفنی با امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه طالبان، در باره پروژه راه آهن ترانس-افغان گفتگو کرده است. او این پروژه را ابتکار کلیدی در زمینه اتصال منطقهای خوانده است.
سعیدوف افزوده است: «ما توافق کردیم که همکاری نزدیک خود را برای ترویج توسعه پایدار و تقویت صلح و ثبات پایدار در سراسر منطقه ادامه دهیم.»
طالبان نیز در خبرنامهای گفتهاند که در این تماس تلفنی، دو طرف درباره تقویت روابط دوجانبه و چندجانبه، گسترش همکاریهای سیاسی، اقتصادی و ترانزیتی، به ویژه درباره پروژه خطآهن ترانس-افغان و برگزاری نشست سهجانبه میان افغانستان، ازبیکستان و پاکستان رایزنی کردند.
متقی در این گفتگو تأکید کرده که طالبان آمادگی کامل برای اجرای پروژههای بزرگ اقتصادی، از جمله پروژه ترانس-افغان را دارد و از ضرورت استفاده از فرصتهای منطقهای برای منافع مشترک دو کشور سخن گفته است.
به نقل از خبرنامه، بختیار سعیدوف نیز با اشاره به «افزایش سهبرابری» صادرات افغانستان به ازبیکستان در چهار ماه نخست سال ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال گذشته، بر توسعه تسهیلات تجاری، ترانزیتی و تسهیل صدور ویزا برای شهروندان کشور تأکید کرده است.
براساس این خبرنامه، دو طرف همچنین بر تداوم گفتگوهای دوجانبه توافق کرده و قرار است هماهنگی برای تعیین تاریخ و مکان نشست سهجانبه وزیران خارجه افغانستان، ازبیکستان و پاکستان از طریق مجاری دیپلماتیک انجام شود.
این در حالی است که وزارت حمل و نقل روسیه نیز اعلام کرده است که روسیه و ازبیکستان مرحله عملی پروژه راهآهن ترانس-افغان را آغاز کردهاند.
این پروژه، سه کشور ازبیکستان، افغانستان و پاکستان را به یکدیگر متصل میکند و دسترسی مستقیم به بنادر دریای عرب را فراهم خواهد ساخت.
بر اساس توافقهای امضا شده در سال ۲۰۲۴، کار روی توجیه فنی و اقتصادی مسیر آغاز شده و دو مسیر اصلی برای این راهآهن در نظر گرفته شده است. نشست بعدی برای بررسی پیشرفت پروژه قرار است در تاریخ ۱۵ و ۱۶ مه در کازان روسیه برگزار شود.
سرمایهگذاری پیشبینیشده برای این پروژه حدود ۴.۸ تا ۵ میلیارد دلار تخمین زده شده و ظرفیت حملونقل آن ۲۰ میلیون تُن در سال خواهد بود.
از سوی دیگر، الهام مهکاموف، وزیر حمل و نقل ازبیکستان، گفته است که ساخت این خط آهن حداقل پنج سال زمان خواهد برد. او با اشاره به چالشهای موجود در خاک افغانستان، هدف پروژه را تقویت ارتباطات و تجارت منطقهای دانسته است.
مهکاموف افزود که توافق کامل برای ساخت این خط آهن حاصل شده و آن را گامی مهم در تسهیل تجارت آسیای مرکزی توصیف کرده است.
این مسیر که از ازبیکستان آغاز شده و از طریق مزارشریف، کابل و پشاور به بندر کراچی در پاکستان میرسد، زمان ترانزیت کالا را از ۳۵ روز به ۳ تا ۵ روز کاهش میدهد و هزینههای حملونقل را تا سه برابر کاهش خواهد داد.