طالبان پس از شهرهای کابل، مزارشریف و کندز بازرسی خانه بهخانه را در ولایت هرات در غرب افغانستان آغاز کردهاند.
عملیات تلاشی خانه بهخانه از چهار روز بدینسو در شهر هرات و ولسوالیهای گذره، پشتون-زرغون، زنده جان و انجیل آغاز شده که این کار ترس و وحشت را میان باشندگان ایجاد نموده و آنان را خشمگین کردهاست.
شماری از باشندگان شهر هرات این کار را اذیت و دست اندازی بهحریم شخصی مردم دانسته و اضافه میکنند که این کار سبب بیاعتمادی و نفرت مردم نسبت به طالبان میشود.
عبدالقیوم باشندهی شهر هرات در این باره میگوید: «تلاشی خانه بهخانه کار درستی نیست و ما زمانی که خبر شدیم که بازرسی خانه بهخانه شروع شده، واقعن ترسیدیم.»
او میافزاید: «وقتی که افراد طالبان بهخانهی ما آمدند، تمام بخشهای خانه را تلاشی نمودند. بهنظر من این کار درست نیست که وارد حریم خصوصی مردم شوند و این میتواند یک نوع بیاحترامی به مردم باشد و فکر میکنم این اقدام طالبان، نفرت مردم را نسبت به آنان بیشتر میکند.»
محمد ادریس باشندهی دیگر هرات نیز میگوید: «وقتی نیروهای طالبان بهخاطر تلاشی به منطقهی ما آمده بودند، ما بسیار ترسیده بودیم.»
درهمین حال برخی از ساکنان ولایت هرات از بازرسی خانه بهخانه استقبال نموده و این کار را در تامین امنیت مردم مهم میدانند.
غلام حضرت باشندهی هرات در این باره میگوید: «بدون شک اگر همکاری میان مردم و دولت وجود داشته باشد، امنیت تامین میشود و هیچکس نمیتواند امنیت را اخلال کند؛ چون مردم افغانستان از ناامنی خسته شدهاند و در حال حاضر تنها چیزی که میخواهند، امنیت است و از همین خاطر باید همکاری بیشتر میان مردم و دولت (ادارهی طالبان) باشد.»
قانون در این باره چه میگوید؟
بر مبنای مادهی ۳۸ قانون اساسی سال ۱۳۸۲ مسکن شخص از تعرض مصون است. هیچکس به شمول دولت بدون رضایت مالک خانه و اجازه نامهی قبلی محکمهی با صلاحیت، نمیتواند داخل مسکن شخص شود؛ ولی در صورتی (که) جرم مشهود وجود داشته باشد، شخص مسوول میتواند وارد خانهی کسی شود؛ اما مکلف است که بعداً اجازه نامهی محکمه با صلاحیت را بیاورد؛ این یک حق اساسی است که شخص در قوانین ملی کشور و اصول و کنوانسیونهای بیناللمللی حمایهی حقوقی دارد و از این حق نباید مردم افغانستان محروم شوند.
از سویی هم آگاهان بر این باوراند که منازل مسکونی از تعرض مصون است و هیچ کسی حق داخل شدن به آن را ندارد؛ مگر اینکه حکم قانونی محمکه باشد.
سبحان الله مصباح یک تن از حقوق دانان میگوید: “تلاشیهایی که خودسرانه صورت میگیرد و در آن حکم محکمه نیست، به مثابهی تعرض بر مسکن شخص است و عمل خلاف قوانین و شریعت اسلام است.”
طالبان اما میگویند که تلاشی خانه بهخانه در این ولایت بنا بر دستور وزارت داخلهی طالبان برای تامین امنیت بهتر شهروندان آغاز شدهاست.
حمیدالله متوکل سخنگوی والی طالبان در هرات میگوید: «این عملیات به منظور جمعآوری سلاحهایی که در زمان تحول به دست مردم افتاده بود و برای تامین امنیت راه اندازی شده و تا اکنون سلاح های مختلف نیز توسط نیروهای امنیتی جمعآوری شدهاست.»
وی می افزاید که در این تلاشی خانه بهخانه، پولیس زن نیز حضور دارد.
این در حالی است که پیش از این در چندین ولایت کشور عملیات تلاشی خانه بهخانه آغاز شده بود و مردم در برخی از ولایت ها ازبهر نبودن پولیس زن در هنگام بازرسی خانهها اعتراض کرده بودند.