سازمان دیدهبان حقوق بشر گزارش داده است که شماری از نهادهای بینالمللی مدافع حقوق بشر از فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) خواستهاند تا تیم ملی فوتبال زنان افغانستان در تبعید را که پس از تسلط طالبان به بیرون از کشور رفتهاند به رسمیت بشناسد و از آنها حمایت کند.
با نزدیک شدن به مسابقات مقدماتی جام ملتهای آسیا ۲۰۲۶، این تیم همچنان از حضور در رقابتهای رسمی محروم است؛ محرومیتی که برای دومین دوره متوالی پس از سقوط دولت پیشین افغانستان تکرار میشود.
اتحادیه «ورزش و حقوق» تأکید کرده است که فیفا باید اقدامات لازم را برای رفع تبعیض علیه فوتبالیستهای زن افغانستان که اکنون در تبعید زندگی میکنند، انجام دهد و زمینه بازگشت آنها به رقابتهای بینالمللی را فراهم کند.
طبق قوانین فیفا، تیمهای ملی باید توسط فدراسیون رسمی فوتبال هر کشور تأیید شوند. اما فدراسیون فوتبال افغانستان، که اکنون زیر نظر طالبان فعالیت میکند، از به رسمیت شناختن تیم ملی فوتبال زنان خودداری کرده است. طالبان از زمان بازگشت به قدرت، تمامی فعالیتهای ورزشی زنان را در افغانستان ممنوع کردهاند.
در گزارش تازه اتحادیه ورزش و حقوق با عنوان «این فقط یک بازی نیست، بلکه بخشی از هویت من است» آمده است که تیم ملی فوتبال زنان افغانستان، پیش از سقوط کابل، یکی از نمادهای توانمندسازی زنان افغان بود و به همین دلیل پس از بازگشت طالبان، هدف سرکوب قرار گرفت.
اکنون بسیاری از اعضای این تیم در کشورهای مختلفی مانند استرالیا، پرتغال، آلبانی، بریتانیا و ایالات متحده به زندگی ادامه میدهند، اما همچنان امیدوارند که بتوانند دوباره افغانستان را در رقابتهای جهانی نمایندگی کنند.
خالد پوپل، بنیانگذار این تیم و مدیر سازمان «قدرت دختر»، در گفتگو با دیدهبان حقوق بشر گفت: «طالبان تصور میکنند که بازی تمام شده و آنها پیروز شدهاند، اما اگر فیفا قوانین خود را تغییر دهد و به ما اجازه بازی بدهد، نشان خواهیم داد که زنان افغان شکستناپذیرند.»
پاسخ مبهم فیفا و فشارهای فزاینده جهانی
دیدهبان حقوق بشر میگوید بازیکنان تیم ملی و حامیانشان طی سه سال گذشته بارها از فیفا خواستهاند تا این تیم را به رسمیت بشناسد. در پاسخ، فیفا اعلام کرده که در حال تدوین برنامهای برای ایجاد فرصتهای فوتبالی برای زنان افغانستان است، اما هیچ اشارهای به حمایت مالی یا به رسمیت شناختن رسمی این تیم نکرده است.
جوآنا مارانهائو، هماهنگکننده شبکه ورزشهای امنتر در اتحادیه ورزش و حقوق، گفته است: «این تیم با وجود تهدید، آزار و آوارگی، ایستادگی کرده است. اکنون نوبت فیفا است که به وظیفهاش عمل کند.»
کارزار حمایت از این تیم در سالهای اخیر گستردهتر شده است. ملاله یوسفزی، برنده جایزه نوبل صلح، و نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر در طوماری آنلاین، از فیفا خواستهاند که این تیم در تبعید را به رسمیت بشناسد.
فرشته عباسی، پژوهشگر دیدهبان حقوق بشر، نیز گفته است: «برای این ورزشکاران، فوتبال فقط یک بازی نیست؛ بلکه نوعی مقاومت در برابر طالبان و صدای همبستگی با زنان داخل افغانستان است.»
در همین حال، کمیته بینالمللی المپیک، «کمیته المپیک افغانستان در تبعید» را به رسمیت شناخته و به زنان ورزشکار افغان اجازه داده است در بازیهای المپیک پاریس ۲۰۲۴ شرکت کنند؛ اقدامی که از سوی برخی نهادهای حقوق بشری سازمان ملل به عنوان «گامی مثبت» توصیف شده است.