افغانستان

«تحقیر و تهدید» سیاست طالبان در برخورد با خبرنگاران محلی

عصمت در دوره جمهوریت خبرنگار بود. او ۱۹ اسد اطلاعیه‌ای از اعتراضات دختران معترض را در صفحه‌ی فیسبوک خود نشر کرد و روز بعد یعنی ۲۰ اسد هنگامی که در ساحه پل سرخ شهر کابل در حرکت بود، افراد طالبان در سرش خریطه‌ای انداختند و او را به جای نامعلومی منتقل کردند.

آقا عصمت قبل از تسلط طالبان به عنوان خبرنگار با برخی از رسانه‌ها در کابل کار می‌کرد؛ اما در حال حاضر شغلی ندارد.

او در این باره به خبرنگار تلویزون آمو گفت که طالبان در بیش از ۲۴ ساعتی که او را در بازداشت داشتند؛ وی را با شوک برقی و ابزار دیگر شکنجه کرده‌اند.

عصمت همچنین می‌گوید که طالبان وی را با لگد، کیبل و شوک برقی تاحدی لت و کوب کرده‌اند که از هوش رفته است.

او یک شب پس از این رویداد نتوانست بخوابد و توان حرکت هم نداشت و اکنون که چند روز از این قضیه می‌گذرد هنوز وضعیت جسمی و روحی‌اش به حالت عادی بازنگشته است.

به گفته او، افراد طالبان از او خواسته‌اند که اعتراف کند اخلال‌گر است و از جایی دستور می‌گیرد اما او تمام این اتهام‌ها را رد می‌کند.

عصمت تاکید کرد: «طالبان فکر می‌کنند هر کی صدای خود را بلند کرد و دادخواهی کرد، جاسوس است و از جایی دستور می‌گیرد. اعتراض زنان هم مسلحانه نبود، مدنی بود و هر کس حق دارد دادخواهی کند.»

تلفن شخصی این خبرنگار پیشین در کابل تا هنوز نزد نیروهای طالبان است و از او تعهد گرفته‌اند که در این باره با کسی صحبت نکند.

«تحقیر و تهدید» کارمندان یک رسانه محلی در دایکندی

در همین حال سلطان علی جوادی؛ مدیر مسئول رادیو نسیم در ولایت دایکندی می‌گوید که رئیس اطلاعات و فرهنگ این ولایت آنان را تهدید به حبس و متوقف کردن فعالیت‌هایشان کرده است.

او در صفحه فیسبوک خود نوشته است که به دلیل فعالیت صفحات جعلی به نام «رادیو نسیم» در فیسبوک، این برای دومین بار است که «از سوی مقام‌های محلی طالبان احضار، توهین و تحقیر می‌شود.»

طالبان درحالی مدیر مسئول این رادیو را احضار کرده‌اند که آقای جوادی دو هفته قبل از وجود صفحه‌های جعلی به نام رادیو نسیم به والی و رئیس استخبارات طالبان اطلاع داده بود.

آقای جوادی می‌گوید که سید مصطفی صالح؛ رئیس اطلاعات و فرهنگ طالبان در دایکندی روز دوشنبه (۲۴ اسد) با چند فرد مسلح به دستور رئیس دفتر والی طالبان در این ولایت وارد دفتر این رادیو شده‌اند و آنان را تهدید به زندانی شدن و بستن این رادیو که در فیسبوک ۷۲ هزار دنبال کننده دارد کرده و خود او را نیز با خود برده‌اند.

هرچند که او پس از ساعتی رها شده، اما افراد طالبان بدون اجازه و جواز دفتر، تلفن‌های شخصی کارمندان و کامپیوترهای کاریشان را چک و بررسی کرده‌اند.

جوادی که از خبرنگاران با سابقه در دایکندی است این اقدام طالبان را «نوعی محکمه صحرایی» می‌داند و گفته است که «این جماعت بدون اینکه تحقیق کنند، حکم صادر می‌کنند.»

احسان مهدوی؛ یکی از خبرنگاران این رادیوی محلی است و می‌گوید که این اقدام طالبان بیانگر عدم حاکمیت قانون، عدم هماهنگی میان ادارات و تسلط زورسالاری بر آزادی بیان است.

ولایت دایکندی در مرکز افغانستان موقعیت دارد و باشندگان آن می‌گویند که در ۲۰ سال گذشته حکومت‌ها آن را به فراموشی سپرده و در محرومیت گذاشته است.

با این حال، رسانه‌ها و فعالان مدنی در این ولایت همواره تلاش کرده‌اند که صدای دادخواهی‌شان بلند باشد. با حاکمیت طالبان، دست کم دو رادیوی محلی، یک تلویزون خصوصی و دو نشریه چاپی در این ولایت از کار بازماندند و حدود ۲۰ خبرنگار مرد و زن از بیکار شده اند.

درحال حاضر علاوه بر یک رسانه دولتی دو رادیوی محلی کماکان در شرایطی دشوار به کار خود ادامه می‌دهند.

گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز که به تاریخ ۲۱ اسد نشر شد؛ نشان می‌دهد که در یکسال گذشته تعداد رسانه‌ها در کشور ۳۹،۵ درصد کاهش داشته است و ۵۹،۸۶ درصد از تعداد خبرنگاران در افغانستان کاسته شده است.

در این گزارش آمده است که پیش از ۱۵ آگست افغانستان دارای ۵۴۷ رسانه بود که تا امروز ۲۱۹ رسانه فعالیت خود را در این کشور متوقف کرده‌اند.

یافته‌های این گزارش نشان می‌دهند که از ۱۱هزار و ۸۵۸ خبرنگار ثبت شده تا قبل از سقوط جمهوریت تنها ۴هزار و ۷۵۹ تن آنان فعال هستند و خبرنگاران زن بیشترین تاثیر را از شرایط پیش آمده متحمل شده‌اند. در این مدت ۷۶.۱۹درصد خبرنگاران زن در افغانستان شغل خود را از دست داده‌اند.