شماری از خبرنگاران افغانستان که پس از سقوط جمهوریت به پاکستان مهاجر شده‌اند با برگزاری یک برنامه نمادین با افروختن شمع نخستین «سال‌مرگ آزادی بیان» را در افغانستان گرامی داشتند.
همزمان با نزدیک شدن به پانزدهم آگست، سالروز سقوط دولت پیشین افغانستان به دست طالبان شماری از خبرنگاران افغانستان که به دلیل تهدیدهای طالبان به پاکستان رفته‌اند با برگزاری یک برنامه اعتراضی از جهان می‌خواهند تا به وضعیت رسانه‌ها و آزادی بیان در افغانستان توجه کنند.
عبدالله همیم یکی از این خبرنگاران به تلویزیون آمو می‌گوید که آزادی بیان در افغانستان مرده و خبرنگاران نمی‌توانند با خیال راحت کار کنند.
او می‌افزاید: «امروز نخستین سال‌مرگ آزادی بیان در افغانستان است با سقوط دولت پیشین آزادی بیان که از دستاوردهای مهم دولت بود از بین رفت و خبرنگاران تهدید، شکنجه، اذیت، بیکار و آواره شدند.»
سودابه ناصری یکی دیگر از این خبرنگاران معترض در صحبت با خبرنگار تلویزیون آمو می‌گوید: «زنان در حکومت طالبان نادیده گرفته شده‌اند و اگر در رسانه‌ها کار می‌کنند باید ماسک بپوشند و همچنان ده ها خبرنگار از سوی طالبان بازداشت شد و شکنجه شده‌اند.»
این خبرنگاران می‌افزایند که پس از آغاز جنگ در اوکراین جامعه جهانی خبرنگاران افغانستان را فراموش کرده و صدها خبرنگار افغانستان در داخل و خارج از کشور در وضعیت بدی به سر می‌برند.
آنان از نهادهای پشتیبان رسانه‌ها و کشورهای حامی آزادی بیان می‌خواهند تا به وضعیت خبرنگاران افغانستان توجه نمایند.
عبدالله ولی‌زاده یکی دیگر از این خبرنگاران می‌گوید: «تا زمانی که جهان به وضعیت خبرنگاران و آزادی بیان در افغانستان توجه نکند ما به اعتراضات مدنی خود ادامه خواهیم داد.»
حمیده لسانی یکی دیگر از خبرنگاران افغانستان می‌گوید که افغانستان به سوی خشونت و بی‌عدالتی روان است.
او می‌افزاید: «روزی آزادی بیان و رسانه‌ها در افغانستان افتخار جهان بود. اما امروز متأسفانه مرگ رسانه‌ها را شاهد هستیم و خبرنگاران حق ندارند از خشونت‌ها و بی‌عدالتی‌ها گزارش تهیه کنند.»
بر بنیاد آماری که سازمان گزارشگران بدون مرز منتشر کرده ۴۰درصد از رسانه‌های افغانستان بسته شده‌اند، ۶۰ درصد از خبرنگاران بیکار، ۷۶ درصد خبرنگاران زن کار خود را از دست داده‌اند، ۸۰ خبرنگار افغان بازداشت شده‌اند، ۳ خبرنگار در زندان و افغانستان در رده بندی آزادی بیان از میان ۱۷۹ کشور در رده ۱۵۰ قرار دارد.
