محدودیتهای طالبان بر هنرهای تجسمی باعث شده است که برخی از دختران هنرمند، بهویژه در رشته نقاشی، افغانستان را ترک کنند. تعدادی از این دختران میگویند که در داخل کشور اجازه نقاشی از موجودات زنده را نداشتند و هیچ نمایشگاهی برای فروش آثارشان برگزار نمیشد.
برخی از هنرمندان زن نیز معتقدند که هنرهای خطاطی، نقاشی و سایر هنرهای تجسمی در افغانستان زیر اداره طالبان هیچ ارزشی ندارند.
از آموزش تا بیکاری؛ عایشه، دختر هنرمندی که افغانستان را ترک کرد
عایشه، دانشآموخته رشته نقاشی و طراحی از دانشکده هنرهای زیبا که پیش از روی کار آمدن طالبان در نگارستان ملی مشغول به کار بود، پس از تسلط طالبان بیکار شد.
او میگوید که هنر نقاشی و رسامی که زمانی در افغانستان جایگاه ویژهای داشت، اکنون در نتیجه محدودیتهای طالبان رو به زوال است.
عایشه به دلیل این محدودیتها، افغانستان را ترک کرده و به پاکستان پناه برده است.
او دهها اثر هنری دارد که بهدلیل نبود امکان برگزاری نمایشگاه، در افغانستان به فروش نرسیدهاند.
لیمه، نقاش، میگوید: «طالبان محدودیتهای زیادی وضع کردهاند. پس از آمدن آنها، اجازه نداشتیم کار کنیم یا نمایشگاه برگزار کنیم. به همین دلیل فضای کار برای ما بسیار سخت شد و امکان ادامه فعالیت نبود.»
به تصویر کشیدن محدودیتها
عایشه اکنون بیشتر به تصویر کشیدن محدودیتهایی میپردازد که طالبان بر زنان تحمیل کردهاند، بهویژه زنانی که زیر حاکمیت طالبان از تمام حقوق خود محروم شدهاند.
او میگوید: «پیش از این، در زمینه نقاشی، طراحی و دیوارنگاری فعالیت میکردم و اکثر نمایشگاهها در نگارستان ملی برگزار میشد، اما اکنون بهدلیل محدودیتهای طالبان نمیتوانیم هیچ نمایشگاهی در این مکان داشته باشیم.»
تلاش برای فرار از فشارهای روانی از طریق هنر
در این میان، برخی از دخترانی که از تحصیل محروم ماندهاند، برای مقابله با فشارهای روحی و روانی به هنرهای خطاطی و نقاشی روی آوردهاند.
رابعه، هنرمند خطاط، میگوید: «در افغانستان متأسفانه نه به هنرمندان توجهی میشود، نه نمایشگاهی برگزار میشود و نه هنر ارزشی دارد.»
نگارستان ملی که پیش از این در زمینه هنرهای تجسمی فعالیت داشت و بهطور منظم نمایشگاههای هنری برگزار میکرد، اکنون از فعالیت بازمانده است.
بسیاری از هنرمندان زن میگویند که این مرکز بهدلیل محدودیتهای طالبان هیچ فعالیتی ندارد و برای حمایت از هنر و هنرمندان اقدامی نمیکند.