پزشکان می‌گویند، شمار دختران و زنانی که از بیماری روحی و روانی رنج می‌برند، در ولایت هرات افزایش یافته است.
برخی از روان‌درمان‌ها می‌گویند که مراجعان بیماری روحی روانی پنجاه و پنج تا شصت درصد در مقایسه با پیش از به قدرت رسیدن طالبان افزایش یافته است.
برخی از دختران مبتلا به این بیماری می‌گویند که ادامه بسته ماندن مکتب و دانشگاه آنان را افسرده کرده است و از بیماری روحی و روانی رنج می‌برند.
تمنا صنف دهم مکتب بود که طالبان دختران را از آموزش منع کرد.
دوری از آموزش و پرورش این دانش‌آموز را به بیماری روحی و روانی مبتلا کرده است. او می‌گوید که پس از بسته شدن مکتب، در زندگی با مشکلات زیاد روبه‌رو شد و اکنون حتا به خدمات مشوره دهی برای درمان افسردگی‌اش دسترسی ندارد.
تمنا می‌افزاید: «وقتی مکتب‌ها بسته شد، شب‌ها و روزها به فکر این بودم که مکتب‌ها باز می‌شود یا خیر که پس برویم به صنف خود درس خود را ادامه دهیم شب خواب می‌شدم، خواب می‌دیدم که من را از مکتب بر می‌گردانند؛ طالبان جلو ما را می‌گیرد و نمی‌گذارد مکتب بروم درس بخوانم.»
پدر تمنا از ادامه بسته ماندن مکتب‌ها به روی دختران ناراحت است و می‌گوید از وضعیت که دخترش با آن روبرو استند، رنج می‌برد.
او تاکید می‌ورزد که دخترش تلاش می‌کرد آینده درخشانی داشته باشد.
عبدالله، باشنده هرات می‌گوید: «شب‌ها گریه می‌کرد، روزها گریه می‌کرد؛ هر چه نصیحت می‌کردیم که مشکل حل می‌شود، می‌توانی درس بخوانی وضعیت این گونه نمی‌ماند؛ اما نمی‌شد؛ خیلی رنج می‌برد، خیلی گریه می‌کرد.»
برخی روان پزشکان در هرات، آمار دقیق از بیماران شأن را ارائه نمی‌کنند؛ اما تاکید می‌ورزند که ۵۵ تا ۶۰ درصد مراجعه کنندگان بیماری روحی و روانی به ویژه در میان دختران نسبت به زمان پیش از طالبان افزایش یافته است.
این روان پزشک از زبان مراجعه کنندگان‌اش می‌گوید که بسته شدن مکتب و دانشگاه، ازدواج های اجباری را در میان خانواده‌ها افزایش داده و برخی خانواده‌ها دختران شأن را ناگزیر به ازدواج‌های اجباری می‌کنند.
عبدالرشید جمشیدی، متخصص روانشناسی می‌گوید: «۵۵ تا ۶۰ درصد ما ازدیاد مراجعان مخصوصا خانم‌ها را داشتیم که نزد ما مراجعه می‌کردند. بیشتر حادثات خانوادگی، کش خوردگی و ناسازگاری بین خانواده است.»
پیش از این ملل‌متحد و یوناما گزارش داده‌اند که به دلیل فرمان‌های سخت‌گیرانه طالبان، هفتاد درصد از زنان و دختران در افغانستان به اضطراب، انزوا و افسردگی شدید روبه‌رو شده‌اند.
