شماری از جوانان در ولایتِ کندز که از دانشگاه‌ها فارغ شده‌اند، می‌گویند که مسوولان محلی طالبان، نزدیکان‌شان را در بست‌های دولتی بدونِ در نظرداشت شایسته سالاری می‌گمارند.
عبادالله رشیدی ۲۷ ساله می‌گوید که دو سال پیش از دانشکده‌ی کمپیوتر ساینس دانشگاه بغلان فارغ شده است اما یک‌سال بدین سو در هر نهاد زیر اداره طالبان که درخواست کار می‌دهد، پذیرفته نمی‌شود.
عبادالله، گفت: «باور کنید بیش از ۲۰ تا ۲۵ بار تنها در بست‌های ادارات محلی کندز فورم گرفتم؛ اما حتا به یکبار هم نامم در لیست کسانی که واجد شرایط بست بود نبرامده، بدون امتحان خبر می‌شدم وقت نفر خودشان (طالبان) مقرر شده‌است.»
محمد انیل نایل، جوان دیگری که چهار سال پیش از دانشکده‌ی اقتصاد دانشگاه کندز مدرک لسان به دست آورده است می‌گوید که او نیز بارها برای دریافت شغل به اداره‌های محلی کندز، درخواست داده‌است؛ اما پاسخی دریافت نکرده، اکنون دکان‌داری می‌کند.
محمد انیل گفت: «از سال ۱۳۹۸ که من از دانشگاه فارغ شدم تا امسال آخر سال ۱۴۰۱ است، بیکار و بی‌سرنوشت هستم، از مجبوریت دکان خوراکه فروشی را با پول قرض جور کردم و به مشکل زندگی خود را سپری می‌کنم اگر از اول می‌دانستم درس و تعلیم ارزش ندارد، دنبال پوهنتون نمی‌گشتم بلکه مانند هزاران جوان دیگر وطن را ترک می‌کردم.»
در همین حال برخی از جوانان تحصیل یافته در کندز می‌گویند که به دلیل نبود زمینه کار و شغل تصمیم گرفته‌اند تا کشور را ترک کنند و از راه‌های غیرقانونی به کشورهای خارجی مهاجرت نمایند و در آنجا به زندگی‌شان ادامه دهند.
صبور یکی دیگر از جوانان کندزی می‌گوید که چهار سال در دانشگاه تحصیل کرد، اما بیش از یک‌سال است که بیکار است و از راه ممکن تلاش کرده تا برای خودش کار پیدا کند.
صبور در ادامه می‌گوید که تصمیم گرفته است، تا همراه با ۲۰ تن از دوستانش از راه‌های غیر قانونی خودشان را به کشورهای اروپایی برساند.
او گفت: «بس است دیگر خسته شدم، نه کار و غریبی مانده و نه هم به کسانی که تحصیل کرده‌اند کار پیدا می‌شود. فقط ۲۴ ساعت داخل خانه بوده حرف‌های فامیل و اقارب‌مان را شنیده دیوانه شدم، دیگر تحمل نتوانستم، همراه دوستانم تصمیم گرفتیم تا وطن را ترک کنیم. بخاطر اینکه دیگر این وطن به مثل من واری جوانان نیاز ندارد، بلکه به ملاها ضرورت دارد و بس.»
حکمت‌الله امیری یکی دیگر از جوانان تحصیل کرده در کندز می‌گوید که از رشته تاریخ فارغ شده است و دو سال است که بخاطر بست‌های معلمی امتحان می‌دهد و بی‌نتیجه می‌ماند و کسانی کامیاب می‌شوند که از نزدیکان طالبان استند.
او در ادامه گفت: «چندین بار در بست‌های مختلف معارف و دیگر بست های ادارات ثبت نام کردم اما هیچ نتیجه نداد. حالا مجبور هستم ایران بروم و از همان طریق به یک کشور اروپایی خود را برسانم تا زندگی‌ام بهتر شود از درس و تعلیم خو به ما خیری نرسید.»
آمارهایی که از سوی مسوولان وزارت تحصیلات عالی در ۱۳۹۸، پخش شده‌است نشان می‌دهد که سال ۱۳۹۸ ۱۵۰ هزار تن در آزمون کانکور شرکت کرده بودند که از این میان ۶۰ هزار تن آنان به دانشگاه‌های دولتی راه یافته بودند.
این در حالی است که بازرس ویژه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی ایالات متحده برای بازسازی افغانستان، (سیگار) در گزارشی که سال پار پخش کرد گفته است که در سه ماه اخیر ۲۰۲۱ میلادی، حدود ۵۰۰ هزار تن در افغانستان شغل خود را از دست داده‌اند.
در این گزارش همچنان آمده که تا میانه‌های ۲۰۲۲ میلادی، این رقم به ۹۰۰ هزار تن خواهد رسید.
این در حالی است که شمار زیادی از جوانان به گونه‌ی قانونی و غیرقانونی به دلیلِ نبود شغل افغانستان را ترک نموده به کشورهای همسایه و از آن مسیر به کشورهای اروپایی پناهنده می‌شوند.
