شرایط جاری کشور در یک‌سال پسین سبب شده است که بخش زیادی از جوانان ترک تحصیل کنند و نسبت به آینده ناامید باشند. آنها این روزها به جای شوق به تحصیل و یادگیری بی‌انگیزه و دلسرد هستند و سئوال‌شان این است که چرا درس بخوانند؟
ارغوان: هر روز ناامیدتر می‌شوم
ارغوان عطایی دانشجوی یکی از دانشجویان دانشگاه کابل است، او می‌گوید: «هر روز با بیشتر شدن محدودیت‌ها از سوی طالبان در کشور نسبت به زنان و دختران و ادامه بسته ماندن مکاتب بالاتر از صنف ششم برای دختران انگیزه‌ای برای ادامه تحصیل ندارم و نسبت به آینده ناامید هستم.»
او در ادامه با بیان اینکه چالش‌های اقتصادی یکی دیگر از دلایل بی‌علاقه‌گی جوانان به تحصیل به تحصیل است گفت: «بیشتر فامیل‌ها لقمه نانی برای خوردن ندارند، پس فرزندان‌شان چگونه می‌توانند ادامه تحصیل دهند.»
سونیا: جوانان روحیه خود را از دست داده‌اند
سونیا که در دانشکده ادبیات در پوهنتون ربانی مشغول به تحصیل است می‌گوید که از زمان حاکمیت طالبان هر روز فشار و محدودیت‌ها بیشتر شده است.
او با اشاره به تاثیر این فضا بر حال و هوای دانشگاه‌ها تاکید کرد: «وجود محدودیت‌هایی مثل پوشیدن لباس سیاه، پوشیدن ماسک اجباری و اجازه نداشتن صحبت همرای استادان مرد تنها بخشی از محدودیت‌های ما است. حتا در روی محوطه پوهنتون اجازه نداریم توقف کنیم. این چالش‌ها باعث شده که جوانان روحیه خود را از دست بدهند.»
سید مرتضی: تنها با واسطه کار پیدا می‌شود
اما در این بین جوانانی هم هستند که دلگرم کار و تحصیل هستند، اما زمینه آن برایشان برابر نمی‌شود .
سید مرتضی از رشته اداره و تجارت فارغ التحصیل شده است. اما حالا با وجود آنکه سند تحصیلی در دست دارد، نمی‌تواند کاری پیدا کند و این موضوع باعث نگرانی‌اش شده است.
مرتضی می‌گوید: «تنها کسانی در ادارات دولتی پذیرفته می‌شوند که واسطه داشته باشند. افرادی که حتا سند فراغت از صنف دوازدهم را هم ندارند.»
فیصل: استادی در دانشگاه‌ها برای تدریس وجود ندارد
فیصل جوان دیگری است که انگیزه‌ای برای شرکت در آزمون کانکور نداشته و به علت نبود امکانات کافی امتحان نداده است. او در بورسیه‌های زیادی شرکت کرده و امیدوار است بتواند در یک دانشگاه خارجی قبول شود.
او می‌گوید: «وقتی می‌بینم بهترین اساتید دانشگاه ها از کشور رفته‌اند، انگیزه‌ای برای درس خواندن و رفتن به دانشگاه برایم باقی نمی‌ماند.»
گفته می‌شود که در یک‌سال پسین شمار دانشجویان در دانشگاه‌های خصوصی و دولتی تا ۵۰ درصد کاهش یافته است.
طالبان برنامه‌ای برای تعلیم و تحصیل ندارند
استادان دانشگاه معتقدند که مهمترین راهکار توسعه سرمایه انسانی هر کشوری آموزش است و مکتب و دانشگاه بهترین مکان برای تحقق رشد سرمایه اجتماعی است.
آرش شهیرپور، استاد دانشگاه معتقد است: «بی‌برنامه‌گی طالبان در قبال تعلیم و تحصیل دست کم گرفتن افراد متخصص و مسلکی در ادارت بزرگترین دلیل دلسردی جوانان برای ادامه تحصیل و تعلیم است. نظام موجود در کشور باید از سیاسی شدن نهادهای تعلیمی و تحصیلی جلوگیری کند. یگانه راه ترقی و پیشرفت در جامعه تعلیم و تحصیل جوانان است.»
چند روز قبل آزمون کانکور سال ۱۴۰۱ در کشور برگزار شد. آزمونی که بیشترین تعداد غایب را در چند سال اخیر داشته است. مسوولان برگزاری این آزمون در بعضی ولایت‌ها گفتند که میزان اشتراک کنندگان امسال کاهش یافته و بیشتر دواطلبان کانکور دختران بودند .
مهاجرت دانشجویان، ترک مکتب، بی‌انگیزگی و افزایش ناداری از دلایل اصلی کاهش شمار اشتراک کنندگان در آزمون کانکور و دلسردی بیشتر جوانان به ادامه تحصیل در کشور است .
