بیش از ۱۴ ماه از بازگشت طالبان به قدرت می‌گذرد؛ اما در این مدت، وضعیت اداری در ریاست پاسپورت طالبان بهبود نیافته و هر روز فساد اداری در این ریاست بیشتر می‌شود؛ موضوعی که شهروندان نسبت به آن شکایت دارند و بسیاری به‌دلیل ناتوانی طالبان در اداره‌ی درست این ریاست مهم، با مشکلات زیادی روبه‌رو شده‌اند.
شماری از باشندگان کابل می‌گویند که ماه‌ها است که برای دریافت گذرنامه (پاسپورت) اقدام کرده‌اند؛ اما گرفتن گذرنامه بدون شناخت در اداره‌ی طالبان و پرداخت پول هنگفت دشوار است.
مریضی که از دنیا رفت؛ اما نتوانست گذرنامه بگیرد
حُسنا اچکزی، یکی از باشندگان کابل می‌گوید: «یکی از اعضای خانواده‌ی من مریض بود. سه ماه پیش به‌ریاست پاسپورت مراجعه کردم تا بتوانم مریض خود را برای درمان به یکی از کشورهای هم‌سایه ببرم؛ اما نتوانستم پاسپورت دریافت کنم.»
او که دو ماه در تلاش برای گرفتن گذرنامه است، می‌افزاید: «بعدن کمیشن‌کار پیدا شد و از ما ۲ هزار دالر امریکایی خواست که توانایی پرداخت این پول را نداشتیم و مریض ما از دنیا رفت. ریاست پاسپورت طالبان، اصلن به‌مردم توجه ندارد و فساد در این ریاست بسیار زیاد است.»
حسنا تنها شهروندی نیست که به‌خاطر دریافت گذرنامه برای انتقال بیمارش به خارج از کشور، چشم به‌راه مانده و عزیزش را از دست داده‌است.
مطیع الله حبیبی، در کابل زندگی می‌کند. او با اشاره به این‌که از سه ماه به این‌سو در تلاش برای دست‌یابی به گذرنامه است، می‌گوید: «به صورت آنلاین، در صفحه‌ی رسمی این ریاست ثبت نام کردم؛ اما خبری از آن نیست. زمانی هم که مراجعه می‌کنم، جواب رّد می‌گیرم. زمان و تاریخ مشخص ندارند. فساد اداری در این ریاست بسیار زیاد است و کسی نیست که از آن‌ها پرسان کند.»
افرادی اولویت دارند که شناخت داشته باشند
یکی از کارمندان این ریاست که به‌دلیل مشکلات امنیتی به خبرنگار تلویزیون آمو اجازه نداد تا هویتش فاش شود، می‌گوید: «روزانه ۴۰۰ هزار پاسپورت ثبت و به‌چاپ می‌رسد و مراجعین در حدود ۷۰۰ هزار نفر می‌باشند؛ افرادی این‌جا اولویت دارند که شناخت داشته باشند و از خویش و قوم طالبان باشند. بعضی‌های شان حتا پول بانک را نیز تحویل نداده‌اند؛ اما در ظرف ۲۴ ساعت یا یک هفته، کارشان تمام می‌شود و پاسپورت خود را به دست می‌آورند؛ اما افرادی که شناخت ندارند؛ بارها مراجعه می‌کنند و به مشکل شان رسیدگی نمی‌شود.»
در ۱۴ ماه گذشته، چندین بار روند توزیع گذرنامه، به ویژه در ولایت‌ها، متوقف شده و باز از سر گرفته شده‌است. اکنون نیز با وجود آنلاین بودن ثبت نام، بسیاری از افراد از روند توزیع گذرنامه شکایت دارند.
خبرنگار تلویزیون آمو تلاش کرد تا در این باره با مسؤولان طالبان در ریاست پاسپورت گفت‌وگو کند؛ اما آنان حاضر به پاسخ‌گویی نشدند.
در ایران و پاکستان هم که میزبان جمعیت زیادی از پناه‌جویان افغانستان است، چاپ و توزیع نشدن به‌موقع گذرنامه، مردم را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرده‌است. بسیاری از هم‌وطنان ما در این کشورها، بیش از یک‌سال است که منتظر بازگشت روند صدور گذرنامه به‌حالت طبیعی استند تا بتوانند با دریافت گذرنامه‌ی کشورشان زندگی عادی خود را ادامه دهند؛ ولی هنوز معلوم نیست که این مشکل چه زمانی حل خواهد شد.
گذرنامه‌ی افغانستان در جهان، از آخر مقام اول را دارد. با این حال، شهروندان برای دریافت آن مجبور به پرداخت رشوه استند. طالبان ادعا می‌کنند که درحال مبارزه با فساد استند؛ اما آن‌چه در ریاست پاسپورت طالبان دیده می‌شود، با ادعای آنان در تضاد است.
چندی پیش، اتهام کمیشن‌کاری علم گل حقانی، رییس پیشین پاسپورت طالبان افشا شد و سر و صدا ایجاد کرد؛ اما ظاهرن نه به مشکل شهروندان رسیدگی صورت گرفت و نه برای علم گل حقانی پرونده باز شد.
