امروز ۲۱ حوت بیست و چهارمین سالروز تخریب پیکره‌های بودای بامیان توسط طالبان است.
بیست و چهار سال پیش در چنین روزی، ملا عمر، رهبر پیشین طالبان، دستور تخریب دو مجسمه باستانی بودا، صلصال و شهمامه را صادر کرد و طالبان این آثار ارزشمند تاریخی را منفجر کردند.
گواهان رویداد گفته‌اند که طالبان در درازای دو شبانه روز پی‌هم و نیز در نتیجه آتش‌باری‌های سنگین پیکره‌های بودا را در هم شکستند.
عبدالحی مطمئن، از سخنگویان ملا عمر، رهبر پیشین طالبان، در کتاب «ملا محمد عمر، طالبان و افغانستان» نوشته است که هیئتی از دانشمندان نام‌دار و سرشناس جهان عرب به شمول یوسف قرضاوی به درخواست یونسکو، و میانجی‌گری قطر برای جلوگیری از تخریب بت بامیان، به کندهار سفر کردند اما سفر آنان نتیجه‌ای به دنبال نداشت.
در این کتاب آمده است که نور محمد ثاقب که در آن زمان رییس دادگاه عالی طالبان بود، به یوسف قرضاوی گفته بود که بهتر است که احکام شرعی عملی شوند.
در این کتاب آمده است: «در مورد تندیس‌های بامیان، ملاعمر، علما و هم سایر مقام‌ها می‌دانستند که تندیس‌ها مورد پرستش هیج کس نبوده و نه هم در کشورهای اسلامی بت‌پرستی به اندازه‌ای معمول است که خطر مستقیم متوجه اسلام باشد. انس و محبت ورزی با آن، اگر زیر نام آثار تاریخی باشد و به عنوان یادگاری از گذشته، عملی ممنوع در شریعت اسلام است.»
پیکرهای بودا یادگار شکوه و اقتدار بودایی در قرن ششم میلادی در بامیان افغانستان بود.
بزرگترین مجسمه بودا که از سوی طالبان در بامیان تخریب شد، صلصال نام داشت و در ارتفاع ۵۳ متر در سال ۵۵۴ میلادی در دل کوه در مرکز بامیان تراشیده شده بود.
مجسمه تاریخی دوم آن شهمامه با ارتفاع ۳۵ متر در سال ۵۰۷میلادی ساخته شد.
امیر علی، باشنده بامیان، می‌گوید: «بت بامیان که میراث فرهنگی مهم بامیان بود طالبان تخریب کردند، این نماد تاریخی در جذب گردشگر در عاید ملی بسیار مهم بود اما طالبان با نادیده گرفتن همه چیز بت بیجان را انفجار دادند.»
آنا مصطفوی، باشنده بامیان، می‌گوید: «تخریب بودا تراژدی فراموش ناشدنی برای ما است زمانی که بودا آباد بود توریست‌های خارجی می‌آمدند. اینجا هوتل بود، دکان بود، برای مردم منبع درآمد بود حالی هیچی نیست.»
عبدالله سرحدی، پس از اینکه طالبان برای بار دوم در افغانستان به قدرت رسیدند، والی بامیان شد.
او در گفتگو با روزنامه واشنگتن پست تصمیم نابودی مجسمه‌های بودا از سوی ملاعمر را تصمیم خوب توصیف کرده و گفته است که گردشگران باید به سمت دیگر جاذبه‌ها بروند.
روزنامه فارن پالیسی نوشته است که والی فعلی طالبان نقش کلیدی در تخریب پیکره‌های بودا داشت، کسی که گفته می‌شود در آن زمان، فرمانده نظامی طالبان در این ولایت بود. اکنون سربازان طالبان در منطقه بت‌های بامیان مستقر هستند.
طالبان در دور اول خود در افغانستان پیکره‌های بودا را تخریب کردند و در دور دوم خالد حنفی، سرپرست وزارت امر بالمعروف و نهی از منکر طالبان در سفرش به بامیان، در ماه اسد سال ۱۴۰۲ زنان را از رفتن به بند امیر منع کرد.
