افغانستان

شاه‌گل رضایی: توافقنامه دوحه برای افغانستان یک «عقب‌گرد وحشتناک» است

شاه‌گل رضایی عضو پیشین مجلس نمایندگان افغانستان

شاه‌گل رضایی عضو پیشین مجلس نمایندگان افغانستان در واکنش به گزارش آمو درباره پیامدهای امضای توافقنامه دوحه میان امریکا و طالبان گفته است که این توافقنامه یک «عقب‌گرد وحشتناک» برای افغانستان است.

او در اکس نگاشته است: «پیامد توافقنامه د‌وحه برای طالبان دست‌یابی به قدرت، برای امریکا خروج توام با شکست وجههٔ بین‌المللی و برای افغانستان یک عقب‌گرد وحشتناک است.»

این عضو پیشین پارلمان کشور افزوده که افغانستان اکنون یگانه کشوری در جهان است که زنان در آن حق تحصیل ندارند و قدرت توسط «مجموعه انحصار شده که از نظر فکری به جهان امروز تعلق ندارند».

توافق دوحه در اداره نخست ترمپ در ۱۰ حوت ۱۳۹۸ خورشیدی میان طالبان و ایالات‌ متحده، دست‌خط شد. اما بخش مهم این توافق که خروج نظامیان امریکایی از افغانستان بود، در اداره بایدن در ماه اسد و سنبله سال ۱۴۰۰ خورشیدی تطبیق شد. هنگامی که ترمپ در ماه سنبله سال روان خورشیدی، در نخستین مناظره‌ انتخاباتی‌اش، حضور یافت از روند خروج انتقاد کرد و توافق دوحه را یک توافق لغو شده خواند.

دونالد ترمپ، رئیس‌ جمهوری ایالا‌ت‌متحده به تاریخ ۲۱ سنبله ۱۴۰۳ خورشیدی گفت: «و برای تکمیل صحبت‌ها، آن‌ها توافق را خراب کردند. در توافق گفته شده بود که باید این کارها انجام شود، اما آنان این کارها را نکردند. ما توافق را به دلیل اینکه آنان به تعهد‌های خود عمل نکردند، لغو کردیم.»

ترمپ حالا به کاخ سفید بازگشته. طرف دیگر این توافق طالبان. در پنج‌ساله‌گی توافق‌دوحه، سخنگوی طالبان، برای نخستین‌بار، آشکارتر از هر زمانی این توافق را پایان یافته خواند و به‌نوعی گفت، این توافق دیگر به تاریخ‌پیوسته است.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، به تاریخ ۹ حوت ۱۴۰۳ خورشیدی گفته بود: «توافق (توافق دوحه) تا یک مرحله بود. بعد از آن برای امارت (طالبان) حاکمیت خودش است. مطابق توافق به‌پیش نمی‌رویم. مطابق به اصول نظام خود (طالبان) به‌‌پیش می‌رویم. او یک توافق بود با امریکایی‌ها که در مقطع خود‌ پایان یافت.»

در حالی‌که بخش مهم از این توافق، که گفت‌وگوهای میان افغانان از بهر ایجاد یک دولت تازه و پایان جنگ در کشور بود، عملی نشده است. هرچند زلمی خلیل‌زاد فرستاده پیشین ایالات‌متحده برای صلح افغانستان، که گفت‌وگوهای واشنگتن با طالبان را انجام داد و سرانجام پای توافق‌دوحه نیز با عبدالغنی برادر، دست‌خط کرد. تاکید بر این کرده که از بهر حل مساله افغانستان باید به توافق دوحه همه بر گردند.

اما برخی پژوهش‌گران مطالعات امور بین‌الملل، تاکید دارند که توافق دوحه دیگر پاسخ‌گوی، حل بحران کشور نیست. باید نقشه‌راه دیگری دنبال شود.