شماری از خانواده‌های جان باخته‌گان و زخمیان حکومت پیشین از ولایت‌های لوگر، هرات، فراه، بغلان، تخار، پروان، پنجشیر، کنر و کابل که در ۲۰ سال پسین بستگان شان در جنگ جان باخته یا زخمی شده‌اند، از نپرداختن تن‌خواه سالانه‌ی شان شکایت دارند.
خانواده‌های این قربانیان می‌گویند که پس روی‌کار آمدن طالبان تا اکنون تن‌خواهِ سالانه‌ی اعضای خانواده‌های خویش را دریافت نکرده‌اند.
خانواده‌های جان باخته‌گان و زخمیان حکومت پیشین چه می‌گویند؟
بیش‌تر از ده خانواده از جان باخته‌گان و زخمیان حکومت پیشین در ولایت‌های گوناگون این موضوع را به‌تلویزیون آمو مطرح کرده‌اند.
یکی از باشندگان کابل که برادرش در دوره‌ی حکومت پیشین معلول شده می‌گوید که برادرش با مقدار پولی که سالانه از شهدا و معلولان دریافت می‌کرد، نفقه‌ی خانواده‌ی پنج نفری خود را مهیا می‌ساخت که پس از روی کار آمدن طالبان این پول قطع شده و خانواده‌ی این افسر معلول را با مشکل جدی اقتصادی روبه‌رو کردهاست.
یکی از باشندگان بغلان نیز که شوهرش در نظام پیشین کشته شده می‌گوید که تنها نان‌آور خانواده‌ی خود را از دست داده‌است.
او در ادامه گفت: «طالبان در این یک‌سال تن‌خواه شوهرم را نداده‌اند که با مشکلات زیادی دچار هستم. وقتی هم به‌ریاست شهدا و معلولان می‌روم، می‌گویند پیسه نیست.»
یک‌تن از باشندگان هرات هم که برادرش عضو نیروهای امنیت ملی بوده و در حمله‌ی طالبان جان خود را از دست داده‌است، می‌گوید که از برادرام دو فرزند قدونیم قد بر‌جای مانده که مصارف روز مره‌ی شان را با دریافت همین پول مهیا می‌کردند.
او در ادامه افزود که یک‌سال است تن‌خواهِ دریافت نکرده‌ایم، هر باری که به‌ریاست شهدا و معلولان مراجعه می‌کنم می‌گویند: پروسه‌ی پرداخت تن‌خواه مسدود شده‌است.
یکی دیگر از باشندگان تخار که فرزند خود را از دست داده است نیز می‌گوید که هرباری که به ریاست شهدا و معلولان مراجعه می‌کنم، طالبان می‌گویند: به دلیل این‌که پسر شما ازدواج نکرده‌است، اکنون بودجه‌ا‌ی برای این‌ها در نظر گرفته نشده‌است.
یکی از باشندگان لوگر که خود معلول است، گفت: «در نظام جمهوریت معلول شدم، با پرداخت نشدن تن‌خواه در یک‌سال با مشکلات زیادی دچار هستم چون عاید دیگری ندارم.»
یکی از باشندگان کنر که نان‌آور خانواده ۱۲ نفری است نیز می‌گوید که از یک‌سال بدین‌سو، تن‌خواه خود را دریافت نکرده‌ام به وزارت شهدا مراجعه کردم، پاسخ‌شان امروز و فردا است.
برخورد دوگانه‌ی طالبان با باشندگان ولایت‌های گوناگون
یافته‌های تلویزیون آمو از ولایت‌های غور، قندهار، کندز، نیم‌روز کاپیسا و بادغیس نشان می‌دهد که تن‌خواه بازماندگان جان باخته‌گان و زخمیان حکومت پیشین پرداخت شده‌است.
یک تن از باشندگان غور می‌گوید که تن‌خواه سالانه‌ی عضو خانواده‌اش که در نظام جمهوریت قربانی شده را دریافت کردهاست.
یک باشندهی نیم‌روز هم که شوهر خود را در نظام جمهوریت از دست داده‌است به خبرنگار آمو گفت: «شوهرم چند سال پیش شهید شد. در حکومت گذشته سالانه ۶۰ هزار افغانی دریافت می‌کردیم؛ اما اکنون این پول به ۳۰ هزار افغانی کاهش یافتهاست.»
او در ادامه افزود که کشته شده‌های طالبان سالانه ۶۰ هزار افغانی دریافت می‌کنند.
یک‌تن از باشندگان ولایت بادغیس نیز می‌گوید که تن‌خواه بازماندگان خانواده‌های بازماندگان به‌طور کامل پرداخت می‌شود.
یکی از باشندگان کندز نیز هم‌چنان می‌گوید که تن‌خواه ۹ ماهه‌ی خود را دریافت کردهاست.
وی افزود که در گذشته ماهانه ۱۲ هزار افغانی دریافت می‌کردم که حال این مقدار به ۵ هزار افغانی کاهش یافتهاست.
یک‌تن از باشندگان کاپیسا نیز می‌گوید که تن‌خواهِ خویش را دریافت کرده‌ام؛ اما از کم‌شدن مقدار پول شکایت دارد.
یک باشندهی قندهار نیز می‌گوید که تنخواهش را با کاهش ۵ هزار افغانی در ماه دریافت می‌کند؛ اما این پول برای تامین هزینه‌‌ی خانواده‌ام کافی نیست.
با تماس‌های پی‌هم با بلال کریمی معاون سخن‌گوی طالبان موفق نشدیم پاسخ این گروه را درباره‌ی این گزارش داشته باشیم.
رسانه‌ها به‌نقل از وزارت شهدا و معلولان نظام جمهوریت، ارقام ثبت شده‌ی جان باخته‌گان و زخمیان نظامی و ملکی را ۳۱۰هزار تن گزارش داده‌اند؛ رقمی که طالبان می‌گویند بیش‌تر از ۵۰ درصد آن خیالی است.
رسانه‌ها به‌نقل از عبدالحکیم حقانی یکی از مقام‌های طالبان نوشته‌اند که در جریان شناسایی جان باخته‌گان و زخمیان بیش‌از ۱۰۰ هزار معلول خیالی را از پروسه خارج کرده‌ایم.
او در تاریخ ۱۴ سرطان سال جاری گفت: «روند پرداخت معاشات شش ماهه (حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد و سنبله) شهدا و معلولان حدود دو هفته قبل آغاز شده و جریان دارد.»
او در ادامه افزود که نزد این گروه تفاوتی میان قربانیان طالبان و نیروهای امنیتی نظام پیشین وجود ندارد و بودجه‌ی وزارت شهدا و معلولان ۵/۱۳ میلیارد افغانی است.
