هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) به مناسبت روز جهانی افراد دارای معلولیت، بر اهمیت به‌رسمیت شناختن نقش این افراد در توسعه پایدار افغانستان تأکید کرده است.
به گفته این نهاد، حدود ۱.۵ میلیون نفر در افغانستان با معلولیت‌های شدید زندگی می‌کنند.
این نهاد می‌گوید که مواد منفجره به‌جامانده از جنگ، از جمله ماین‌های زمینی و سایر مواد منفجره، عمده‌ترین دلایل معلولیت در این کشور هستند که کودکان بیشترین آسیب‌دیدگان آن به شمار می‌روند.
بر اساس بیانیه یوناما، شعار امسال روز جهانی افراد دارای معلولیت «تقویت رهبری افراد دارای معلولیت برای آینده فراگیر و پایدار» انتخاب شده است.
در این بیانیه آمده است: «جوامع فراگیر زمانی رشد می‌کنند که افراد دارای معلولیت در تصمیم‌گیری‌ها و رهبری اجتماعی مشارکت داشته باشند.»
یوناما همچنین خاطرنشان کرده است که افراد دارای معلولیت با وجود چالش‌های بزرگ، توانایی ایجاد تغییرات مثبت و تحولی در جامعه افغانستان را دارند.
موانع و تبعیض‌ها
در این بیانیه به موانع پیش روی افراد دارای معلولیت اشاره شده که شامل محدودیت در دسترسی به آموزش، اشتغال، مراقبت‌های بهداشتی و مشارکت اجتماعی است. به‌ویژه زنان و دختران دارای معلولیت، علاوه بر تبعیض‌های ساختاری، با انواع خشونت و آزار مواجه‌اند.
یافته‌های یوناما نشان می‌دهد که زنان دارای معلولیت بیشتر در معرض خشونت خانگی، سوءاستفاده عاطفی و آزار جنسی قرار دارند، اما بسیاری به دلیل وابستگی به مراقبت‌های آزاردهندگان یا ترس از انزوا، نمی‌توانند این خشونت‌ها را گزارش کنند.
یوناما از طالبان، جامعه مدنی و سایر نهادهای ذی‌ربط خواسته است که اقدامات زیر را برای حمایت از افراد دارای معلولیت انجام دهند:
اجرای کامل قوانین مرتبط با حقوق افراد دارای معلولیت از جمله قانون حقوق و امتیازات معلولیت افغانستان؛
تقویت همکاری با سازمان‌های جامعه مدنی برای توانمندسازی افراد دارای معلولیت؛
رفع موانع ساختاری که مانع مشارکت این افراد به‌ویژه زنان و دختران می‌شود؛
ترویج سیاست‌های فراگیر برای تضمین تأمین نیازهای اساسی بدون تبعیض.
یوناما در این بیانیه از تمام نهادهای مربوط خواسته است تا صدای افراد دارای معلولیت را بشنوند و اقدامات لازم را برای تضمین مشارکت آن‌ها در ساختن آینده‌ای پایدار و فراگیر انجام دهند.
