یافتههای یک پژوهش میدانی آمو نشان میدهند که شبکههای قاچاق انسان، با کارگیری از «پول» و «افراد نفوذی ارتباطی در پوششهای متفاوت» نفوذ خود را در برخی «اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه حفظ و تقویت» میکنند.
در این میان، ۶۳.۶ درصد شرکت کنندگان گفتهاند، شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه، نفوذ زیاد دارند، در حالیکه ۳۰.۳ درصد دیگر گفتهاند، این نفوذ در سطح کم است.
این پژوهش در ۷ ولایت با ۳۳ تن که تجربه بودن در برخی اردوگاه های مهاجرتی کشورهای همسایه را دارند، صورت گرفته است.
اردوگاههای مهاجرتی که بیشتر میزبان مهاجران غیرقانونی اند، بخشی از تلاش کشورها برای مدیریت مهاجرتهای غیرقانونی هستند. در این گزارش ما به چهگونهگی نفوذ و حضور شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه پرداختیم، که در آن مهاجران غیرقانونی نگهداری میشوند.
بر بنیاد یافتههای این پژوهش، شبکههای قاچاق انسان با کارگیری از «پول» و «افراد نفوذی، ارتباطی در پوششهای مختلف» نفوذ خود را در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه حفظ و تقویت میکنند.
به گفته مصاحبه شوندگان، افراد نفوذی ممکن در چهرههای مختلف باشند؛ « ممکن در پوشش یک مهاجر غیرقانونی باشد، یا صفا کار یا هم یک خباز در اردوگاه.»
در این پژوهش، ۴۸.۴ درصد مصاحبه شوندگان گفتهاند، شبکههای قاچاق انسان با کارگیری از «پول» نفوذ خود را حفظ و تقویت میکنند.
همچنین ۴۲.۴ درصد مصاحبه شوندگان گفتهاند، شبکههای قاچاق انسان با کارگیری از «افراد ارتباطی، نفوذی در پوششهای مختلف» نفوذ خود را حفظ و تقویت میکنند.
با این حال، ۹.۲ درصد هم به این پرسش پاسخ ندادهاند.
این پژوهش در ۷ ولایت با ۳۳ تن انجام شده است. شرکت کنندگان همه تجربه بودن در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه را داشتهاند. این ولایتها پروان، فاریاب، قندوز، دایکندی، بامیان و جوزجان این هفت ولایت را شامل میشوند. مصاحبه شوندگان همه تجربه بودن در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه را داشتهاند.
در این پژوهش ۶۳.۶ درصد شرکت کنندگان گفتهاند که نفوذ شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه «زیاد» است.
یافتههای این پژوهش نشان میدهند که ۶۳.۶ درصد مصاحبه شوندگان گفتهاند، نفوذ شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه «زیاد» است.
بر بنیاد این پژوهش، ۳۰.۳ درصد مصاحبه شوندگان گفتهاند، نفوذ شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه «کم» است.
این پژوهش نشان میدهد که ۶.۱ درصد مصاحبه شوندگان گفتهاند، نفوذ شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه «حد وسط» است.
مصاحبه شوندگان تاکید دارند که افراد نفوذی شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه، تلاش میکنند تا از وضعیت بد مهاجران غیرقانونی استفاده ابزاری کنند و آنان را به ادامه مسیر مهاجرت غیرقانونی تشویق میکنند. به آنان وعدههای فریبدهنده میدهند و همچنان وعده برای رهایی از اردوگاهها را نیز میدهند.
با این حال، مصاحبه شوندگان گفتهاند که نفوذیهای شبکههای قاچاق انسان، تلاش میکنند از وضعیت دشوار مهاجران غیرقانونی در نبود امکانات و منابع مورد نیاز در اردوگاهها، «استفاده ابزاری» کنند.
به گفته آنان، نفوذیهای شبکههای قاچاق انسان، مهاجران غیرقانونی را به ادامه مسیر مهاجرتهای غیرقانونی تشویق میکنند.
آنان همچنین گفتهاند که نفوذیهای شبکههای قاچاق انسان، وعدههای فریب دهنده میدهند و وعده میدهند که میتوانند از اردوگاهها نیز مهاجران غیرقانونی را رها کنند.
مصاحبه شوندگان هشدار میدهند، این وعدههای فریبدهنده، مهاجران غیرقانونی را که به مسیر ادامه میدهند، با تهدیدهای جدی چون «افتادن بهدام دزدان و گروههای آدمربا، یا هم ممکن گروههای قاچاق مواد مخدر و جنگافزار، کارهای شاقه اجباری» و از سوی هم «ممکن تهدید آزار و اذیت جنسی» رو بهرو میسازد.
پژوهش میدانی آمو؛ نفوذ شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه
وعدههای فریبدهنده نفوذیهای شبکههای قاچاق انسان، مهاجران غیرقانونی را با تهدیدهای جدی بهشمول، افتادن در دام دزدان، گروههای آدمربا، یاهم ممکن گروههای قاچاق مواد مخدر و جنگافزار، کار شاقه اجباری و از سوی هم «ممکن آزار و اذیت جنسی» رو بهرو میسازد.
در ادامه این پژوهش، بهروایتهای مهاجران غیرقانونی از اردوگاههای کشورهای همسایه نیز پرداخته شده است. بهدلایل امنیتی مصاحبه شوندهها خواستهاند، چهره شان پنهان بماند و با نام مستعار گفتگو کنند.
قسیم میگوید، هنگامی دُشواریها برای مهاجران غیرقانونی در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه چند برابر میشود، که نزد آنان پول نباشد. قسیم تاکید دارد، نفوذ شبکههای قاچاق انسان در حدی است، که بتواند، بهوضعیت «مهاجر مورد نظر آنان» بهتعبیر خود شان «رسیدگی» کند.
او میگوید: «داخل کمپ فقط پول داشته باشید، مساله پول است در پیش تو اگر پول باشد سر کار گیر افتادی، یا هم در کمپ بودی پول نداشته باشید، نان و هر چیزاش قیمت است. یعنی یک چپس اگر ۱۰ روپیه باشد، پنجاه روپیه میفروشد، پول نداشته باشید، گرسنه میمانید. قاچاقبران حدود ۱۰ درصد یا بیشتر نفوذ دارند، همان قدر نفوذ دارند که مشکل مسافر خود را حل بتوانند.»
صابر همچنین از نفوذ شبکههای قاچاق انسان در برخی اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه میگوید.
او میگوید: «نفوذ خیلی زیاد دارد، مثال از اینطرف اگر اقاربتان خویشاوندان تان با قاچاقبران تماس بگیرند، قاچاقبر زنگ میزند، همان سردسته شان زنگ میزند، بعد میآید، بیرون میکند، همانجا حرف میزند، پولاش را میدهد، از دستتان میگیرد، از کمپ میآورد بیرون رها تان میکند.»
شماری هم تاکید دارند، شبکههای قاچاق انسان، حتا پس از رهایی نیز دسترسی خود به مهاجران غیرقانونی را به مقصدهای نگرانکننده حفظ میکنند.
جلال، قربانی مهاجرت غیرقانونی، میگوید: «در کمپهای مهاجرتی کشورهای همسایه، خطرهای زیادی از طرف شبکههای قاچاق انسان وجود دارد، چون قاچاقبران به راحتی به این کمپها دسترسی دارند. آنها مهاجران را تهدید میکنند و حتا پس از خروج از کمپ نیز دسترسی خود را حفظ کرده و راههای برای فریب دادن افراد یا سرقت کردن اموال مهاجران پیدا میکنند.»
جواد، یکی دیگر از قربانیان مهاجرت غیر قانونی، میگوید که گاه گاهی کارهای شبکههای قاچاق انسان، با قاچاق مواد مخدر همگره میخورد؛ حتا تا مرز قاچاق اعضای بدن انسان.
جواد به آمو گفت: «اینها بیشتر آنان، وقتی انسان را قاچاق میکنند، در کنار آن کار تریاک، پودر، شیشه و نخ هم میکنند، چون قاچاقبر هستند. مردمها را شش شان را کشیدن، و گرده کشیدند، و قاچاق اعضای بدن هم میکنند.»
مرتضی هم از دشواریهای که در یکی از اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه، گواه بوده، روایت میکند.
او میگوید: «مردم افغانستان سر قاچاق زنده است. قاچاقبران از سر مردم افغانستان نان شان میخورد و در مرز نيمروز که بیرویم قاچاقبران را میبینیم که شب و روز در هوتل است و مردم افغانستان را شبو روز قاچاقی میبرد. و در کمپها خطر وجود دارد و کسانی که ایران میرود در اردوگاهها میماند؛ نان و آب نمیرسد، و کموبیش نان میرسد و آن هم نان خشک در سه وقت.»
روایتها از دشواریها در شماری از اردوگاههای مهاجرتی کشورهای همسایه به این همه خلاصه نمیشود، هر یک روایتهای ناگفته زیادی دارند.
ذکی، قربانی مهاجرت غیرقانونی، میگوید: «زمانی که داخل کمپ یا اردوگاه میشویم، تمام داشتههای ما توسط نگهبانان ضبط میشود، در کمپهای که نگهداری میشویم، موادغذایی به صورت کافی وجود ندارند، و مدتها گرسنه و تشنه میمانیم. سرویسهای بهداشتی وجود ندارند. لباسهای اردوگاه و کمپها نهایت کثیف استند، انواع حشرات در داخل آنها میباشند. در اردوگاهها مورد توهین و تحقیر؛ لت وکوب و انواع بد رفتاریها قرار می گیریم.»
در سهسال اخیر با افزایش چالشهایاقتصادی و سیاسی در کشور، پاکستان و ایران دو کشور همسایه افغانستان با موجی از مهاجرت غیرقانونی شهروندان کشور، رو به رو شدهاند، اما در این سهسال بر بنیاد گفتههای مهاجران افغانستان، اسلامآباد و تهران سیاستهای مهاجرتی را خود را در برابر مهاجران کشور، سختتر ساختهاند.
برخی از مهاجران افغانستان در کشورهای همسایه همچنان تاکید دارند که روزانه پولیس ایران و پاکستان دهها مهاجر غیرقانونی و بیمدرک افغانستان را بازداشت و بهاردوگاههای مهاجرتی این دو کشور انتقال میدهند و از آنجا هم با سپری کردن روزهای دشوار بهگونه اجباری به افغانستان اخراج میشوند.