براساس طرح بودجه دفاعی امریکا برای سال ۲۰۲۳ میلادی، پنتاگون اجازه ندارد که به افغانستان هیچ نوع کمکی حتی در موارد بشردوستانه انجام دهد.
هرچند بسیاری از اعضای مجلس نمایندگان امریکا به شمول جمهوری خواهان و دموکراتها از این طرح پشتیبانی کردهاند و خواهان قطع هر نوع کمک امریکا به افغانستان زیر اداره طالبان شدهاند، اما «الهان عمر» یک عضو مسلمان کانگرس امریکا خواهان بیشتر شدن کمکهای بشردوستانه به افغانستان شده است.
این عضو مجلس نمایندگان آمریکا در توئیتر خود نوشته است: «افغانستان با یکی از وحشتناکترین بحرانهای بشردوستانه در کره زمین روبرو است. ما باید تمام توان خود را برای رساندن کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان انجام دهیم نه اینکه کمکهایی را که میتوانیم عرضه کنیم، بیهوده محدود نکنیم.»
طالبان میگویند گزینه بدیل دارند
در همین حال وزارت اقتصاد طالبان در واکنش به این طرح امریکا میگوید که این کمکها در گذشته در بخش توسعه پایدار در افغانستان هزینه میشد و اکنون گزینه بدیل پیدا شده است.
عبداللطیف نظری معین وزارت اقتصاد گفت: «تصمیم بر قطع کمکها از سوی امریکا نمیتواند تاثیرات قابل توجهی بر وضعیت اقتصادی افغانستان داشته باشد. این کمکها در گذشته در بخشهای توسعهای مصرف میشد و اکنون کشورهای مختلف میخواهند در افغانستان سرمایهگذاری کنند.»
در اصلاحیه ایلهان عمر، عضو مجلس نمایندگان امریکا آمده است که اگر واشنگتن در آزادسازی ذخایر ارزی افغانستان به خوبی عمل کند. طرح جدید روند تحویل امن این ذخایر را پیچیده خواهد کرد.
یک آگاه مسایل مالی و بانکداری در این باره میگوید که آمریکا به دلیل اینکه طالبان به تعهدات خود در قبال توافقنامه دوحه عمل نکرده و روابط خود را با القاعده قطع نکرده است به دنبال وارد کردن فشار بر طالبان است.
سیر قریشی؛ آگاه مسایل مالی و بانکداری تاکید کرد: «طالبان روابط خود را با القاعده قطع نکرده، همچنین روابطشان با روسیه نزدیک شده است. به همین خاطر ذخایر ارزی افغانستان آزاد نمیشود و امریکا فشار مالی و اقتصادی را به طالبان وارد میکند تا امکانات طالبان کم شود و آنها را کنترل کند.»
اقدام امریکا به زیان افغانستان خواهد بود
در همین حال استاد پیشین دانشکده اقتصاد دانشگاه کابل معتقد است که طرح جدید امریکا بر اقتصاد افغانستان تاثیر منفی میگذارد و به بخشهای نظامی، سیاسی و اقتصادی افغانستان زیان خواهد رساند.
سید مسعود؛ استاد پیشین دانشکده اقتصاد دانشگاه کابل در این باره میگوید: «در بودجه نظامی امریکا که مورد تصویب کمکهای نظامی و اقتصادی که از دهلیز نظامی انجام میشود نام افغانستان دیده نمیشود. چون دولت افغانستان به رسمیت شناخته نشده و معمولا کمکها به دولتها انجام میشود، به همین خاطر نیاز است که طالبان روی تعاملات سیاسی با امریکا کار کند.»
منشی پیشین مجلس نمایندگان افغانستان نیز بر این باور است که کمکهای وزارت دفاع امریکا برای افغانستان در سه بخش متمرکز بود و واشنگتن سالانه دو میلیارد دالر در بخش بودجه عادی بخش امنیتی افغانستان که شامل تنخواه پرسنل نظامی و خرید سوخت بود، هزینه میکرد.
عبدالرئوف انعامی؛ منشی پیشین مجلس نمایندگان افغانستان خاطرنشان کرد: «در زمان جمهوریت که کمکهای وزارت دفاع امریکا به افغانستان اختصاص مییافت، اول در بخش تجهیزات، تنخواه و تمرینات نظامی پرسنل نظامی امریکا در خاک افغانستان بود که هشت میلیارد دالر میشد. دوم تمویل و تجهیز سکتور امنیتی افغانستان شامل خرید هواپیماها، تانکها، مواد نظامی و لوژیستیکی بود که حکومت افغانستان در این باره به مجلس نمایندگان آمار و ارقام ارایه نمیکرد و بخش سوم هم بودجه عادی سکتور امنیتی بود که سالانه به دو میلیارد دالر میرسید.»
این درحالی است که در روزهای گذشته امریکا در اقدامی دیگر نام افغانستان را از فهرست متحدان اصلی غیرناتوی امریکا که پاکستان نیز در آن قرار دارد حذف کرد. طالبان نیز تا این جای کار برتعهدات خود بربنیاد توافقنامه دوحه که ایجاد حکومت همه شمول، حقوق بانوان و اقلیتها، قطع ارتباط با گروههای هراس افگن به شمول داعش و القاعده و استفاده نشدن خاک افغانستان بر ضد امریکا و متحدانش را شامل میشود، اقدامی نکردهاند.