صنعت‌کاران در شمال کشور می‌گویند که با روی‌کار آمدن طالبان چالش‌های سد راه این صنعت بزرگ، بیش از هر زمان دیگری شده است.
این صنعت‌کاران می‌گویند که به علت نبود بازار فروش برای تولیدات‌شان کاروبار آنان کم‌رنگ شده و فروش قالین‌های وطنی در بیرون از کشور کاهش یافته است.
کمبود مواد خام، نبود راه‌های مناسب برای صادرات قالین به بیرون از کشور، بسته بودن دهلیز هوایی، وجود مشکلات در سیستم بانکی و چالش‌های سد راه دریافت ويزه از علت‌های اصلی کسادی بازار قالین افغانستان بیان می‌شود که همین امر سبب مسدود شدن ده‌ها کارگاه تولید قالین در شمال کشور شده است.
براساس آمارهای رسمی (USAID) سالانه ۲میلیون و ۱۰۰ هزار متر مربع قالین تولیدات عمومی افغانستان است و از این میان ولایت‌های شمال کشور با تولید یک میلیون و ۵۸۰هزار متر مربع قالین، بیشترین تولید کننده این صنعت دستی در افغانستان است.
نگرانی تولید کنندگان فالین از بسته شدن کارگاههای قالین بافی
غلام‌سخی یکی از بازرگانان قالین که بیش از چهل سال است، تجارت قالین را می‌کند با اشاره به کاهش ۶۰درصدی بازار قالین می‌گوید که نبود بازار برای فروش قالین سبب شده تا تولید کنندگان نیمی از کارگران مسلکی خود را از دست بدهند.
غلام‌سخی می‌گوید: «نه بازار داخلی است و بازار نه خارجی. مجبور هستیم کارخانه‌های خود را بسته کنیم، کارگرهای خود را جواب بدهیم. زمانی که تقاضا نباشد، بدون شک بر تولید اثر می‌گذارد.»
نورالدین محمدی یکی دیگر از بازرگانان قالین در شمال کشور از بی‌مهری حکومت در راستای حمایت از قالین وطنی می‌گوید که مشکلات موجود برای صادرات قالین آنها را با هزینه‌های هنگفتی مواجه کرده و خسارت زیادی به آنان وارد کرده است.
محمدی همچنان می‌گوید: من خودم به عنوان یک تاجر قالین بخاطر اینکه برای صادرات با مشکلاتی مواجه بودیم، مواد اولیه به موقع نرسیده بود. به همین دلیل یک و نیم میلیون دالر ضرر کردیم و هیچ کس جواب‌گو نیست.
در همین حال حبیب الله، یکی دیگر از مالکان کارگاه قالین، با شکایت از بالا بودن هزینه برق و مواد خام در کشور می‌گوید که اگر حکومت در این زمینه با آنان همکاری نکند، در آینده نزدیک شمار زیادی از کارگاههای تولید قالین مسدود خواهند شد.
حبیب‌الله می‌افزاید: مواد خام و برق قیمت است، اگر این‌ها ارزان نشود آهسته، آهسته صنعت قالین از بین می‌رود و تعداد زیادی از مردم بیکار می‌شوند.
قالین افغانستان به نام کشورهای دیگر به جهان صادر می‌شود
در همین حال، گمانه‌‌زنی‌های مبنی بر قاچاق قالین افغانستان به برخی از کشورهای منطقه نیز میان صنعت‌کاران این هنر وجود دارد.
عبدالستار بیگ‌زاده رییس پیشین اتحادیه‌ی قالین‌بافان شمال کشور نیز می‌گوید که قالین افغانستان به صورت غیرقانونی به کشورهای خارجی انتقال پیدا می‌کند و از آن‌جا به نام کشوری دیگر به جهان صادر می‌شود.
عبدالستار بیگ‌زاده می‌افزاید: خواهر من و مادر من برای زنده نگهداشتن نام افغانستان زحمت می‌کشند. اما قالین قاچاق می‌شود و کشورهای همسایه به نام خود آن را به دنیا صادر می‌شود.
با این حال سرپرست وزارت صنعت و تجارت کشور نیز با تایید قاچاق قالین افغانستان از تلاش‌ها جهت جلوگیری آن اطمینان می‌دهد.
نورالدین عزیز سرپرست وزارت صنعت و تجارت کشور، می‌گوید: بدبختانه قالین افغانی به کشورهایی مثل ایران، پاکستان، ترکیه و اوزبکستان صادر می‌شود، اما از این طریق به نام خود این کشورها به جهان صادر می‌شود. ما تلاش می‌کنیم جلوی قاچاق قالین را بگیرم و صادرات رسمی به این کشورها داشته باشیم.
اما مسوولان تجارت و صنعت در بلخ، از تلاش‌ها برای روی پا نگهداشتن کارخانه‌های تولیدی در این ولایت خبر می‌دهند.
شیر احمد سپاهی‌زاده، آمر پارک‌های صنعتی از تلاش برای فراهم سازی زمینه کار به متشبثین و صنعت‌کاران اطمینان می‌دهد و می‌گوید: من برای‌تان اطمینان می‌دهم که اداره محلی بلخ تلاش می‌کند تا زمینه کار را برای متشبث و سرمایه‌دار فراهم کند.
این در حالی است که پیش از این نیز سرپرست وزارت صنعت و تجارت کشور در سفر به شمال کشور از برنامه‌های حمایت و تشویق تاجران و تولید کنندگان قالین سخن گفته بود.
نورالدین عزیزی می‌گوید: ما کوشش می‌کنیم با فعال سازی دوباره دهلیز هوایی زمینه‌ی صادرات را به بیرون از کشور فراهم کنیم و در تلاشیم در نمایشگاه‌ها قالین افغانستان به نمایش گذاشته شود.
بافت و تولید قالین در شمال افغانستان از شهرت جهانی برخوردار است و سالانه هزاران متر مکعب قالین از این جغرافیا به خارج از کشور صادر می‌شود. اما در یک سال اخیر، صادرات قالین به خارج از کشور کاهش یافته است.
در حالی که پس از روی کار آمدن طالبان صادرات قالین از راه‌های مختلف مسدود شده و آمار دقیقی از صادرات سالانه آن وجود ندارد. اما براساس آمارهای رسمی در جریان حکومت جمهوریت ساله نزدیک به یک میلیون مترمکعب قالین افغانستان به کشورهای پاکستان، ایران، ترکیه، اوزبکستان، کشورهای اروپایی و آمریکا صادر می‌شد.
