فرهنگ و هنر

باران‌های شدید در غور؛ خطر فروپاشی منارِ جام بالا رفته است

ریزش باران‌ها و سرازیر شدن سیلاب‌های پسین در غور، خطر فروپاشی منارِ تاریخی جام را افزایش داده است.

باشنده گان غور به آمو می‌گویند که باران‌های پسین در این ولایت منارِ باستانی جام را آسیب زده است.

به گفته‌ی آنان، برخی از پارچه‌های میناتوری این بنای باستانی فرو ریخته و به سطوح داخلی آن نیز آسیب رسیده است.

باشنده گان غور در صورت نبود توجه به این بنای تاریخی؛ از تخریب کامل آن هُشدار می‌دهند.

منارِ تاریخی جام، دومین منارِ خشتی جهان است.

این منارِ تاریخی که روایت‌گر تاریخ و فرهنگِ باستانی افغانستان را به نمایش می‌گذارد، اکنون در نتیجه ریزش باران‌ها و سرازیر شدن سیلاب‌ها، آسیب‌های زیادی را متحمل شده است.

تخریب میناتوری‌های باستانی این منار تاریخی یک بخش از آسیب‌های اند که باشنده‌های محل از آن حکایت دارند.

غلام حیدر، باشنده غور می‌گوید: « روزانه حداقل از میناطوری‌های منار جام چهار چوکه و یا پنج چوکه می‌افتد، در ضمن ترک‌های داخل منار زیاد شده است. هرنهادی که می‌تواند این منار را بازسازی کند.»

قرار گرفتن منارِ جام در میانه‌ی رودخانه با آنکه سیمای جذاب را به نمایش می‌گذارد، اما آسیب پذیری این بنای تاریخی نیز از همین جا ریشه می‌گیرد.

به گفته‌ی باشنده گان ولایت غور، سیلاب‌های اخیر بیشتر از هر زمان دیگر، این بنای تاریخی را آسیب زده است و اگر توجه جدی به آن نشود، احتمال تخریب کامل آن به دور از امکان نخواهد بود.

جمشید نوری، یکی از باشندگان غور گفت: «وضعیت منار جام به سمت خراب شدن می‌رود؛ ما امروز که آمدیم هیچ وضعیت خوبی ندارد، در طول چند سال گذشته توجه‌ای به این آثار تاریخی نشده است.»

ملا غلام غوث، باشنده غور می‌گوید: «منار جام، یکی از آثارهای تاریخی ما است. سرمایه ملی ما است، متاسفانه روبه فروپاشی است، خطر فروپاشی این منار زیاد است و بخاطر سیلاب‌ها.»

منار تاریخی جام که یکی از بناهای تاریخی ارزشمند کشور است از گذشته‌های دور کمتر مورد توجه حکومت‌ها بوده است.

عبدالحمید، باشنده ولایت غور می‌گوید: «به تاریخ ۱۳۵۴ در زمان حکومت داوود خان این منار بررسی شده و مشخص شد که ۲۵ درجه تمایل نموده بود. بسیار وعده قطعی داده بودند که منار بازسازی می‌شود، متاسفانه تمام حکامی که در غور بودند ما گلایه مندیم که به غور توجه نکرده‌اند.»

منار جام در سده دوازده‌ام میلادی در زمان حکومت سلطان غیاث الدین غوری به نشانه‌ی اثبات قدرت امپراطوری غوری در منطقه جام ولسوالی شهرک ولایت غور ساخته شد. گفتنی است این منار پس از قطب منار هند که از سوی غوری‌ها ساخته شده دومین منار خشتی جهان است. این بنای تاریخی در سال ۲۰۰۲ ثبت یونسکو نیز شده است.