با گذشت بیش از سه ماه از قطعنامه شورای امنیت، هنوزهم ملل متحد روی تعیین یک فرستاده ویژه برای افغانستان تصمیم نگرفته است.
این سازمان میگوید که روند گزینش فرستاده ویژه ادامه دارد و تاکنون پیشرفتی در آن به میان نیامده است. ملل متحد بدون ارایه جزییات بیشتر در باره این روند، تاکید میورزد بهزودی اطلاعات تازه همگانی خواهد شد.
قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت، پیشنهاد گزینش یک فرستاده ویژه ملل متحد برای افغانستان را داد. هرچند که در این قطعنامه شصت روز به دبیرکل ملل متحد زمان داده شد تا در این باره با طرفها مشوره کند، اما در نهایت، اکنون که بیش از سه ماه از قطعنامه میگذرد، این سازمان نتوانسته روی تعیین یک فرستاده ویژه برای افغانستان تصمیم بگیرد.
اینجا از سخنگوی ملل متحد پرسیده میشود که آیا در این روند پیشرفتی است؟ او بدون ارایه جزییات بیشتر میگوید، روند گزینش فرستاده ویژه برای افغانستان همچنان ادامه دارد.
استیفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل ملل متحد میگوید: «نه. این روند ادامه دارد. هر زمانی که موضوع تازهای بود، امیدوار هستم که بتوانم با شما شریک بسازم.»
بربنیاد ارزیابی مستقل ملل متحد که از سوی فریدون سینرلی اوغلو، هماهنگکننده پیشین این سازمان تدوین شد، فرستاد ویژه برای افغانستان، از یکسو روند ادغام دوباره کشور به جامعه جهانی را به پیش میبرد و در سوی بستر مذکرات میان طرفهای مختلف افغانستان را فراهم میکرد، با چشمانداز شکلگیری یک دولت فراگیر با مشارکت معنادار و کامل زنان. برخی از اشتراک کنندگان نشست پسین دوحه میگویند، تعیین فرستاده ویژه حتمیست.
فیض محمد زلاند، استاد دانشگاه میگوید: «ملل متحد متعهد است که این امور را عملی کند و فرستاده ویژه را تعیین کند. در نشست ماه جون، در نشستی که برگزار میشود، ملل متحد با کشورها روی مساله افغانستان بحث خواهد کرد، با طالبان هم روی منازعه بحث خواهد شد و در مجموع ممکن روی دریافت راه حل سیاسی برای افغانستان پیشرفت صورت گیرد.»
هرچند نشست فبروری دوحه هم به همین منظور برگزار شد، اما تا اینجای کار ملل متحد روی تعیین این فرستاده ویژه به پیشرفتی دست نیافته است و در سوی دگر، فرایند ملل متحد که نقشه راه آینده سیاسی افغانستان پنداشته میشد، همچنان فارغ از بحثها در این اواخر شدهاست.
جمشید یما امیری، آگاه سیاسی میگوید: «طالبان که بحران افغانستان را مختومه میدانند، به نظر نمیرسد با تعیین نماینده ملل متحد موافقت کنند. ملل متحد راهی ندارد که بدون درنظرداشت دیدگاه طالبان، نماینده خود را برای افغانستان معرفی کند.»
طالبان با تعیین فرستاده ویژه از سوی ملل متحد برای افغانستان مخالف اند؛ همینگونه برخی از کشورهای منطقه هم با موضع طالبان روی برخی بخشهای ارزیابی مستقل ملل متحد همسو استند؛ از همینرو این روند روبهرو با چالشهای جدی، حتا بنبست پنداشته میشود.
برنا صالحی، آگاه روابط بینالملل میگوید: «اگر توافق نکنند طالبان و نماینده ملل متحد برای افغانستان مشخص نشود و تکمیل نشود، من فکر می کنم انزوای طالبان کماکان ادامه خواهد یافت و رابطه جامعه جهانی مثل دو سال گذشته با طالباان خواهد بود. این قطعن به ضرر طالبان خواهد بود نه به نفع شان.»
معاونت ملل متحد در افغانستان گفته، قرار است در ماه جون دور سوم نشست نمایندگان ویژه کشورها را روی مساله افغانستان برگزار کند؛ نشستی که بازهم یک بخش اصلی آجندای آن، رایزنی روی تعیین فرستاده ویژه برای افغانستان است. روندی که بسیاری ها باور دارند که دَر یک تحول سیاسی، اقتصادی و وضعیت بشری را باز میکند.