۱۴۰۲ هجری خورشیدی از رهگذر امنیتی، یک سال پرچالش دیگر در تاریخ افغانستان ثبت شد.مللمتحد چهار هزار و۱۸۱ رویداد امنیتی را در کشور ثبت کرده است که هفده مورد آن، حملههای شاخه خراسان داعش را شامل میشود. بر بنیاد آمارهای مللمتحد در ادامه این رویدادها، یکصدوهفده تن کشته شدند و سهوصد یازده تن دیگر زخمی گردیدند.
همزمان با این، در همینسال شورای امنیت مللمتحد در گزارش سالانهاش هشدار داد که شاخه داعش خراسان در افغانستان همچنان بزرگترین تهدید بوده است و القاعده نیز هشت مرکز آموزشی و یک انبار جنگافزار در افغانستان زیر اداره طالبان ایجاد کرده است.
در گزارشهای سهماهه مللمتحد در سال ۱۴۰۲ خورشیدی آمده بود که این سازمان چهارهزارو۱۸۱ رویداد امنیتی به ثبت رسانده که از جمله ۱۷ مورد آن را حملههای داعش تشکیل میدهد.
داعش شاخه خراسان در این سال، غیرنظامیان، به ویژه مردم هزاره و اهل تشیع افغانستان و برخی مقامهای طالبان را هدف گرفته بود.
بر بنیاد گزارش مللمتحد، صفیالله صمیم فرمانده پیشین پولیس طالبان در بغلان و نثاراحمد احمدی سرپرست طالبان در بدخشان از سوی داعش در سال ۱۴۰۲ کشته شدند.
گزارشهای سهماهه مللمتحد در سال ۱۴۰۲ خورشیدی، به حملههای داعش چنین پرداخته است:
- حمله بر یک مسجد شیعیان و هزارهها در بغلان؛
- حمله بر یک ورزشگاه در غرب کابل؛
- حمله بر یک موتر مسافربری در غرب کابل؛
- حمله بر سرپرست طالبان در بدخشان؛
- حمله بر مراسم خاکسپاری سرپرست طالبان در بدخشان؛
- انفجار مواد جابهجا شده در یک موتر در غرب کابل؛
- حمله بر موتر کارمندان زندان پلچرخی کابل؛
- و حمله در نزدیکی وزارت خارجه؛
در همین سال، شورای امنیت مللمتحد نیز در گزارش سالانه خود گفت که شاخه خراسان داعش بزرگترین تهدید است و اذعان داشت که داعش توانایی اجرای چنین طرحهایی را در منطقه و فرا منطقه نیز دارد.
با این حال، حیدر افضلی عضو مجلس نمایندگان دولت پیشین میگوید: « از دید مخالفان طالبان که میبینیم، تعداد عملیاتهای آنان در سراسر کشور افزایش یافته و یک گراف صعودی داشته، در بحث شبکههای تروریستی که در داخل افغانستان فعال استند، مانند داعش، میبینیم که اینها توانسته اند، هم در داخل افغانستان عملیاتهای خود را انجام دهند و هم عملیاتهای بیرونی خود را برنامهریزی کنند».
مللمتحد همچنان سه رویداد مرزی با تاجیکستان و شش رویداد مرزی با پاکستان را در کشور ثبت کرده است که در گزارشهای سهماهه آن همچنان آمده که در سال ۱۴۰۲ طالبان سهبار با پاکستان و یکبار با ایران درگیری مرزی داشتهاند.
قابل ذکر است که آنچه در آخرین روزهای سال ۱۴۰۲ رخ داده است، دو حمله هوایی جنگندههای پاکستانی بر بخشهای از ولایتهای خوست و پکتیکا بود که طالبان با تایید این حملهها، گفتند که ۸ تن، به شمول ۳ کودک و ۵ زن جان باختند.
طالبان این حملهها را محکوم کردند و آن را تجاوز بر حریم افغانستان عنوان کردند. اسلام آباد اما گفت که بر عناصر هراسافکن حمله کرده است. به دنبال این حملهها، نیروهای طالبان با نظامیان پاکستانی در امتداد خط فرضی دیورند در بخشهایی از پکتیا با هم درگیر شدند.
از سوی هم در گزارشهای سهماهه مللمتحد، در ۱۴۰۲ خورشیدی از برخی رویدادها و درگیریهای مرزی که شامل سه رویداد مرزی با تاجیکستان، شش رویداد مرزی با پاکستان، سه درگیری مرزی طالبان با پاکستان، یک درگیری مرزی طالبان با ایران یادآوری شده است.
مللمتحد گفته که به دنبال این همه رویدادها، ۱۱۷ تن کشته و ۳۱۱ تن دیگر زخمی شدهاند. در این گزارش همچنان آمده است که بر اثر وقوع ۴هزارو۱۸۱ رویداد امنیتی، ۱۱۷ نفر کشته و ۳۱۱ زخمی شدهاند.
بر اساس گزارش مللمتحد، جبهههای نظامی مخالف طالبان مانند جبهه آزادی به رهبری یاسین ضیا و جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود و جنبش آزادی افغانستان نیز در سال ۱۴۰۲ تحرکاتی نیز داشتهاند که شمار آن در ۱۲ ولایت به ۴۲ حمله میرسد.
افزون بر این، در گزارش ماههای عقرب، قوس و جدی مللمتحد آمده که جبهه آزادی از میان جبهههای نظامی مخالف طالبان، ۲۴ حمله انجام داده است. در این گزارش گفته شده که دیگر جبهههای نظامی مخالف طالبان مدعی حملههای بیشتری بر علیه طالبان هستند.
در گزارشهای سهماهه مللمتحد در ۱۴۰۲ خورشیدی، به جبهههای نظامی مخالف طالبان
از جمله جبهه آزادی افغانستان، جبهه مقاومت ملی و جنبش آزادی افغانستان اشاره شده است که در یکی از این گزارش آمده است که جبهه ضد طالبان در ۱۲ ولایت گسترش یافته و افغانستان شاهد ۲۴ حمله جبهه آزادی بوده است.
در این میان، در سال ۱۴۰۲ و در ادامه نگرانیهای امنیتی از وضعیت کنونی افغانستان، شورای امنیت مللمتحد نیز در گزارش سالانه خود از فعالیت القاعده در افغانستان ابراز نگرانی کرد. شورای امنیت گزارش داد که شبکه القاعده هشت مرکز آموزشی و یک انبار جنگافزار در افغانستان به تازگی ایجاد کرده است.
از طرفی هم در بخشی از گزارش شورای امنیت مللمتحد در سال ۱۴۰۲ گفته شده که القاعده هشت مرکز آموزشی تازه در افغانستان دارد که شامل چهار مرکز در غزنی، لغمان، پروان و ارزگان و یک انبار تازه جنگافزار در پنجشیر میشود.
با این حال، باشندگان کابل میگویند: «در این یکسال که گذشت وضعیتهای امنیتی زیاد خراب بود، دزدی بود، آدمکشی بود، موتر دزدی بود، جنگهای چریکی بود، بسیار برادرهای هزاره ما را کشتند، وضعیتهای مردم خراب بود».
طالبان اما پیوسته چون گذشته گفتهاند که امنیت در کشور تامین است و از خاک افغانستان تهدیدی متوجه منطقه و جهان نیست. بربنیاد این گزارشها، در سال ۱۴۰۲ ایران، پاکستان و تاجیکستان در همسایگی کشور، روی تقویت و مسدودکردن مرزهایشان با افغانستان کار کردهاند.
بهگفته منابع آگاه، تهدیدهای داعش شاخه خراسان، تیتیپی (تحریک طالبان پاکستان) و جیشالعدل در سطح منطقه، این کشورها را نگران ساخته است.