گفتگوهای طالبان و مقامهای گمرکی پاکستان در بارهی بازگشایی گذرگاه تورخم، روز سهشنبه بیهیچ نتیجهای به پایان رسید و این گذرگاه برای چهارمین روز متواتر بسته ماند.
رسانههای پاکستانی گزارش دادهاند که طالبان امکانات لازم را برای صدور اسناد به رانندگان افغانستان را ندارند. این در حالیست که طالبان از اسلامآباد خواستهاند که برای بیماران به گونهی بشردوستانه اجازه ورود به پاکستان داده شود.
دو طرف از مواضعشان در بارهی الزامیشدن پاسپورت و بلندبردن ظرفیت برای تهیه اسناد عقبنشینی نکردند.
رسانههای پاکستانی گزارش دادهاند که در نشست طالبان با مقامهای محلی پاکستان در گمرک تورخم، آماری داده شده است که ۹۰ درصد از رانندگان و بیماران افغانستان دسترسی به پاسپورت ندارند و اسلام آباد باید به گونهی بشردوستانه برای بیماران، به ویژه برای بیماران سرطانی اجازه رفتوآمد را بدهد.
از سوییهم برخی از رانندگانی که در مسیر راه گیر ماندهاند، میگویند که به آب و نان دسترسی ندارند و چهار روز می شود که گذرگاه تورخم بسته است.
فیضالله یکی از رانندگان میگوید: «افغانستان پاسپورت نمیدهد، پاکستان ویزه نمیدهد. کار ما دست اینان بند است و پاسپورت و ویزه نمیدهند. باید سهولت ایجاد کنند و در تورخم قسمی باشد که هر بار در هفته و ماه، دروازه تورخم بسته میشود نه به تجارت خود می فهمیم؛ نه به کار خود میفهمیم. تمام کانتینرها متوقف است. موترهای حامل سبزی متوقف است، ما زیان می بینیم».
نادر خان یکی از رانندگان دیگر در اینباره میگوید: «امروز روز چهارم است؛ نه نان است، نه آب است. وضو با تیمم می کنیم. پاسپورت نزد ما است؛ اما تاریخش ختم است. افغانستان پاسپورت نمی دهد، پاکستان ویزه نمیدهد. نزد کسی پاسپورت هم باشد، بخواهیم ویزه بگیریم دو ماه بعد احوال می رسد که ویزه کنسل (رد) شد. ما چه کنیم».
اتاق زراعت و مالداری افغانستان به این باور است که پاکستان به بهانههای مختلف در فصل برداشت، گذرگاه تورخم را بسته میکند و بازرگانان افغانستان میلیونها دالر زیان میبیننند.
میرویس حاجی زاده معاون اتاق زراعت و مالداری افغانستان میگوید: «پاکستان همه ساله سه چهار بار گذرگاهها را دقیق در فصل برداشت میوهها، در فصل سبزیها و در فصل تجارت افغانستان به بهانههای گوناگون مسدود میکند و آنهم در زمانی که همه اموال در مرز میرسد و دیگر راه برگشت ندارند و اینگونه سالانه میلیونها دالر به تاجران افغانستان صدمه میزنند. وقتی که چندین روز میوه و سبزیها متوقف بمانند، معلومدار است که فاسد میشوند و تجار مجبور میشود همه را دور بریزید».
بستهشدن گذرگاه تورخم، بهای سبزی و میوه در بازارهای کابل را نیز بلند برده است.
برخی از دکانداران میگویند که میوه و سبزی زود فاسد میشوند و در حال حاضر بیشتر میوه و سبزی افغانستان از بیرون وارد کشور میشود.
مرتضی یکی از دکانداران میگوید: «میوه جات و ترکاری باب چیزیست که اگر در وقت کم به جای مناسب نرسد به مدت زیاد نگهداری نمیشود و زود فاسد میشوند و تجار مجبور میشوند که همه را دور بریزند که باعث زیان آنها خواهد شد».
آمارهای اتاق تجارت و سرمایهگذاری نشان میدهد که تا اکنون سه هزار کانتینر حامل کالاهای افغانستان در دو سوی گذرگاه تورخم متوقف هستند و اجازهی عبور به آنان داده نمیشود.
حجم تجارت افغانستان و پاکستان در مقایسه با کشورهای همسایه بلند است و بازرگانان افغانستان بخش زیادی از کالاهای ترانزیتیشان را از بندرهای کراچی و گوادر پاکستان وارد میکنند.