طالبان مدرسههای جهادیشان را در بیش از ۱۰ ولایت افغانستان فعال ساخته و جوانان را جلبوجذب میکنند.
طالبان تایید کردهاند که در این مدرسهها، با نصاب جدید به آموزش میپردازند. اما درباره شمار این مدرسهها و تعداد دانشآموزان آنها هیچ اطلاعاتی را همگانی نکردهاند.
از زابل، فراه و کنر تا کابل و پنجشیر و چند ولایت دیگر، مدرسههای جهادی طالبان فعال است و سرگرم آموزش به نوجوانان هستند. مدرسههایی که به گفته طالبان با نصاب آموزشی تازه به کار آموزش میپردازند.
خوابگاه دانشجویان دارالمعلمین بامیان، از سوی طالبان به مدرسه جهادی تبدیل شده است. مدرسهای که برخی دانشجویانش میگویند که در کنار آموزههای دینی، به آموزشهای جنگی نیز پرداخته میشود.
یکی دیگر از دانشجویان بامیانی میگوید: «ایجاد همچون مراکز دینی و جهادی، اثرات و پیامدهای منفی برای جامعه بهبار میآورد و جامعه را به سوی نابودی و افراطیت سوق میدهد. از تبدیلشدن خوابگاهها به مدارس و مراکز جهادی سخت اندوهگین هستیم».
دانشجویان نگران گسترش افراطیت و تندروییِ برخاسته از مدرسههای جهادی طالبان میان جوانان و نوجوانان هستند.
باشندگان بامیان گفتهاند که طالبان در یک اطلاعیه، آنان را به فرستادنِ فرزندانشان به مدرسههای جهادی فراخواندهاند.
یکی از باشندگان بامیان گفت: «کسانیکه در این مدارس تربیت میشوند و کسانی که در این مدارس درس میخوانند با یک روحیه بالای افراطیگری به بار میآیند و در کل، همین موارد، زمینهساز فعالیتهای تروریستی در کشور خواهد بود».
هرچند طالبان ریاست مدرسههای جهادی را ایجاد کردهاند، اما هیچ اطلاعاتی درباره شمار مدرسهها و دانشآموزان آن بیرون ندادهاند.
بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان، در آخرین گزارش خود، بدون ارایه آمار گفته است که مقامهای محلی طالبان، مکتبهای عامه را به مدرسههای دینی تبدیل کردهاند. تنها و تنها برای آموزشهای دینی.
غلام فاروق علیم، استاد دانشگاه معتقد است: «در این مراکز فقط مسایل خشونتآمیز، مسایل تروریستی و افکار طالبانی تدریس میشود. طالبان برای تداوم حاکمیتشان از جوانان سربازگیری میکنند و آنها را با افکار طالبانی خود آماده میسازند».
تمرکز رهبر طالبان هم به جایِ مکتب و دانشگاه، پیوسته بر مدرسهها بوده است. ایجاد دستکم ده مدرسه در هر ولسوالی، برای طالبان به هدف تعیین شدهاست. یعنی با توجه به کمیت ولسوالیهای افغانستان، ایجاد بالای ۴هزار مدرسه در آینده وجود دارد.
با بهقدرترسیدن دوباره طالبان، صدها هزار دختر از رفتن به مکتب و دانشگاه منع شدهاند؛ اما در مقابل، بر شمار مدرسهها -با دانشآموزانِ پسر- افزوده شده است.