امروز ۲۴ جوزا روز مادر در افغانستان است، هرچند که طالبان این روز و دهها مناسبت دیگر را از تقویم افغانستان تحت حاکمیت خود حذف کردهاند.
بسیاری از زنان افغانستان همزمان با فرا رسیدن روز مادر با شکایت از بدتر شدن وضعیت زندگیشان در دوسال گذشته میگویند که بیکاری و فقر اقتصادی در دو سال پسین مشکلات زندگیشان را چند برابر ساخته است.
لیلما حمیدی، مادر ۳۵ سالهای است که مسئولیت یک خانواده هفت نفری را به عهده دارد. او با کراچی دست داشتهاش در جادههای کابل آب میفروشد.
او میگوید که همسرش را دو سال قبل در یک حادثه ترافیکی از دست داده و مجبور است برای شش فرزندش لقمه نانی پیدا کند.
این مادر گفت: «زندگی در گذشته هم سخت بود، ولی دشواری بزرگتر از زمان آغاز شد که پدر فرزندانم در مقابل چشمانم فوت کرد و من پول برای زخم ها و شکستگیهای او نداشتم حادثه او را از ما نگرفت بیپولی او را گرفت.»
برخی از این مادران که سرپرستی خانوادههایشان را به عهده دارند، میگویند که مشکلات اقتصادی آنان را در تنگنای زندگی قرار داده و مجبور هستند برای ادامه زندگی هر نوع سختی را تحمل کنند.
خاطره مادر دیگری است که ۳۸ سال دارد که از بام تا شام در کناره جاده کفشهای مردم را رنگ میکند.
رنج و سختی زندگی آنقدر به او فشار آورده که نمیداند روز مادر کی است؟
خاطره میگوید که هرگز کسی در این روز برایش تبریکی نگفته و هدیه نداده است.
او و همسرش در ولایت کندز زندگی میکردند. اما وقتی این ولایت به دست طالبان سقوط کرد، همسرش که نظامی بود، کشته شد. خاطره و فرزندش به کابل آمد.
خاطره گفت: «من بهخاطر پسرم حاضرم تمام عمر کفشهای مردم را رنگ کنم تا او درس بخواند.»
محدودیتهای وضع شده از سوی حکومت طالبان بر تحصیل دختران و کار زنان در افغانستان از موارد دیگری است که بر زندگی مادران در افغانستان سایه انداخته است.
با آن هم خانوادههای زیادی هستند که همه ساله برای تجلیل و گرامی داشت از روز مادر شیرینی و کیک خریداری میکنند و روی کیک اسم مادرهایشان را مینویسند تا به این بهانه لبخند را روی لبهای مادرشان بنشانند.
با آنکه حکومت طالبان میگوید، حقوق همه زنان و دختران مطابق شریعت اسلام در افغانستان تأمین است، اما این گروه پس از تسلط به قدرت در آگست سال ۲۰۲۱ میلادی تمامی دختران بالاتر از صنف ششم را رفتن به مکتب منع کرد و دروازه دانشگاهها را نیز به روی دختران و زنان بستند.
طالبان در فرمانی دیگر اکثر زنان را که بسیاریشان مادران هستند از کار در ادارات دولتی و تمام ادارات غیردولتی منع کردهاند.
در سالهای گذشته از روزهایی مانند روز مادر، روز زن در برخی ادارات دولتی و غیردولتی افغانستان با راهاندازی برنامهها و اهدای هدیه به زنان بهگونهای نمادین گرامی داشت میشد.
اما حالا حاضر در افغانستان تحت حاکمیت طالبان از تجلیل رسمی از این روزها خبری نیست.
در کنار آن شماری از مادران جوان در حال حاضر از دسترسی مناسب و متداوم به مراقبتهای صحی نیز محروم هستند.
سازمان جهانی صحت(WHO) در گزارشی گفته است: «افغانستان یکی از کشورهایی است که بلندترین سطح مرگ و میر مادران در آن برای چندمین سال به ثبت رسیده است.»