رویترز به نقل از یک منبع مطلع نوشت که نخست وزیر قطر در ماه جاری میلادی در سفری که به قندهار داشته است با ملا هبتالله اخندزاده؛ رهبر طالبان مذاکرات محرمانهای در مورد حل تنش با جامعه بینالمللی انجام داده است.
رویترز این ملاقات را نشان دهنده تمایل جدید حاکمان افغانستان برای بحث در مورد راههای مختلف برای پایان دادن به انزوای آنها در جهان تحلیل کرده است.
نشست ۲۲ ثور (۱۲ می) در شهر قندهار در جنوب افغانستان بین محمد بن عبدالرحمن آل ثانی نخست وزیر قطر و هبتالله آخندزاده اولین دیداری است که رهبر منزوی طالبان با یک مقام عالی رتبه خارجی برگزار کرده است.
این منبع میگوید که دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در جریان گفتگوها قرار گرفته است و در حال «هماهنگی روی همه موضوعات مورد بحث» در این جلسه از جمله ادامه گفتگو با طالبان است.
این منبع که نخواست نامش فاش شود، گفت که از دیگر موضوعاتی که شیخ محمد با هبتالله مطرح کرده است، نیاز به پایان ممنوعیت تحصیل دختران و اشتغال زنان توسط طالبان در افغانستان است.
این نشست نشاندهنده موفقیت دیپلماتیک قطر است که از محدودیتهای طالبان بر زنان انتقاد کرده و در عین حال از روابط دیرینه با این جنبش اسلامگرا برای فشار برای تعامل عمیقتر جامعه بینالمللی با کابل استفاده میکند.
این درحالی است که ایالات متحده از طالبان خواسته است تا به ممنوعیت تحصیل و کار دختران و زنان پایان دهد تا آنها بتوانند آزادی عمل داشته باشند.
رویترز این اظهارات را درحالی از زبان یک منبع مطلع بیان کرده است که واشنگتن از افزایش مذاکرات سطح پایین بینتیجه و نا امید از پیشرفتی که بتواند به ممنوعیتها پایان دهد و بحرانهای انسانی و مالی وخیم را که دهها میلیون شهروند افغانستان را گرسنه و بیکار کرده ناامید شده است.
کاخ سفید از اظهار نظر درباره این مذاکرات خودداری کرده است و وزارت امور خارجه و سفارت قطر در واشنگتن به درخواستهای رویترز به سئوالات در این باره پاسخ ندادهاند.
این درحالی است که محدودیتهای تحصیلی و کار زنان در افغانستان روند اعطای کمکهای بشردوستانه را در این کشور با مشکل مواجه کرده است و دلیل اصلی آن عدم پذیرش حکومت طالبان از سوی جامعه جهانی است.
براساس گزارش سازمان ملل که در ماه مارس در شورای حقوق بشر در ژنو ارائه شد، رفتار طالبان با زنان و دختران میتواند جنایت علیه بشریت باشد.
طالبان میگویند که مطابق با تفسیر آنها از قوانین اسلامی و آداب و رسوم افغانستان به حقوق زنان احترام میگذارند.
رویترز در ادامه نوشته است که هیبتالله آخندزاده، یک اسلامگرای تندرو است و تمایلی چندانی برای سازش یا تغییر در احکامش نشان نداده است. اما دیدار او با شیخ محمد، نشان میدهد که او آماده است تا راههایی را برای پایان دادن به انزوای افغانستان و تقویت برنامههای امدادی در این کشور جستجو کند.
این منبع همچنین گفت: «این دیدار بسیار مثبت بود. هبتالله بسیار علاقهمند به ادامه گفتگو با جامعه جهانی بوده است.
دولت طالبان از ماه جنوری وعده داده است که دستورالعملهای مکتوب به گروههای امدادی اجازه میدهد تا آنها بتوانند، همکاریشان را با کارمندان زن ادامه بدهند.
طالبان در ماه مارس ۲۰۲۲ دختران را از تحصیل در دبیرستان منع کرد و در ماه دسامبر همان سال این ممنوعیت را به دانشگاه ها نیز تعمیم داد.
آنها میگویند زمانی که «شرایط» از جمله تهیه یک برنامه درسی اسلامی فراهم شود، مدارس متوسطه را برای دختران باز میکنند.
رسیدگی به بحران بشردوستانه
این منبع گفت که شیخ محمد و هیبت الله همچنین در مورد تلاشها برای رفع بحران انسانی در افغانستان گفتگو کردند.
این درحالی است که سازمان ملل متحد میگوید که تقریباً سه چهارم از جمعیت ۴۰ میلیونی افغانستان به کمک نیاز دارند و هشدار داده است که بودجه آنها برای حمایت از مردم افغانستان درحال پایان یافته است.
این منبع گفت که شیخ محمد با هبتالله درباره «تداوم تلاشهای میدانی» طالبان در زمینه مبارزه با تروریسم را مطرح کرد که به تلاش کابل برای سرکوب یک گروه وابسته به دولت اسلامی اشاره دارد.
شاخه خراسان داعش، دشمن اصلی ایدئولوژیک طالبان است که بیشتر در شرق افغانستان مستقر است، اما اقلیتها و سفارتخانهها را در کابل هدف قرار داده است.
ایالات متحده و متحدانش میگویند که طالبان اعضای القاعده و طالبان پاکستان را پناه می دهند. اما طالبان افغانستان این موضوع را تکذیب میکند.
تاکنون هیچ اطلاعاتی از این دیدار مهم منتشر نشده است.
هبتالله آخندزاده از سال ۲۰۱۶ تاکنون رهبر مذهبی، سیاسی و نظامی طالبان بوده است و هرگز قندهار را ترک نمیکند.
طالبان در سال ۲۰۱۳ یک دفتر سیاسی در دوحه قطر باز کرد تا مذاکرات آنها با واشنگتن را تسهیل کند. گفتوگوهایی که منجر به توافق سال ۲۰۲۰ برای خروج نیروهای بین المللی تحت رهبری ایالات متحده از افغانستان شد.
در حالی که پادشاهی کوچک خلیج فارس (قطر) هیچ روابط دیپلماتیک رسمی با افغانستان ندارد، سفارت آن در کابل باز است و منافع ایالات متحده را در آنجا نمایندگی میکند.
قطر مدتهاست که جامعه بینالمللی را تحت فشار قرار داده است تا در چهارچوب یک «نقشه راه» گامهایی برای به رسمیت شناختن طالبان بردارند.