جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، شام سه شنبه ۷ فبروری ۲۰۲۳ در سخن‌رانی سالانه‌اش در نشست مشترک مجلس نمایندگان و اعضای مجلس سنا در کنگره‌ی آن کشور، نامی از افغانستان نبرد.
آقای بایدن در ۷۳ دقیقه سخن‌رانی خود در حالی که به وضعیت افغانستان پس از خروج نیروهای امریکایی هیچ اشاره‌ای نکرد، به وضعیت اقتصادی امریکا، جنگ روسیه و اوکراین و روابط امریکا و چین پرداخت.
لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه امریکا در واکنش به سخن‌رانی سالانه‌ی جوبایدن در کنگره‌ی آن کشور گفت که «ظاهرن جوبایدن افغانستان را فراموش کرده‌است؛ اما من به شما اطمینان می‌دهم که دنیا این کشور را فراموش نکرده‌است.»
به گفته‌ی وی، متحدان امریکا تاکنون از «عقب‌نشینی فاجعه بار» جو بایدن در «شوک» استند و «دشمنان تروریست امریکا» جسور شده‌اند.
افزون بر این، مایک مک کال، رییس کمیته‌ی روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا روز سه شنبه با اشاره به سیاست‌های سرکوب‌گرانه‌ی طالبان در برابر زنان افغانستان گفت که طالبان تغییری نکرده‌اند و واشنگتن باید در برابر این گروه اقدام کند.
مسعود ترشت‌وال، رییس مؤسسه‌ی مطالعات حقوقی و سیاسی افغانستان در این باره به آمو گفت: «با در نظر داشت تحولاتی که در جهان و منطقه وجود دارد، امریکایی‌ها اولویت و اهمیت را به جنگی که عملن در آن دخیل استند و آن جنگ اوکراین است، معطوف کرده‌اند و مورد دوم این است که امریکایی‌ها تقریبن پنج سال است که افغانستان را فراموش کرده‌اند. نه ورود امریکا و نه خروج آنها برای مردم افغانستان بود؛ بل همه برای منافع مردم امریکا بود.»
این نخستین سخن‌رانی جو بایدن در دوره‌ی ریاست کوین مک کارتی از حزب جمهوری‌خواه امریکا بر مجلس نمایندگان آن کشور بود.
این سخن‌رانی به «وضعیتِ کشور» مشهور است. جو بایدن نیز در این سخن‌رانی با دفاع از برنامه‌های اقتصادی‌اش برای امریکا، بار دیگر از گرفتن مسؤولیت توَرّمِ موجود سرباز زد و گفت که زمانی که او به ریاست جمهوری رسید، تورّم وجود داشت.
بایدن افزود که در دو سال گذشته ۱۲ میلیون شغل را به همکاری اعضای مجلس نمایندگان و مجلس سنای آن کشور ایجاد کرده‌است.
بایدن گفت که قرار است پیشنهاد سند بودجه‌ی مالی خود را به زودی ارائه کند و از جمهوری خواهان خواست تا پیشنهادهای خود را در آن مورد مطرح کنند.
وی به ضرورت کار مشترک جمهوری خواهان و دموکرات ها تأکید کرد و گفت: «ما همیشه شنیدیم که دموکرات‌ها و جمهوری خواهان نمی‌توانند با هم کار کنند؛ اما در این ۲ سالی که گذشت، ما بدبینی‌ها و مخالفین را نادرست ثابت کردیم.»
رییس جمهور امریکا در این سخن‌رانی اضافه کرد که دموکراسی امریکا «شکست ناپذیر» و «استوار» است.
تهاجم پوتین به اوکراین آزمونی برای آیندگان بوده است
جو بایدن در این سخن‌رانی با اشاره به جنگ روسیه و اوکراین گفت که «تهاجم پوتین به اوکراین، آزمونی برای آیندگان بوده‌است.»
او افزود: «سال قبل در همین موقع که سخن‌رانی وضعیت کشور را ایراد کردم، درست چند روز پس از آغاز حمله‌ی وحشیانه‌ی پوتین به اوکراین بود. حمله‌ی مرگ‌بار روسیه، نشان دهنده‌ی تصاویری از مرگ و ویرانی بود که اروپا در زمان جنگ جهانی دوم آن را متحمل شد. تهاجم پوتین آزمونی برای آیندگان خواهد بوده و نیز آزمونی برای امریکا و دنیا است.»
بایدن در این سخن‌رانی بر نقش خود برای متحد کردن ناتو و ایجاد ایتلاف جهانی در برابر روسیه تأکید کرد.
او گفت که کشورش در برابر تجاوز پوتین ایستاده‌است و با ارائه کمک امریکا به اوکراین، نیروهای روسیه با مشکل روبه‌رو شده‌اند.
رییس جمهور امریکا در ادامه به بررسی اختلاف‌ها با چین و اقدام‌های دولت وی برای تقویت اقتصاد ایالات متحده و نوسازی ارتش پرداخت.
او افزود: «پیش از به قدرت رسیدن من، داستان طوری بود که چین در حال افزایش قدرت خود بود و امریکا در حال زوال، اکنون داستان تغییر کرده‌است. ما به دنبال قوی کردن امریکا هستیم؛ سرمایه‌گذاری در صنایعی که آینده را رقم خواهد زد و صنایعی که دولت چین قصد دارد بر آنها تسلط یابد.»
او هم‌چنان درباره‌ی ورود بالون چین به آسمان امریکا تعهد سپرد که از حاکمیت ملی کشورش دفاع می‌کند.
هرچند آقای بایدن در این سخن‌رانی نامی از افغانستان نبرد؛ اما در این نشست از دو مترجم نیروهای امریکایی که در افغانستان کار کرده بودند، دعوت شده بود.
جو بایدن، پیش از این در ۲۱ سپتمبر ۲۰۲۲ در سخن‌رانیی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز تنها یک‌بار از افغانستان نام بُرد و گفت: «طالبان حقوق زنان و کودکان را نادیده گرفته‌اند و شهروندان افغانستان مقاومت می‌کنند.»
او باری نیز در گفت‌وگو با ان بی سی نیوز امریکا با تأکید بر درستی تصمیم واشنگتن برای خروج از افغانستان، به جای گرفتن نام افغانستان، ابتدا نام اوکراین و سپس نام عراق را گرفت.
او گفته بود: «ما کوچک‌ترین فُرصتی برای متحد کردن اوکراین نداشتیم؛ یعنی ببخشید عراق و افغانستان! دست‌یابی به این امر غیرممکن بود.»
کارشناسان امریکایی سخن‌رانی جوبایدن در نشست مشترک مجلس نمایندگان و مجلس سنای آن کشور را آغاز کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۴ وی می‌دانند.
