مسؤولان اتاق تجارت و سرمایه گذاری میگویند که از ده روز به اینسو، کانتینرهای حامل موادغذایی و غیرغذایی متوقف ماندهاند و با گذشت هر روز بازرگانان زیان میبینند.
برخی از اعضای هیأت مدیرهی اتاق تجارت و سرمایهگذاری ننگرهار میگویند که طالبان روند انتقال کالاها و خدمات را برای جابهجایی کانتینرها در انحصار خود درآوردهاند و اضافه ستانی میکنند و به همین دلیل صدها کانتینر در گذرگاه تورخم متوقف شدهاست.
بربنیاد آمارهای این اتاق، پیش از انحصار طالبان، انتقال هر کانتینر از تورخم تا جلال آباد ۱۰ هزار افغانی هزینه داشت؛ ولی اکنون نمایندگان طالبان از انتقال آن ۲۵ هزار افغانی میگیرند.
حاجی نورآغا خوگیانی، رییس اتحادیهی ترانسپورت خصوصی در این باره میگوید که افرادی که اضافه ستانی میکنند، به نام کمسیون آمدهاند و نمیگذارند بازرگانان از ترانسپورت بخش خصوصی استفاده کنند.
خوگیانی تأکید کرد: «از کابل و قندهار افرادی به نام کمیسیون آمدهاند و میگویند ما برای شما نمبر آماده میکنیم. ما نمبر نمیخواهیم، ما ترانسپورت آزاد میخواهیم که رقابت شود، به خاطری که به عموم مردم مفاد برسد.»
شیرمل اتمانزی، نمایندهی ایستگاه موترهای باربری در تورخم میگوید که طالبان باید هر چه زودتر به این مشکل خاتمه دهند.
آقای اتمانزی گفت: «ما قبلن همراه راننده کرایه را جور میآمدیم، حالا کمیشن کاران آمدهاند و میگویند که از ما لاری بگیرید و نمیگذارند که مستقیم از بازار آزاد لاری بگیریم و کرایهی کمیشن کاران بیش از دو برابر است.»
بیشتر کالاهای بازرگانی که در گذرگاه تورخم متوقف ماندهاند، مواد خوراکی و غیر خوراکی استند. این درحالی است که به دلیل سرمای هوا، بهای مواد خوراکی در بازارها نیز افزایش یافتهاست.
به باور بازرگانان، ادامهی این وضعیت بر بهای کالاها در افغانستان اثر بد خواهد گذاشت.
زلمی عظیمی، عضو هیأت مدیرهی اتاق تجارت و سرمایهگذاری تأکید کرد: «صدها کانتینر در تورخم متوقف ماندهاند. بارِ این کانتینرها مواد اولیه و کالاهای دیگر است. به این خاطر است که قبلن تاجران توسط موتر کرن، کانتینر خود را به دیگر موترها بار میکردند و مسؤولیت داشتند، اکنون امارت (طالبان) آمده که مسؤولیت کرن و ترانسپورت را به عهده گیرد. قبلن ما تاجران ۱۰ هزار افغانی در این زمینه مصرف داشتیم و اکنون به ۲۵ هزار افغانی افزایش یافتهاست و از طالبان میخواهیم که این مشکل را برطرف کنند.»
در همین حال، امامالدین احمدی، سخنگوی طالبان برای وزارت ترانسپورت و هوانوردی، گرفتن ۲۵ هزار افغانی از هر موتر را رد کرد و گفت که کرایه انتقالا کالاها از تورخم تا شهر جلال آباد در ولایت ننگرهار ۱۲ هزار افغانی میشود.
او افزود: «ما به موترهای پاکستانی اجازه نمی دهیم و این بالای قیمت ها تاثیر دارد و کرایه انتقال کالا از تورخم تا جلال آباد ممکن دوازده هزار افغانی شود نه بالاتر از آن. ما اصول و لایحهای که آماده ساختیم موترها به ترتیب و به نمبر اجازه داده میشوند. البته موترهایی که اجازه نامه دارند نه هر موتر.»
این درحالی است که بازرگانان کالاهای مورد نیاز افغانستان را از طریق بندر کراچیِ پاکستان به تورخم و سپس به دیگر ولایتها انتقال میدهند و افزایش کرایهی ترانسپورت و دیگر خدمات، اثرِ بدی بر بهای کالاها در بازارها دارد.