نهادهای حقوق بشری طالبان را در ۱۷ ماه گذشته به نقض آشکار حقوق بشر در افغانستان متهم ساخته اند.
بربنیاد گزارش سازمان‌های حقوق بشری ، با تسلط دوباره‌ی طالبان در افغانستان، این گروه در بیش‌تر موارد اقدام به کشتن، بازداشت و شکنجه‌ی شماری از شهروندان این کشور کرده‌اند.
غیرنظامیان
بربنیاد یک گزارش یوناما از ۱۵ اگست ۲۰۲۱ تا ۱۵ اگست ۲۰۲۲ میلادی، ۷۰۰ غیرنظامی از سوی طالبان کشته شدند.
در ادامه‌ی این گزارش آمده‌است که طالبان در این مدت، اقدام به ۱۶۰مورد قتل فراقانونی، ۱۷۸ مورد بازداشت‌ِ خودسرانه و ۵۶ مورد شکنجه کرده‌اند. طالبان در یک سال گذشته به قتل ده ها غیرنظامی در پنجشیر، اندراب، تخار و برخی از ولایت های دیگر متهم شناخته شده اند.
زنان
سرکوب اعتراض‌های زنان و لت‌وکوب آنها از سوی طالبان، از جمله مواردی بود که در سال ۲۰۲۲ میلادی از سوی طالبان انجام شد و این گروه به نقضِ روشن حقوق بشر متهم شده‌است.
بازداشت زنان مُعترض، یکی از برجسته‌ترین موارد نقض حقوق بشر از سوی طالبان در سال ۲۰۲۲ بوده که انتقادهای تندی را به همراه داشته‌است. بازداشت چند زن معترض از جمله فرحت پوپل‌زی، ظریفه یعقوبی و حمیرا یوسفی در جریان اعتراض‌ها، از شمار موارد نقض حقوق بشر توسط طالبان دانسته شده‌است.
بربنیاد آمارهای که از سوی جنبش زنان معترض به آمو ارایه شده است، تا هنوز نزدیک به ۱۰۰ راهپیمایی از سوی این گروه در واکنش به وضع محدودیتها از سوی طالبان برعلیه زنان در افغانستان در شهرهای کابل، هرات و مزارشریف راه اندازی شده است.
نظامیان پیشین
پی‌گرد، بازداشت وکشتن نظامیان پیشین از سوی طالبان، از دیگر موارد نقض حقوق بشر توسط طالبان در سال گذشته میلادی بوده‌است. هرچند این گروه در اوایل تسلط شان اعلام کردند که بربنیاد فرمان های رهبر شان نظامیان پیشین را بخشیده اند؛ اما بسیاری از نظامیان پیشین از سوی این گروه بازداشت و شماری هم به‌گونه‌ی بی‌رحمانه به قتل رسیدند. موارد بیش‌تر قتل نظامیان پیشین در شمال، به ویژه در پنجشیر رخ داده‌است.
کوچ دادن و غصب زمین
کوچ اجباری باشنده گان پنجشیر، اندراب و خواجه بهاوالدین تخار و غصب زمین های مناطق هزاره‌نشین از سوی طالبان از دیگر موارد نقض آشکار حقوق بشر در سال گذشته‌ی میلادی بوده‌است. همچنین کشتن چند تن از هزاره‌ها در دای‌کندی از سوی طالبان که کودکان نیز مشمولِ آنها بودند، از جمله مواردی بود که افشا شد و انتقادهای بسیاری را متوجه طالبان کرد.
ازدواجهای اجباری
ازدواجهای اجباری نیز از مواردی است که طالبان عامل آن دانسته شده‌اند.
نظیفه جلالی، مسؤول یکی از نهادهای تحقیقی در این باره می‌گوید که از زمان تسلط طالبان درافغانستان ۲۲۰۰ مورد ازدواج اجباری در نهاد آنان ثبت شده است که ۹۰۰ رویداد آن مربوط به افراد طالبان می‌شود.
او ادامه داد که در سال گذشته، نزدیک به ۵۵ قضیه‌ی لت‌وکوب زنان از سوی طالبان نیز در نهاد آنان ثبت شده‌است.
بازداشت و زندانی کردن افراد
هرچند آمار دقیق افرادی که از سوی طالبان بازداشت و زندانی شده‌اند در دست‌رس نیست؛ اما چندی پیش کمیته‌ی صلیب سرخ گفته بود که این نهاد برای ۱۲هزار زندانی در زندان‌های طالبان، خدمات بشر دوستانه را ارائه می‌کند.
خشونت بر ضدِ خبرنگاران
در گزارش سالانه‌ی مرکز خبرنگاران که یک‌روز پیش از آغاز سال ۲۰۲۳ منتشر شد، از افزایش ۵/۲ برابر شدن خشونت و نقض حقوق خبرنگاران در سال ۲۰۲۲ سخن به میان آمده‌است.
در این گزارش همچنان آمده‌است که در سالِ گذشته‌ی میلادی ۲۶۰ رویداد نقض حقوق خبرنگاران مشمول، تعقیب، بازداشت و لت‌وکوب خبرنگاران از سوی این نهاد ثبت شده‌است.
«حد و قصاص»
اجرای احکام «حد و قصاص» توسط طالبان که از سوی نهادهای حقوق بشری مورد انتقاد شدید قرار گرفت، در سال ۲۰۲۲ آغاز و تاکنون نیز ادامه دارد.
طالبان از زمان اجرای حکم تعزیری تاکنون ۲۶۰ تن را در ولایتهای مختلف به اتهام‌های گوناگون از جمله دزدی و فساد اخلاقی در ولایتهای گوناگون کشور پیشِ چشم همگان شلاق زده‌اند.
افراد این گروه اولین حکم قصاص را در ولایت فراه بر یک مرد اجرا کردند که انتقادهای تندی را به همراه داشت؛ اما طالبان در پاسخ به این واکنش‌ها گفتند که آنچه را انجام دادند، «حکمِ شریعت» است و آنها هیچ اشتباهی را مرتکب نشده‌اند.
شکنجه و کشتن اسیرانِ جنگی
شکنجه و کشتن اسیران جنگی از سوی طالبان که هر از گاهی در نوارهای دیداری در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود، از جمله‌ی جنایت‌های جنگی به حساب می‌آید.
بربنیاد گزارش ها طالبان شماری از اسیران جنگی را در ولایت های پنجشیر، بدخشان و بغلان(اندراب) به گلوله بستند. منابعی به آمو گفته اند که طالبان ملک خان، بحرالدین آغا، حمید مجاهد، خیرمحمد خیرخواه و محد یار از فرماندهان جبهه مقاومت را در ولایت های پنجشیر، بدخشان و اندراب ولایت بغلان با افراد زیر فرمان شان پس از اسارت کشتند. تصویر های تیرباران محمد یار از فرماندهان جبهه مقاومت با سه فرزند، برادر و سه همکارش از سوی طالبان در پنجشیر پخش شده است.
