مرکز خبرنگاران افغانستان با پخش گزارش سالانه این مرکز درباره وضعیت رسانهها و خبرنگاران در سال ۲۰۲۲ می گوید که خشونتها در برابر خبرنگاران در مقایسه با سال پار میلادی«دو نیم برابر» شده است.
این سازمان میگوید در سال ۲۰۲۲، ۲۶۰ رویداد نقض حقوق خبرنگاران و کارمندانرسانهای از سوی این نهاد به ثبت رسیده است.
رقمی که افزایش ۱۳۸ درصدی را در مقایسه با سال پار نشان میدهد.
یافتههای مرکز خبرنگاران افغانستان نشان میدهد که بیشترین مورد نقض حقوق خبرنگاران به شمول لت و کوب، شکنجه و توهین تحقیر خبرنگاران از سوی نیروهای طالبان بوده است.
از میان ۲۶۰ رویداد خشونت با خبرنگاران، ۱۱۹ مورد آن بازداشت موقت خبرنگاران توام با خشونت بدنی و روانی، توهین و تحقیر بوده است.
مرکز خبرنگاران افغانستان می گوید که در یک سال گذشته ۵۸ خبرنگار در کابل، ۱۱ خبرنگار در قندهار، ۱۱ خبرنگار در پکتیا، ۷ خبرنگار در غزنی، ۶ خبرنگار در فاریاب، ۹ خبرنگار در هرات، سمنگان و بامیان، ۸ خبرنگار در پروان، ارزگان، لوگر و غور و نیز ۹ خبرنگار دیگر در کاپیسا، بلخ، تخار، ننگرهار و خوست، هلمند، زابل، فراه، بادغیس بازداشت شدند.
بر بنیاد گزارش مرکز خبرنگاران افغانستان از میان همه خبرنگاران بازداشت شده، دست کم ۳ خبرنگار و کارمند رسانهای به شمول، خالد قادری، مجری پیشین رادیو نوروز در هرات، از ۱۷ مارچ ، فیض الله فیضبخش، خبرنگار آزاد از ۱۷ آگست در
کابل و قدرتالله ترار، خبرنگار تلویزیون زرغون در خوست از ۱۱ نومبر سال روان میلادی تاکنون در بند طالبان اند.
این مرکز می گوید که خالد قادری به علت پخش دیدگاه انتقادیاش درباره طالبان در شبکههای اجتماعی از سوی دادگاه طالبان در هرات به یک سال زندان محکوم شده است. فیضالله فیض بخش هنگام تصویربرداری از محل «کشته شدن» ایمن ظواهری رهبر القاعده در کابل، و قدرتالله ترار به علت کار خبرنگاری و پستهای انتقادیاش در شبکههای اجتماعی بازداشت شده است.
یافتههای مرکز خبرنگاران افغانستان نشان میهد که دستگاه امنیتی طالبان به ویژه اداره استخبارات این گروه و همچنان وزارت امر به معروف طالبان به طور مستقیم و غیر مستقیم با «بازداشت، تهدید و ترساندن خبرنگاران» روند سرکوب آزادی رسانهها و آزادی بیان را به پیش میبرند.
یک خبرنگار در کابل که نمی خواهد نامی از او در این گزارش گرفته شود به آمو گفت با گذشت هر روز طالبان با وضع محدودیتهای تازه کار را برای خبرنگاران دشوار میکنند.
او گفت: «در کار خبرنگاری اگر مستقل و بیطرف نبودی رسالت خبرنگاری زیر پرسش قرار میگیرد متاسفانه در وضعیت فعلی خبرنگاران درکار شان استقلالیت ندارند واین بدترین حالت است ، سانسور بشکل گسترده وجود دارد ، چتر های حمایتی خبرنگاران ازکار افتاده اند مراجع قابل اعتماد حمایتی برای خبرنگاران اصلا وجود ندارد».
طالبان در تازهترین مورد، روز چهارشنبه در نشستی به رسانهها گفت که رسانهها باید برای به میان آمدن برخی تغییرات آماده شوند.
پیش از این نی یا دفتر حمایت کننده رسانههای آزاد افغانستان در روز جهانی تلویزیون گفت در ۲۷ نومبر سال روان هجری خورشیدی گفته بود که در یک سال گذشته فعالیت ۵۰ درصد تلویزیونهای افغانستان به علت مشکلات اقتصادی متوقف شدهاست.
در اعلامیه نی آمده بود که در کنار تلویزیونها، نشرات ۴۸ درصد رادیوها و تمامی رسانههای چاپی آزاد متوقف شده است.
بر بنیاد آخرین نظرسنجی سازمان گزارشگران بی مرز، از میان ۱۱۹۰ زن روزنامهنگار و کارمند رسانهای در کابل، اکنون فقط ۳۲۰ نفر مشغول به کار هستند.