یوناما روز چهارشنبه در روز جهانی پایان دادن به معافیت از مجازات جرایم علیه خبرنگاران گفته است که از اگست ۲۰۲۱ تاکنون نقض حقوق بشر علیه بیش از ۲۰۰ خبرنگار در افغانستان ثبت شده است.
یوناما اعلام کرد که گزارشهای بیسابقهای از دستگیریهای خودسرانه، بدرفتاری، تهدید و ارعاب ثبت شده است.
سازمان ملل متحد میگوید که رسانهها در افغانستان در خطر هستند و عدالت برای خبرنگاران افغانستان اجرا نشده است.
دوم نوامبر، از سوی سازمان ملل متحد، بهحیث روز جهانی پایان دادن بهمعافیت جرایم بر ضد روزنامهنگاران نامگذاری شدهاست.
بربنیاد آمار ارایه شده از سوی یوناما، پس از بازگشت طالبان بهقدرت در افغانستان، بیش از ۲۰۰ رویداد خشونت برضد خبرنگاران که عاملان آن طالبان بودهاند، بهثبت رسیدهاست.
در همین حال؛ مرکز خبرنگاران افغانستان در گزارشی گفته است که از سال ۲۰۰۱ میلادی تا اکنون ۱۲۷ خبرنگار و کارمند رسانهای در افغانستان جان خود را از دست دادهاند.
بربنیاد این گزارش، در جریان سال ۲۰۲۱ هشت خبرنگار که ۵ تن آنان زن بودند، در حملههای هدفمند جان باختهاند.
در این گزارش همچنین آمدهاست که بهدلیل وجود فرهنگ معافیت از مجازات، قانون و عدالت در بیش از ۹۰ درصد این رویدادها اجرا نشدهاست.
براساس معلوماتی که در تارنمای (سایت) مرکز خبرنگاران افغانستان منتشر شدهاست، در ۱۵ ماه گذشته رویدادهایی مانند بازداشت، خشونت فزیکی، تهدید، ارعاب، جراحت برضد خبرنگاران و کارمندان رسانهها در جریان یکسال حاکمیت این گروه رخ دادهاست و دو کارمند رسانهای نیز جان باختهاند.
هیچ پروندهی خشونت و قتل خبرنگاران بررسی نشدهاست
مسرور لطفی، مسؤول مطبوعاتی اتحادیهی ملی ژورنالیستان افغانستان در گفتوگو به آمو تأیید کرد که پروندههای جنایات برضد خبرنگاران بررسی نشدهاست.
او وجود فرهنگ معافیت از مجازات را، از دلایل بررسی نشدن پروندههای خشونت و قتل خبرنگاران دانسته و میگوید: «در سالهای اخیر و در جریان سال ۲۰۲۱ دوسیههای متعدد خشونت علیه خبرنگاران بهثبت رسیده که بهدلیل وجود فرهنگ معافیت از جرایم علیه خبرنگاران، این دوسیهها بررسی نشدهاست.»
لطفی از حکومت طالبان و نهادهای بینالمللی حمایت از خبرنگاران میخواهد تا برنامههای مصونیتی را برای خبرنگاران راهاندازی کنند و همچنان خواهان بررسی پروندههای خشونت برضد خبرنگاران شد تا عاملان آنها مجازات شوند.
در همین حال، اسماعیل آزاد، یکی از خبرنگاران میگوید که هیچ پروندهی خشونت و قتل خبرنگاران تا اکنون بررسی نشدهاست.
او گفت: «خبرنگاران افغانستان در شرایط خیلی دشوار اطلاعرسانی میکنند. آنان با تحمل چالشهای فراوان، مورد خشونت قرار میگیرند و جان شان را از دست میدهند، پروندهی شان بسته میماند و عاملان آن با استفاده از فرهنگ معافیت از مجازات، مورد بازپرسی قرار نمیگیرند.»
وی خواهان بررسی پروندههای خشونت برضد خبرنگاران از سوی نهادهای بینالمللی است.
روز جهانی پایان دادن بهمعافیت از مجازات جنایتها برضد خبرنگاران در حالی فرا رسیدهاست که پس از بازگشت طالبان بهقدرت در کشور، تعداد زیادی از خبرنگاران برای حفظ جان شان، از ترس طالبان کشور را ترک کردند و شمار زیادی هم شغل خود را از دست دادند و اکنون در وضعیت دشوار بهسر میبرند.